De Kraken, een wezen uit Scandinavische mythologie, fascineert en schrikt af met zijn immense proporties en mysterieuze oorsprong. Dit mythische zeemonster, vaak afgebeeld als een gigantische octopus, heeft niet alleen oude zeelieden geïnspireerd, maar blijft ook vandaag de dag populaire culturen boeien.
1. Oorsprong in Scandinavische mythologie
De Kraken kent zijn oorsprong in de Scandinavische mythologie en werd voornamelijk aangetroffen in de kustgebieden rond Zweden en Noorwegen.
Dit monster wordt meestal voorgesteld als een reusachtige octopus met enorme, schotelachtige ogen en lange, kronkelende tentakels. De Deens-Noorse reiziger Hans Egede was een van de eersten die melding maakte van het zien van zeemonsters, waarbij hij een enorm beest beschreef dat zo groot was dat het met zijn hoofd de hoogte van de hoofdmast bereikte.
2. Verwant aan de Hafgufa
De Hafgufa, een ander mythisch zeemonster uit de Scandinavische folklore, vertoont veel overeenkomsten met de Kraken. Dit wezen, dat voor het eerst werd genoemd in een 13e-eeuwse tekst, staat bekend om het verslinden van mensen, walvissen en zelfs schepen. De beschrijvingen variëren van een walvisachtig wezen tot een gigantische vis of zelfs een zeemeermin.
3. De naam Kraken
Het woord ‘Kraken’ heeft meerdere betekenissen die kunnen wijzen op een zeemonster. Het zou kunnen afstammen van het Noorse woord ‘krake’, wat ‘paal’ betekent, refererend aan de tentakels. Een andere mogelijkheid is dat het verband houdt met het woord ‘krake’, wat ook ‘anker’ kan betekenen; ankers lijken immers veel op octopussen.
4.Verhalen over Kraken-achtige monsters bestaan al heel lang
De Kraken maakt deel uit van een lange traditie van zeemonstermythen, waaronder de Leviathan uit het Oude Testament van de Bijbel en Jörmungandr uit de Noorse mythologie.

Deze verhalen vertegenwoordigen een diepgewortelde angst voor en fascinatie met het onbekende van de oceaan.

5. Waarschijnlijk gebaseerd op een octopus
De Kraken wordt vaak afgebeeld als een gigantische octopus, met acht enorme tentakels en kolossale ogen die schepen verzwelgen. Dit beeld van de Kraken als een soort koppotige is voor het eerst beschreven in de 18e eeuw en blijft tot op de dag van vandaag een populaire voorstelling.

De grootste bekende octopus, de Reuzenkraak, kan een spanwijdte bereiken van meer dan 9 meter en leeft in diepten tot 2000 meter onder zeeniveau. Zulke immense afmetingen kunnen hebben bijgedragen aan de legendes van zeemonsters zoals de Kraken.
Ter vergelijking, de grootste inktvis, de Reuzeninktvis, kan zelfs groter worden en heeft ook armen en twee langere vangtentakels, waarmee het tot de verbeelding sprekende afmetingen bereikt die zeelieden mogelijk als Kraken hebben geïnterpreteerd.
6. Gigantisch!
Het meest angstaanjagende aspect van de Kraken is zijn enorme grootte. Sommige zeelieden verwarden het met een eiland, anderen beweerden dat het tot wel een kilometer lang was. Wie ooit een Kraken tegenkwam, mocht van geluk spreken als hij het kon navertellen.
7. Door wetenschappers aangeduid als een echt dier
Hoewel de Kraken een mythisch wezen is, weerhield dat sommige vooraanstaande wetenschappers er niet van om het als een echte soort te classificeren in wetenschappelijke teksten. Onder hen bevond zich de 18e-eeuwse Franse zoöloog Pierre Denys de Montfort, die meerdere scheepsverliezen toeschreef aan de Kraken.
8. Jules Verne maakte de Kraken beroemd
Hoewel de Kraken al bekend was bij zeelieden, werd het wezen echt beroemd door het boek “Twintigduizend mijlen onder zee” van de Franse sciencefictionauteur Jules Verne. In dit boek komt de onderzeeër Nautilus in aanraking met een gigantische octopus, die het schip en zijn inzittenden bijna verplettert.
9. De Kraken in populaire cultuur
De legende van de Kraken heeft diepe sporen nagelaten in de populaire cultuur en blijft een iconisch symbool in tal van media. Van de diepe zeeën van de filmwereld tot de pagina’s van spannende boeken, de Kraken is overal te vinden.
In de film “Pirates of the Caribbean: Dead Man’s Chest” wordt de Kraken op spectaculaire wijze afgebeeld als een machtig zeemonster dat schepen met bemanning en al verslindt. Ook in “Clash of the Titans” speelt de Kraken een centrale rol als het monster dat Andromeda bedreigt.
Buiten de filmwereld heeft de Kraken ook zijn weg gevonden naar literatuur, zoals in de sciencefictionroman “Twenty Thousand Leagues Under the Sea” van Jules Verne, waarin een vergelijkbare gigantische octopus een gedenkwaardige verschijning maakt. Zelfs in de moderne wereld blijft de Kraken inspireren, wat blijkt uit zijn benaming in verschillende merknamen, waaronder een bekende rum en een cryptocurrency platform.
10. Verschillende echte verklaringen voor de Kraken
Net zoals de prachtige zeemeerminnen die door heimwee geplaagde zeelieden waarschijnlijk voor zeekoeien aanzagen, zijn er veel natuurlijke verklaringen voor de verschijningen die werden beschreven als de Kraken. Deze omvatten natuurlijke zeedieren zoals walvissen, oktopussen, haaien en scholen vissen, maar ook landmassa’s, drijvend afval en zelfs golven.