De Vikingen zelf zijn entiteiten uit de oudheid. Dingen, onderwerpen en voornamelijk baardige mannen die je in een museum, geschiedenisboeken en tegenwoordig Hollywood films tegenkomt (hoewel de historische correctheid van die laatste bron nogal discutabel is). Desalniettemin is er toch nog minstens één erfenis van die tijd die we in ons Modern era nog terugvinden, en dat zijn Scandinavische namen. Vooral voornamen spreken af en toe nogal tot onze verbeelding. Immers, geef nu eerlijk toe, een Knut of Hakan dat klinkt toch veel Viking-achtiger dan Jan-Gerrit of Kees? Solveig, zo’n meisjesnaam geef je niet aan een prinsesje, maar aan een stoere dochter die van zich af kan bijten.
Afijn, we kunnen een lange discussie houden over of een naam ook echt invloed kan hebben op het uiterlijk of karakter van een persoon of niet, maar hebben we andere websites voor. Hier gaan we enkel in op een overzicht van Viking-klinkende voornamen die populair zijn in het Moderne Scandinavië. Waar deze lijst dus om gaat, is de namen die in 2013 populair waren in de landen die nu nog ‘Viking-achtige’ talen spreken. Dat zijn de voor de hand liggende Zweden, Noren, Denen en IJslanders, maar we vergeten niet de eiland bewoners ten noorden van Schotland, de Faeröers. We noemen in deze lijst telkens de top drie namen op. Daarmee bedoelen we de namen die in dat jaar geregistreerd zijn als nieuwgeborenen. Vervolgens gaan we op zoek naar de oorsprong van deze namen, en speuren we de echte Viking-namen op.
De Deense Namen top drie
In 2013 was de Deense dames top drie: Sofia, Ida en Isabella (van één tot drie). De heren geboren in dat jaar werden het vaakst William, Lucas en Noah genoemd. Dit is een beetje een trieste opbrengst voor onze zoektocht naar echte Viking-namen, want alle namen komen van elders, op één na, namelijk: Ida. Ida is een variatie op het naam-element ‘id’ en dat stamt van de (oudere dan de Vikingtaal – het oud-Noorse) oud- Germaanse taal af. Id kan ijverig en werkzaam betekenen, of een wijze (maagdelijke) vrouw. Past dus wel bij de Denen, die onder de Scandinaviërs toch wel de meest ijverige en ambitieuze werkers heten te zijn. De naam Sofia komt van een Grieks woord dat wijsheid of kunst betekent, en Isabella is een vorm van het Hebreeuwse Isebel (Jesebel) hetgeen wederom de maagdelijke betekent.
Keren we ons tot de heren. De naam William kan worden teruggebracht tot de twee oud Germaanse en later Noorse woorden vill (betekenende wil of hoop) en hjalm (helm, bescherming). Een redelijk logische samenvoeging van woorden, toch? De hoop op bescherming? Lucas is een van de bijbel-schrijvers en de naam betekent in het Grieks ‘man van Lucania (ergens in Italië). Noah… tja, als je zijn verhaal niet kent moet je toch eens even een samenvatting van de Bijbel lezen! Overigens betekent deze naam in het Hebreeuws ‘rust, kalmte of comfort’.
Moeten we dan de hoop voor de Denen geheel opgeven, zijn ze totaal los geraakt van hun Viking dagen van weleer? Neen, er zijn nog wel degelijk Viking-klinkende kinderen geboren in 2013, echter niet zo veel. Zo stond op nummer 5 bij de dames de naam Freja, een typisch Scandinavische naam. Het is ook de naam van een van de oud-Noorse godinnen, en frej zelf betekent vruchtbaar of heer en meester.
De Zweedse Namen top drie
We keren naar de Noordoostelijke buren van de Denen, de Zweden. Met slechts één land-verbinding met de Deense hoofdstad Copenhagen is Zweden, hoewel historisch dicht verbonden met Denemarken, tegenwoordig toch een totaal ander land. Althans, dat willen ze zelf graag geloven. Kijken we naar de kindernamen in 2013 dan zien we in ieder geval wel een klein verschil. De dames top drie is (van één tot drie) Alice, Maja en Elsa. Alice komt van de Hebreeuwse naam Aliza en dat betekent ‘de vreugdevolle’, geen Viking-naam dus. Die waren niet vreugdevol, tenzij na een veldslag!
Maja dan? Dat zou toch wel eens een Viking naam kunnen wezen? Maja is echter een moeilijk geval, het is namelijk een nogal divers te interpreteren naam. Is het een verkleiningswoord voor de naam Maria (Bijbelse naam) of Marit (van Margaret, uit het Perzische Margaron, hetgeen in de oudheid ‘parel’ betekende)? Of is het een verbastering van het Zweedse woord voor de maand mei, namelijk maj? Misschien is het wel een verbastering van het Griekse woord maia, ofwel ‘kleine moeder’, of komt het van het Latijnse woord maj- (groot). Maja blijft dus een mysterie, maar het zou mogelijkerwijze een beetje Viking-achtig kunnen worden geïnterpreteerd, als je voor de meimaand optie gaat. Geen ijzersterk verband, echter…
Tot slot, Elsa. Elsa komt wederom niet van Noorse stam, maar stamt af van het langere Elisabeth, wat uit het Hebreeuws komt. Eli betekent ‘mijn God’ en -sheba (wat men omvormt tot -sabet) betekent zeven of perfectie. Geen Viking-namen hier dus.
Doen de heren in Zweden het beter, als het gaat om het behouden van de Viking erfgoederen? Helaas, hun top drie lijkt triest veel op die van de Denen. Op nummer één staat Lucas (de Deense nummer twee) en op nummer twee staat William, de Deense nummer één. Nummer drie is nieuw, namelijk Oscar. Oscar komt wellicht van de naam Osgar, en dit is een versimpeling van de oud Noorse woorden as (god van de oud Scandinaviërs) en geir (speer). Oscar is dus een Viking-naam, hoewel, als je voor een échte Viking-feel wil, kan je je kind beter direct Asgeir noemen.
De Noorse Namen top drie
Doen de Noren, die helemaal geen landbrug hebben met Denemarken noch enig ander West-Europees land (enkel met Finland, Zweden en een stukje Rusland) het dan beter? De dames (want dames gaan voor) werden in Noorwegen in 2013 nogal vaak Emma, Sara (soms met –h) en Sofie (soms met –ph-) genoemd. Emma zou kunnen afstammen van het oud Germaanse irm, hetgeen ‘de hele wereld’ betekent. Het kan ook een verkorting zijn van Emerentius, een Latijns woord voor ‘verdienen’ of het Latijnse Aemilius, wat ‘rivaal’ betekent. Sarah betekent prinses, maar niet in het oud Noors (in het Hebreeuws). Sofie zagen we al bij de Denen en is ook al niet Viking-waardig.
De heren top drie luidt: Filip (Fillip of Phillip), William (origineel!) en Lucas (nee maar). Geen van deze namen komt uit het oud Noors en daarmee zijn de Noren dus, tegen de verwachtingen in, de minst Viking-achtige noemers van kinderen!
[criteo]De IJslandse Namen top drie
Onze hoop waant, maar we geven het nog niet op. Er is nog altijd het geiser eiland IJsland, waar Vikingen ruim een millennium geleden naartoe migreerden omdat ze de rest van Scandinavië te mak vonden. Als we ergens oude Viking-namen onder de bevolking gaan aantreffen, dan toch zeker hier? Voor we beginnen een kleine disclaimer. De voorgaande naam-data kwam uit 2013, maar van IJsland hebben we slechts ‘verouderde’ data uit 2012. We moeten het er maar mee doen.
De dames worden hier genoemd: Emilia, Katrin of Julia, wederom geen Viking-klinkende namen, hoewel op nummer vijf wederom de herkenbare naam Freyja staat. Op nummer 7 vinden we het eveneens Viking-klinkende Katla, een vrouwen-variant van de naam Ketill. Deze naam is een bekende onder Vikingen, en in het oud Noors betekent het een (soms heilige) helm of kookpot. Andere Viking-achtige namen vinden we op 12 (Sigrun) 15 (Gudrun) 20 (Hildur) en 25 (Bryndis). Een snelle verklaring: Sig betekent overwinning, run staat voor runen (het schrift en magische voorspellingstechniek van de oud Scandinaviërs, maar het betekent ook ‘geheim’), gud staat ofwel voor goed ofwel voor god, hildr voor gevecht, bryn voor bescherming of harnas en dis voor godin. Sigrun kan je dus interpreteren als ‘het geheim van de overwinning’. Gudrun betekent wellicht ‘het geheim van god of het goede’ en Hildur betekent misschien ‘gevecht’. Bryndis, tot slot, betekent ‘beschermende godin’. Dit zijn toch veel mooiere namen dan ‘prinses’…
Aron, Viktor en Alexander zijn de top drie heren namen in IJsland. Aron is een Bijbelse (dus Hebreeuwse) naam, en Viktor een alternatieve spellingsvorm van het Latijnse woord Victor, ofwel overwinnaar. Alexander is een Griekse naam en betekent iets als ‘beschermende man’. Wederom geen echte Viking-namen
De echte mannelijke Viking-namen vinden we pas op nummer 4 (Arnar) 6 (Gudmundur) 9 (Gunnar) 10 (Dagur) en 11 (Sigurdur). We zullen wederom even snel wat woord-elementen verklaren: Arn staat voor adelaar, en de ‘-ar’ erachter komt van ‘her’ hetgeen leger betekent. Gud kennen we al van Gudrun (zie de dames hierboven) en mundur komt van ‘mann’; dat betekent simpelweg man. Gunn betekent gevecht (de ‘-ar’ erachter betekent hetzelfde als de ‘-ar- achter Arnar), en Dag in Dagur komt van dag. Sigurd is een samenvoeging van sig (overwinning, zege) en vard (bewaking).
Arnar is dus een naam voor een ‘adelaars leger’, terwijl iemand met de naam Gudmundur meer een ‘goede of goddelijke man’ is. Gunnar betekent wellicht ‘leger van vechters’ en Dagur betekent simpelweg ‘dag’ of als je iets dieper wil gaan iemand die leeft voor de dag. Tot slot Sigurdur, betekent ‘bewaker van de overwinning’. Mooi toch?
De Faeröer Namen top drie
Het heeft blijkbaar niet met geografische isolatie te maken, de invloed van buitenlandse namen op het oud Scandinavische namengoed. Desalniettemin proberen we toch of we betere Vikingnamen kunnen vinden in de kleinere Faeröer eilanden vlak ten Noorden van Schotland. Deze zijn namelijk destijds bijna geheel overgenomen door de Vikingen en er woont nu een volk dat een vreemd dialect spreekt dat zeer nauw lijkt op het Oud Noors uit die tijd. Afijn, reden dus voor hoop.
De dames top drie (ditmaal weer uit 2013) is Sara, Eva en Lea. Een grappig extra feitje is dat, ondanks dat dit de meest populaire namen waren, er toch slechts 8 respectievelijk 6 en 6 kinderen met deze naam geboren werden in 2013. Het zijn nu eenmaal kleine eilandjes, de Faeröer. Afijn, hoe dan ook, geen greintje Viking-achtigheid in deze namen. Sarah, zo vertelden we eerder, is Hebreeuws voor prinses, en Eva is eveneens een naam uit het Hebreeuws. De naam is ook wel bekent als de eerste vrouw op aarde (zie de Bijbel) en in het Hebreeuws betekent deze naam ‘leven’ of ‘leven gevend’. Lea is Grieks voor leeuw, hoewel het woord ook in het Hebreeuws iets betekent, namelijk vermoeid of moe. Het betekent niets in het oud Noors.
De heren op deze eilanden heten voornamelijk Noa, Rokur en Villiam. Noa en Villiam zijn natuurlijk verbasteringen van Noah en William en dus wederom geenszins Viking-achtig. Maar Rokur geeft ons hoop. Deze zeven jongetjes zijn namelijk vernoemd naar het oudere Noorse woord Hrokr, en dat was het woord voor kraai of roek. Kraaien hadden destijds niet de slechte naam die ze nu hebben als aas eters. In tegenstelling, ze hadden juist de reputatie slimme vogels te zijn. Andere mooie Noors klinkende namen vinden we op nummer 4 (Teitur) 7 (Brandur) en 10 (Toki). Teitur komt van teit, ofwel blij, vrolijk. Brandur komt van brand, een brandend zwaard. Tot slot Toki, dit is een verkleiningsnaam die afstand van de donder-god genaamd Thor. Het kan echter ook een scheldnaam zijn geweest, die onnozele betekent.
De meest populaire namen in Scandinavische landen zijn doorgaans niet of weinig Viking-achtig, helaas. Echter, het namengoed van de Noormannen is niet verloren gegaan, want we vinden veel mooie Viking-namen in bijna alles toppen twintig van deze landen. Er is dus nog hoop dat deze namen niet verloren zullen gaan. De Knuts en Hakan’s zijn nog niet de wereld uit! En geef nou toe, Toki is toch een mooie naam, en anders Rokur wel!
Lees ook de uitgebreide namen top 10 + betekenis van:
- Top 10 Engelse Namen
- Top 10 Franse Namen
- Top 10 Italiaanse Namen
- Top 10 Jongensnamen (Nederland)
- Top 10 Meisjesnamen (Nederland)
Vergelijkbare Lijstjes
- Ragna Lodbrok Weetjes – De ster van Vikings
- 10 Beroemde Noorse Goden
- 10 Beroemde Vikingen uit de geschiedenis
- 10 Scandinavische Namen: Moderne Vikingnamen uit de oudheid
- 10 Onbekende Scandinavische Viking-Goden