Werelderfgoed kan van culturele of natuurlijke aard zijn. De sites die de titel van cultureel of natuurlijk werelderfgoed mogen dragen, staan op de Werelderfgoedlijst van de Unesco. Werelderfgoed wordt beschouwd als iets unieks en onvervangbaars, iets wat voor het nageslacht zeker bewaard moet worden.
Het kan bijvoorbeeld gaan over bouwwerken van grote architecturale waarde, unieke landschappen, natuurgebieden met een uitzonderlijk dieren- of plantenleven of over sites die het geloof, de ideeën en de tradities van een volk uitstralen. Het Werelderfgoedcomité stelt de Werelderfgoedlijst elk jaar samen. Lees hieronder meer over de tien landen die de meeste werelderfgoedsites ter wereld bezitten.
10. Iran en de Verenigde Staten – 24 sites
De tiende plaats op de lijst van landen met het meeste werelderfgoed wordt gedeeld door Iran en de Verenigde Staten. Beide landen bezitten 24 sites die als werelderfgoed beschouwd worden.
Iran, het voormalige Perzië, is een land met een zeer lange geschiedenis. Tal van historische bouwwerken getuigen van het roemrijke verleden van het Perzische Rijk. In Iran vind je 22 culturele en twee natuurlijke sites met werelderfgoed. In de stad Bam in het zuidoosten van Iran vind je de Arg-e Bam, het grootste gebouw ter wereld opgebouwd uit een soort modder- of leemsteen (adobe). Het zal niemand verbazen dat dit gebouw op de Werelderfgoedlijst van de Unesco staat.
Een voorbeeld van een natuurlijke werelderfgoedsite in Iran is de zoutwoestijn Lut (Dasht-e Lut).
In de Verenigde Staten prijkt het Yellowstone Nationaal Park op de Werelderfgoedlijst. Het Yellowstone Nationaal Park staat wereldwijd bekend om zijn unieke warmwaterbronnen en geisers. Het werd al in 1872 opgericht en is daarmee een van de oudste nationale parken ter wereld. Yellowstone is het leefgebied van wolven, coyotes en beren. Er werden fossielen gevonden van niet minder dan 150 verschillende plantensoorten.
Als Amerikaans cultureel werelderfgoed staat onder andere het Vrijheidsbeeld in New York op de lijst van de Unesco. Van de 24 werelderfgoedsites in de Verenigde Staten zijn er elf van culturele aard, twaalf van natuurlijke oorsprong en één site heeft een gemengd karakter.
9. Rusland – 30 sites
Rusland bezit in totaal 30 sites met werelderfgoed, waarvan 19 culturele en 11 natuurlijke. Het historische centrum van de stad Sint-Petersburg, het Kremlin en het Rode Plein in Moskou zijn typische voorbeelden van Russisch cultureel werelderfgoed.
Rusland kent echter ook tal van natuurlijke bezienswaardigheden doe de benaming werelderfgoed meer dan waard zijn. Het Baikalmeer in het zuiden van Siberië is daar een goed voorbeeld van. Het Baikalmeer bereikt een maximale diepte van 1642 meter en is daarmee het diepste meer ter wereld. Het meer werd 25 miljoen jaar geleden gevormd en vormt het grootste zoetwaterreservoir op aarde. Tot de uitzonderlijke fauna en flora in het meer behoren onder meer de Baikalrob (een soort zeehond) en de Baikalhouting (een vissoort), die beide alleen in het Baikalmeer voorkomen.
8. Verenigd Koninkrijk – 33 sites
Het Verenigd Koninkrijk staat met 33 werelderfgoedsites op de achtste plaats in dit lijstje. Het land kent 28 culturele werelderfgoedsites, vier natuurlijke en één gemengde site. Tot het cultureel werelderfgoed behoren talrijke paleizen, kerken, kathedralen en abdijen. De kathedraal van Canterbury, de zetel van de primaat van de Anglicaanse Kerk, is een van de beroemdste kerkgebouwen in het Verenigd Koninkrijk. In Canterbury vind je ook de Saint Martin’s Church, vermoedelijk het oudste kerkgebouw in Engeland, evenals de ruïnes van de abdij van Saint Augustine. Alle werden ze opgenomen op de Werelderfgoedlijst.
De zogenaamde Jurassic Coast, een kustlijn in het zuiden van Engeland, is bekend om zijn steile kliffen en grillige rotsvormen. Men vindt er tal van fossielen uit de Trias-, Jura- en Krijtperiode. Reden genoeg om beschouwd te worden als natuurlijk werelderfgoed. Ook het Lake District in het noordwesten van Engeland kreeg een plaats op de Unesco-lijst.
7. Mexico – 35 sites
Mexico kent eveneens een rijke geschiedenis en bezit een groot aantal unieke historische bouwwerken, die getuigen van de cultuur van de Maya’s en de Azteken. Het land telt 35 werelderfgoedsites: 27 culturele, zes natuurlijke en twee gemengde. De historische stad en het nationaal park van Palenque herbergen uitzonderlijke bouwwerken uit de Mayacultuur. Aan de Azteken herinnert de werelderfgoedsite van Xochimilco, ten zuiden van Mexico-Stad. De ruïnes van Teotihuacan, een historische stad met trapvormige piramiden, verwierven eveneens de titel van werelderfgoed.
Tot het Mexicaanse natuurlijke werelderfgoed behoort onder meer het biosfeerreservaat Sian Ka’an in het zuidoosten van het land. Dit biosfeerreservaat is niet alleen een fraai natuurgebied, maar omvat ook 23 historische ruïnes van Maya-bouwwerken.
6. India – 40 sites
India is een land van cultuur en tradities, wat niet minder dan 32 culturele werelderfgoedsites opleverde. Ook kent het land zeven natuurlijke werelderfgoedgebieden en één site van gemengde aard, wat het totaal aantal op 40 brengt. Het best bekende Unesco-erfgoed in India is ongetwijfeld de Taj Mahal, een kolossaal mausoleum uit de 17de eeuw nabij de stad Agra. Het werd gebouwd in opdracht van keizer Shah Jahan als graf voor zijn favoriete vrouw Mumtaz Mahal. Het mausoleum, waaraan 16 jaar werd gewerkt, bestaat uit witte marmersteen en werd uitgeroepen tot een van de zeven moderne wereldwonderen.
Opvallend is het feit dat de Unesco ook Indiase bergspoorwegen erkende als werelderfgoed. Drie historische spoorwegen, de Darjeelingspoorweg, de Nilgiri Bergspoorweg en de Kalka-Shimla Spoorweg prijken op de Werelderfgoedlijst als voorbeelden van gedurfde spoorwegbouw in bergachtig gebied.
5. Frankrijk – 49 sites
49 sites: zoveel werelderfgoed telt Frankrijk. Van die 49 Franse werelderfgoedsites zijn er 43 van culturele aard, vijf natuurlijke en één gemengde. Wie aan historisch erfgoed in Frankrijk denkt, kan niet om het koninklijk kasteel van Versailles heen. Zonnekoning Lodewijk XIV liet dit stulpje in de zeventiende eeuw optrekken, compleet met een indrukwekkende Franse tuin, de grootste ter wereld. Maar ook het koninklijk kasteel van Fontainebleau, waar onder meer Napoleon woonde, staat op de Werelderfgoedlijst, evenals de kathedraal van Chartres en de Mont Saint-Michel.
In Normandië kreeg de havenstad Le Havre, innovatief wederopgebouwd na verwoesting tijdens de Tweede Wereldoorlog, eveneens de titel van werelderfgoed. Het Scandola-natuurreservaat op Corsica behoort tot het Frans natuurlijk werelderfgoed.
4. Duitsland – 51 sites
In Duitsland erkende de Unesco 51 werelderfgoedsites, waaronder 48 culturele en drie natuurlijke. Op de lijst staan onder meer de paleizen en parken van Potsdam en Berlijn. De Unesco erkende ook de Bauhauslocaties in Weimar, Dessau en Bernau als werelderfgoed. Het Bauhaus was een school voor kunstenaars en architecten, die stilaan evolueerde tot een kunst- en architectuurstijl.
Ook het Midden-Rijndal, het bochtige dal van de Rijn tussen Koblenz en Bingen met tal van middeleeuwse burchten en pittoreske dorpjes, staat op de Unesco-lijst.
3. Spanje – 49 sites
Het zal niemand verbazen dat Spanje in de top vijf staat van landen met het meeste werelderfgoed. De Unesco plaatste 49 Spaanse sites op de Werelderfgoedlijst, waarvan 43 culturele, vier natuurlijke en twee van gemengde aard. De werken van Gaudi, de beroemde Catalaanse architect, staan gezamenlijk op de Unesco-lijst. Het bekendste bouwwerk van Gaudi is ongetwijfeld de reusachtige basiliek Sagrada Familia in Barcelona, waaraan tot op de dag van vandaag wordt gebouwd.
Het historische centrum van Cordoba, met de kathedraal en vroegere moskee Mezquita, het fort Alhambra bij Granada en het koninklijk paleis Alcazar Real te Sevilla kregen uiteraard ook een plaats op de Werelderfgoedlijst.
1. China en Italië – 56 sites
De eerste plaats in de rangschikking van landen met het meeste werelderfgoed wordt gedeeld door China en Italië. Beide landen mogen trots zijn op niet minder dan 56 werelderfgoedsites. China telt 37 sites van culturele aard, veertien natuurlijke en vier gemengde.
De overbekende Chinese Muur werd gebouwd als een honderden kilometers lange verdedigingsmuur die de grenzen van China tegen invallers moest beschermen. De vijftiende-eeuwse Verboden Stad is een paleizencomplex in Beijing vanwaar de Chinese keizers hun rijk bestuurden. Andere wereldberoemde Chinese historische gebouwen zoals het Zomerpaleis en de Tempel van de Hemel te Beijing prijken ook op de Unesco-lijst.
Het Nationaal Park Lushan omvat een van de mooiste natuurgebieden in China en wordt beschouwd als natuurlijk werelderfgoed.
In Italië erkende de Unesco 50 culturele werelderfgoedsites en vijf natuurlijke sites. De historische stadskernen van Rome, Venetië en Florence staan vanzelfsprekend op de lijst. Het zal niemand verbazen dat ook de scheve toren van Pisa werelderfgoed is. De oude stadskernen van minder bekende steden als Ravenna, Vicenza, Verona en Matera verwierven echter ook een plaats op de Unesco-lijst.
Een voorbeeld van natuurlijk Italiaans werelderfgoed is de Amalfikust, een schitterende kuststrook met steile klippen ten zuiden van Napels, van Positano in het westen tot Vietri sul Mare in het oosten. De Amalfikust is een typisch voorbeeld van een schilderachtige mediterrane kustlijn.
Nederland heeft 10 sites op de lijst van Unesco staan. We schreven er eerder al een lijstje over: de 10 Nederlandse sites op de Unesco werelderfgoedlijst.
omslagfoto: Karolis Kavolelis / Shutterstock.com
