Op 14 juli 2024 wordt in Berlijn de finale van het Europees kampioenschap gespeeld. De tegenstanders zijn nog niet bekend, maar dat er een spektakel wacht op de mondiale voetbalfans lijkt zeker. Wat waren de mooiste finales in de geschiedenis van alle EK’s?
Het Olympiastadion in Berlijn vormt het decor voor de eindstrijd van de zeventiende editie van het Europees kampioenschap. Het stadion in de hoofdstad van Duitsland biedt plek voor zo’n 75.000 voetbalfans. In aanloop naar dit duel is het daarom ideaal om terug te blikken op de meest memorabele en spannende finales.
De finale van 1960
De eerste keer dat er een Europees kampioenschap voetbal georganiseerd werd, was in 1960, toen Frankrijk de gastheer was. In totaal waren er vier deelnemende landen, waaronder finalisten Joegoslavië en Sovjet-Unie. Het bleek uiteindelijk het begin van iets moois, omdat er inmiddels een deelnemersveld van 24 landen aan de start van een EK staat. De finale in 1960 werd met 2-1 gewonnen door Sovjet-Unie.
Baanbrekend
In 1968 organiseerde de UEFA voor de derde keer een EK voetbal, maar ditmaal wel iets anders dan voorheen. Voorheen werd namelijk middels een knock-outsysteem beslist welke vier landen deelnamen aan de halve finales, maar in aanloop naar het slotstuk van het toernooi werd ditmaal besloten om alle landen in groepen op te delen. Italië, Engeland, Joegoslavië en Sovjet-Unie wonnen de groepen en gingen zodoende verder in het toernooi. De Engelsen debuteerden op het toernooi, net als gastland Italië.
Het was ook de eerste keer dat een finale middels een zogenaamde replay beslist werd, een tweede duel dat ingezet werd als er geen beslissing gevallen was. In de eerste poging stond er namelijk een 1-1 eindstand op het scorebord, waardoor een nieuw duel duidelijkheid moest brengen. Italië bezweek niet onder de druk en zegevierde met 2-0, waardoor zij de toenmalige titelverdediger versloegen.
Drie keer scheepsrecht?
De vierde keer dat het EK georganiseerd werd, maar ook al de derde keer dat Sovjet-Unie de finale bereikte. Het communistische land verloor na strafschoppen de halve finale van de editie van 1968 en aasde op revanche in de eindstrijd tegen West-Duitsland. Gastland België werd derde en moest in de halve finale buigen voor uiteindelijke winnaar West-Duitsland. Door twee doelpunten van onder andere Gerd Muller wonnen de Duitsers met 3-0 van Sovjet-Unie.
Drie op een rij
In 1980 was Italië, net als in 1968, gastland van het EK. Het was ook de eerste keer dat het toernooi begon met acht deelnemers, een verdubbeling van het aantal daarvoor. West-Duitsland stond voor de derde keer achtereenvolgend op het veld als finalist en won uiteindelijk ook voor de tweede keer een Europees kampioenschap, ditmaal door België met 2-1 te verslaan.
Hét EK van 1988
Het EK van 1988 was voor Oranje-supporters ongetwijfeld de meest memorabele editie van een Europees kampioenschap tot dusver. Na in de halve finale gastland West-Duitsland uitgeschakeld te hebben, wachtte Sovjet-Unie in de finale voor het team van Rinus Michels. In de eerste helft was het hoofd van Ruud Gullit goed voor de openingstreffer, en vlak na rust verdubbelde Marco van Basten de voorsprong tot een historische 2-0. Het was het eerste én laatste succes van het Nederlands elftal op een eindtoernooi. Al ziet bookmaker LeoVegas het Nederlands elftal tijdens dit EK in Duitsland ook weer als een grote favoriet voor de eindzege.
Danish dynamite
Ook bijzonder: Een late afzegging van Joegoslavië betekende dat Denemarken op het laatste moment werd ingevlogen voor hun vierde EK. En wat voor een! In gastland Zweden gingen zij namelijk aan de haal met de eindzege na een 2-0 zege op Duitsland.
Golden goal
In de EK-finale in 2000 viel voor het eerst de beslissing via een golden goal. Dat betekent dat er na een gelijkspel na 90 minuten wordt gespeeld totdat er gescoord wordt. Het desbetreffende team, in dit geval Frankrijk, wint dan direct het duel. De Kuip in Rotterdam vormde het decor voor een zege van ‘Les Bleus’.
Griekse verrassing
Portugal was in 2004 gastheer van het EK en trof in de finale de grootste verrassing van het toernooi: Griekenland. Zij gaven het sprookje een prachtig einde door via Angelos Charisteas de eindstrijd volledig tegen de verwachtingen in met 1-0 te winnen.
Spaanse overmacht
In navolging van het WK dat de Spanjaarden ten koste van Oranje in 2010 wonnen, gingen zij in 2012 ook aan de haal met de titel van Europees kampioen. Voor de derde keer op rij won Spanje een toernooi, en ook op uiterst superieure wijze: 4-0 tegen Italië.
It’s not coming home
Na een impactvolle coronaperiode kon er tijdens het EK 2021 eindelijk weer in volle stadions gevoetbald worden. Engeland trof in eigen land Italië om een eerste EK ooit te winnen. Het spel was spannend en liep uit op een penaltyreeks die uiteindelijk verloren werd. Hoewel dit hét moment was om de hunkerende Engelse voetbalfans een prijs te geven, ging het mis; Italië werd EK-winnaar.
