Nederland staat bekend om zijn rijke artistieke traditie, van de oude meesters tot de hedendaagse kunstscène. Naast de beroemde schilderijen en sculpturen, vind je in het Nederlandse landschap ook tal van vreemde en wonderlijke kunstwerken die bezoekers verrassen en verwonderen. In dit artikel nemen we een kijkje bij tien van deze ongewone creaties verspreid over het hele land.
Corpus Museum
Het Corpus Museum in Oegstgeest biedt een reis door het menselijk lichaam op een manier zoals je die nog nooit eerder hebt gezien. Bezoekers kunnen letterlijk door een enorm, anatomisch correct model van het menselijk lichaam wandelen, van de knieën tot aan de hersenen. Dit bijzondere museum combineert educatie met spektakel en is een unieke artistieke expressie van wetenschap.
Boomzagertje
Verscholen in het Leidsebosje van Amsterdam vind je ‘Het Boomzagertje’, een klein en relatief onopvallend ijzeren beeldje. Het toont een mannetje dat gebukt tussen zijn benen door een dikke tak probeert door te zagen. Oorspronkelijk was dit de zuidelijkste plataan tot oktober 2019, waar hij in een ogenschijnlijk eindeloze poging verstrikt raakte.
Dit mysterieuze kunstwerk werd in de stille nacht van 30 januari 1989 geïnstalleerd, ongeveer tegelijk met andere beelden zoals de ‘uit de grond oprijzende violist’ bij de Stopera. De identiteit van de maker is onbekend en behoort tot een groep werken van ‘De Onbekende Beeldhouwer’. Deze beelden zijn overgedragen aan de gemeente Amsterdam onder de voorwaarde dat de naam van de kunstenaar geheim blijft.
Een bijzonder aspect van ‘Het Boomzagertje’ is de onmogelijke taak waarvoor het mannetje staat: hij kan de tak niet afzagen zonder daarbij zelf te vallen. Dit toevoegt aan de intrigerende en ietwat komische natuur van het beeld. In de loop der jaren heeft het beeldje diverse beschadigingen ondergaan, waaronder een vermiste alpinopet en een afgebroken zaag. Deze zijn echter stilletjes en anoniem hersteld.
Santa Claus (Kabouter Buttplug)
De controversiële sculptuur van ‘Santa Claus’, beter bekend als ‘Kabouter Buttplug’ door Paul McCarthy, is een opvallende verschijning in Rotterdam. Dit werk stelt een kabouter voor met een kerstboom in plaats van het traditionele speelgoed. De sculptuur heeft veel discussie en debat uitgelokt over de grenzen van kunst en commercie.
Zandsculpturentuin
Elk jaar transformeert Garderen zich in een wonderlijke wereld van zand met de Zandsculpturen Garderen. Kunstenaars uit het hele land en daarbuiten komen samen om gedetailleerde en indrukwekkende sculpturen te maken, geïnspireerd op verschillende thema’s. Deze tijdelijke kunstvorm trekt duizenden bezoekers.
Beetle Sphere
In het Kalverpassage winkelcentrum in Amsterdam vind je de ‘Beetle Sphere’, een opmerkelijke sculptuur van Ichwan Noor. Deze kunstenaar transformeerde een replica van een 1953 Volkswagen Kever in een perfecte aluminium bol. Het kunstwerk roept vragen op over technologie en de menselijke invloed op onze omgeving, terwijl het ook een staaltje van technische en creatieve bekwaamheid toont. Met zijn gladde, ronde vorm en iconische ontwerp trekt de ‘Keverbol’ de aandacht van bezoekers, waarmee het een van de meest boeiende stukken in de collectie van het winkelcentrum is.
Biopik
In Rotterdam, een stad bekend om zijn gedurfde kunst en architectuur, staat ‘Biopik’, een gigantische gele fallus gecreëerd door de beroemde beeldhouwer Joep van Lieshout. Dit opvallende kunstwerk, oorspronkelijk geplaatst in 1992 in de tuinen van het Museum Boijmans Van Beuningen, belichaamt Van Lieshout’s thema’s zoals domesticatie en politiek, en de hercontextualisering van bekende objecten.
Ondanks de controverse die het veroorzaakte en zijn latere verplaatsing, waardoor het enigszins in de vergetelheid raakte, blijft ‘Biopik’ een krachtig symbool van reproductieve drift, dat onverschillig staat tegenover publieke opinie en zich onverstoord manifesteert binnen de stedelijke omgeving.
Homunculus Loxodontus
Homunculus Loxodontus’, beter bekend als ‘Zjdoen’ of “de wachtende”, is een beeld van de Nederlandse kunstenares Margriet van Breevoort. Het toont een zeeolifant zittend met zijn handen over zijn buik gevouwen, in een houding van geduldig wachten.
Gecreëerd in 2016 voor de Stichting Beelden In Leiden, verwierf het beeld snel populariteit en won het de Publieksprijs datzelfde jaar. Na aankoop door het Leids Universitair Medisch Centrum, werd het geplaatst bij de hoofdingang.
Zjdoen’s populariteit strekte zich uit tot ver buiten Nederland, met name in Rusland, waar het een symbool werd van geduld, vaak geassocieerd met de Russische volksaard. Het beeld kreeg zelfs internationale media-aandacht en werd gebruikt op de albumcover van de Belgische band Balthazar.
Gered door een Walvisstaart
In 2020 werd ‘Walvisstaart’ wereldberoemd toen het een metrostel dat door de stootblokken schoot, opving. Dit indrukwekkende beeld in Spijkenisse niet alleen een wonderbaarlijk verhaal van toeval, maar ook een krachtig beeld van bescherming en steun.
De Bospoldervos
De ‘Bospoldervos’ in Rotterdam is een gigantische, kleurrijke vos gemaakt van gerecyclede straatborden. Ontworpen door Florentijn Hofman, bekend van de ‘Rubber Duck’, is dit kunstwerk een vrolijke noot in de stedelijke omgeving. Het moedigt voorbijgangers aan om de stad met nieuwe ogen te zien.
Hoed van Lou Bandy
‘De Hoed van Lou Bandy’, vervaardigd door Kunst & Vaarwerk, is sinds 1985 een kenmerkend onderdeel van het Vroesenpark in Rotterdam. Deze sculptuur is een vergrote weergave van een klassieke strooien hoed van het type Oxford 1896 en lijkt in de vijver te zijn beland alsof deze van iemands hoofd is gewaaid tijdens een wandeling door het park. Het oversized formaat van de hoed creëert een surrealistisch effect, waardoor het kunstwerk opvalt in zijn omgeving.
Verankerd aan de bodem van de vijver, drijft de hoed wat rond en heeft door de jaren heen een licht schuine positie aangenomen. Elk jaar wordt de hoed door Stadsbeheer uit het water gehaald voor onderhoud en na de vorstperiode in het voorjaar weer teruggeplaatst.
De Staalman
Het beeld ‘De Staalman’, gecreëerd door Florentijn Hofman en geplaatst in 2011, is een indrukwekkende sculptuur in de vorm van een reusachtige beer. Dit kunstwerk, gemaakt van spuitbeton over een stalen frame en gevestigd op een betonnen plateau, werd geïnspireerd door een klein ‘Made in China’ beeldje van een beer. Hofman wilde met ‘De Staalman’ aspecten als trots, zelfredzaamheid en gemeenschapszin in de buurt symboliseren. Kenmerkend voor Hofmans werk, heeft de beer ook een zachtere kant gekregen, namelijk een kussen. Dit detail verwijst naar het belang van jongeren om niet te laat buiten te zijn, maar juist op tijd naar bed te gaan.