Vulkanen zijn fascinerende dingen. Ze tonen de oerkracht van de aarde en bewijzen dat er diep in de kern van onze planeet vloeibaar gesteente aanwezig is. Vulkanen leverden een belangrijke bijdrage tot de wordingsgeschiedenis van de aarde. Op veel plaatsen werd het reliëf en het landschap bepaald door vulkanische activiteit. Veel eilanden ontstonden louter en alleen door vulkanisme. Een vulkaanuitbarsting is een grandioos schouwspel, dat jammer genoeg soms mensenlevens kost. Ook in Europa zijn er tal van vulkanen, sommige nog heel actief, andere zo goed als uitgedoofd. Hieronder een lijstje van tien beroemde vulkanen in Europa.
10. Zuidwalvulkaan (Nederland)
Ja hoor, ook op Nederlands grondgebied bevindt zich een heuse vulkaan. Onder de Waddenzee, op een diepte van zo’n twee kilometer, troffen geologen een uitgedoofd exemplaar aan. De Zuidwalvulkaan ligt ten zuidwesten van het eiland Griend. Wanneer je de boot neemt vanuit Harlingen naar Vlieland, vaar je er pal overheen. Deze Nederlandse vulkaan werd toevallig ontdekt tijdens boringen naar een gasveld onder de Waddenzee in 1970.
Je hoeft er niet van wakker te liggen, want de kans dat de Zuidwalvulkaan ooit nog uitbarst is enorm klein. Zo’n 160 miljoen jaar geleden, tijdens de Juraperiode, was hij echter heel actief. Hij was toen duizend meter hoog en bereikte aan de basis een diameter van vijftien kilometer. Gedurende een periode van twaalf miljoen jaar stootte hij regelmatig lava, as en gassen uit.
De Zuidwalvulkaan veroorzaakt nog steeds een plaatselijke verstoring van het aardmagnetisch veld in de Waddenzee. Heel recent, in mei 2020, ontdekten geologen nog een tweede uitgedoofde vulkaan in het Nederlandse deel van de Noordzee. De vulkaan Mulciber bevindt zich ongeveer 100 kilometer ten noordwesten van de Zuidwalvulkaan. Mulciber was net als de Zuidwalvulkaan zo’n 150 tot 160 miljoen jaar geleden actief.
9. Beerenberg (Noorwegen)
De Beerenberg ligt op het Noorse eiland Jan Mayen. Jan Mayen ligt zo’n 570 kilometer ten noordoosten van de kust van IJsland. De Beerenberg is de meest noordelijk gelegen actieve vulkaan ter wereld. De vulkaan bereikt een hoogte van 2277 meter. De laatste uitbarsting dateert uit 1985. Op de flanken van de Beerenberg bevinden zich twee gletsjers: de Kjerulfgletsjer en de Grieggletsjer. De naam van de vulkaan is waarschijnlijk afkomstig van Nederlandse walvisvaarders, die in de 17de eeuw ijsberen rond de Beerenberg zagen ronddolen.
8. Thera (Griekenland)
Thera is de benaming van een ringvormige eilandengroep in de Egeïsche Zee, tegenwoordig ook wel Santorini genoemd. De eilandengroep bevindt zich op een afstand van ongeveer 120 kilometer ten noorden van Kreta. Op Thera deed er zich rond 1550 voor Christus (het exacte jaar is niet bekend) een gigantische vulkanische explosie voor. De vulkaan op Thera ontplofte, wat een krater veroorzaakte in het midden van het oorspronkelijke eiland, die volliep met zeewater. Dit verklaart de halvemaanachtige vorm van de huidige eilandengroep.
In het kratermeer ontstonden in latere tijden opnieuw kleine eilandjes door vulkanische activiteit. De hoogontwikkelde en bloeiende beschaving op Thera ging volledig ten onder door de explosie van de vulkaan. Daarom beweren sommigen dat Thera wel eens het legendarische Atlantis geweest kan zijn.
7. Stromboli (Italië)
Stromboli is een vulkaaneiland ten noorden van Sicilië. Stromboli maakt deel uit van de zogenaamde Eolische eilanden, een vulkanische eilandengroep in de Tyrreense Zee. De vulkaan Stromboli, 926 meter hoog, staat bekend als een van de actiefste vulkanen in Europa. Al meer dan 2500 jaar braakt hij bijna continu lava uit. Om de 40 minuten vinden er kleine uitbarstingen plaats.
Hoewel de vulkaan gevaarlijk is, is hij een van de belangrijkste toeristische attracties in de regio. In het donker is de gloed van de hete lava een ongeëvenaard schouwspel. In juli 2019 vond er een grotere eruptie plaats, waarbij toeristen gewond raakten en de bewoners van het eiland werden geëvacueerd.
6. Elbroes (Rusland)
Lang werd er beweerd dat de Mont Blanc in de Franse Alpen de hoogste berg van Europa was, maar tegenwoordig geeft men die eer aan de Elbroes (of Mount Elbroes) in de Russische Kaukasus. De Elbroes is niet alleen de hoogste berg op Europees grondgebied, maar ook een vulkaan.
Deze Europese vulkaan is 5.642 meter hoog en ligt in het zuiden van Rusland, in de autonome deelrepubliek Kabardië-Balkarië, vlak bij de grens met Georgië. De berg heeft twee toppen, waarvan de westelijke twintig meter hoger is dan de oostelijke. De Elbroes is een slapende vulkaan. Al 2000 jaar lang heeft hij niets meer van zich laten horen.
5. El Teide (Tenerife – Spanje)
Wie op vakantie gaat naar het Canarische eiland Tenerife mag een bezoek aan de vulkaan El Teide zeker niet overslaan. Tenerife behoort tot Spanje en El Teide is met zijn 3718 meter de hoogste berg op Spaans grondgebied. El Teide wordt beschouwd als een slapende vulkaan, maar hij heeft de onhebbelijke gewoonte om ongeveer om de honderd jaar uit te barsten. De laatste keer gebeurde dat in 1909, dus we mogen ons de komende jaren aan een eruptie verwachten.
De omgeving van de vulkaan werd uitgeroepen tot nationaal park, het ‘Parque Nacional del Teide’. Het nationaal park is een van de grootste toeristische trekpleisters op Tenerife. Gelijk zin om op vakantie naar Tenerife te gaan? Vluchten naar tenerife met transavia zijn over het algemeen goed te betalen en gaan zeer geregeld vanaf Amsterdam en Eindhoven.
4. Montanha do Pico (Azoren – Portugal)
Het eiland Pico is een van de vulkanische eilanden van de Azoren. De Montanha do Pico is een slapende vulkaan op dit eiland, met een hoogte van 2351 meter. Net zoals El Teide de hoogste berg van Spanje is, draagt de Montanha do Pica de titel van de hoogste berg op Portugees grondgebied. De krater van de vulkaan heeft een doorsnede van 700 meter en een diepte van 30 meter.
De laatste uitbarstingen dateren van het begin van de achttiende eeuw, dus de Montanha do Pico ‘slaapt’ al honderden jaren. Geologen sluiten echter niet uit dat de vulkaan ooit terug actief wordt. Een wandelpad loopt vanaf een hoogte van 1250 meter helemaal naar de kraterrand, 2250 meter hoog.
3. Eyjafjallajökull (IJsland)
Een vulkaan op IJsland met een haast onuitspreekbare naam, de Eyjafjallajökull, slaagde er in zijn eentje in om het Europees luchtverkeer in april 2010 lam te leggen. De Eyjafjallajökull is de benaming van zowel de vulkaan als de ijskap die de flanken van de berg bedekt. De vulkaan bereikt een hoogte van 1651 meter. Na een slaapperiode van 200 jaar begon de Eyjafjallajökull op 20 maart 2010 terug lava uit te spuwen. Op 14 april 2010 volgde er een grote uitbarsting, die een aswolk tot acht kilometer hoog de atmosfeer in joeg. Het luchtverkeer in Europa moest daarom tijdelijk worden stilgelegd.
2. Vesuvius (Italië)
Een van de bekendste vulkanen uit de geschiedenis is ongetwijfeld de Vesuvius. De vulkaan bevindt zich ten zuidoosten van Napels aan de westkust van Italië. De Vesuvius is 1281 meter hoog en heeft aan de basis een doorsnede van acht kilometer. De diameter van de krater bedraagt 1500 meter, met een diepte van 200 meter.
Het was deze vulkaan die in het jaar 79 na Christus de Romeinse steden Pompeï en Stabiae onder lava bedekte, terwijl Herculaneum door de gloedwolk van de Vesuvius werd verwoest. In de loop van de geschiedenis barstte de Vesuvius nog verschillende malen uit. De laatste keer gebeurde dat in maart 1944.
1. Etna (Italië)
Naast de Stromboli kent Italië nog een tweede zeer actieve vulkaan: de Etna, in het oosten van het eiland Sicilië. De Etna is de hoogste berg op Sicilië (3330 meter). De diameter aan de voet van de Etna bedraagt ongeveer 45 kilometer. De Etna braakt vrijwel constant vulkanische dampen uit. Elk jaar zijn er meerdere uitbarstingen. De grootste uitbarsting van de voorbije honderd jaar vond plaats in 2001. Ondanks de grote activiteit van de vulkaan, is de Etna een toeristische attractie. Met een kabelbaan bereik je een hoogte van bijna 2600 meter, vanwaar je met een gids een excursie kunt maken op de vulkaan.
Lees ook
- 10 Gevaarlijkste vulkanen ter wereld
- 10 Weetjes over vulkanen
- 10 Beroemdste vulkanen in de wereld
- Weetjes over Pompeï en de Vesuvius
- De supervulkanen op aarde
2 reacties
die reclame moet weg
die reclame moet weg