Verhalen over demonen zijn zo oud als de mensheid zelf. In elke cultuur duiken ze op: mysterieuze en angstaanjagende wezens die symbool staan voor het kwaad, verleiding of chaos. Soms zijn ze bedoeld om kinderen bang te maken, soms om lessen te leren over goed en kwaad. Maar wat ze ook doen, demonen fascineren mensen al generaties lang. Van de westerse duivel tot Japanse monsters: dit zijn de 10 bekendste demonen uit verschillende culturen.
1. Lucifer (Christelijke traditie)
De beroemdste demon van allemaal is zonder twijfel Lucifer, de gevallen engel. Ooit was hij de mooiste en machtigste engel in de hemel, maar zijn trots en opstand tegen God zorgden ervoor dat hij werd verbannen naar de hel.
Daar werd hij Satan, de heerser van het kwaad en de belichaming van verleiding. Het verhaal van Lucifer staat symbool voor de strijd tussen goed en kwaad en heeft talloze boeken, films en verhalen geïnspireerd.
2. Beëlzebub (Christelijke traditie)
Beëlzebub is een van de hoogste demonen in de hel, direct onder Lucifer. Hij wordt vaak afgebeeld als een angstaanjagend wezen dat heerst over chaos en corruptie. In middeleeuwse demonologie wordt Beëlzebub geassocieerd met de zonde van vraatzucht en afgoderij. Zijn naam wordt zelfs genoemd in het Nieuwe Testament als een vijand van God en Christus.
3. Asmodeus (Joodse en christelijke traditie)
Asmodeus is een bekende demon uit de Joodse en christelijke mythologie en staat vooral symbool voor lust. Hij komt prominent voor in het apocriefe boek Tobit, waar hij een reeks huwelijken verstoort uit jaloezie.
Asmodeus wordt vaak gezien als een van de zeven prinsen van de hel, verbonden met de zonde van wellust. Hij verschijnt in tal van middeleeuwse verhalen als een listige en verleidelijke kracht, altijd op zoek om mensen te verleiden en te corrumperen.
4. Pazuzu (Mesopotamische mythologie)
Pazuzu is een angstaanjagende demon uit de Mesopotamische mythologie, bekend als de koning van de winden en brenger van ziektes. Hij wordt vaak afgebeeld met het lichaam van een mens, de kop van een monster, vleermuisachtige vleugels en scherpe klauwen.
Hoewel hij zelf kwaadaardig is, werd hij soms aangeroepen om andere, nog gevaarlijkere demonen af te weren – een griezelige bondgenoot tegen groter kwaad. Pazuzu kreeg wereldwijde bekendheid door zijn rol in de film The Exorcist.
5. Lilith (Mesopotamische en Joodse mythologie)
Lilith is een van de oudste en meest complexe demonische figuren. In de Mesopotamische mythologie stond ze bekend als een demon die ’s nachts rondwaarde, vooral op zoek naar jonge kinderen.
In de Joodse traditie, kreeg Lilith een andere rol: ze werd de eerste vrouw van Adam, die weigerde zich aan hem te onderwerpen. Als gevolg werd ze verbannen en veranderde ze in een demon. Ze staat symbool voor rebellie, verleiding en vrouwelijke onafhankelijkheid – iets wat haar in moderne tijden zelfs tot een feministisch icoon heeft gemaakt.
6. Leviathan (Christelijke traditie)
Leviathan is een Bijbels zeemonster dat chaos en vernietiging belichaamt. In de demonologie werd Leviathan later gezien als een demon van jaloezie en chaos, vaak afgebeeld als een gigantische slang of draak.
Zijn naam wordt ook gebruikt als metafoor voor overweldigende, oncontroleerbare krachten die de orde bedreigen. Leviathan is een van de meest iconische demonen binnen de christelijke traditie.
7. Mephistopheles (West-Europese folklore)
Mephistopheles is de demonische figuur die vooral bekend is door het Faust-verhaal. In dit beroemde Duitse volksverhaal sluit Faust een pact met Mephistopheles, die zijn ziel ruilt voor kennis en aardse genoegens.
Mephistopheles is niet de duivel zelf, maar een listige dienaar van het kwaad. Zijn verhaal dient als waarschuwing tegen de verleiding van kortstondige beloningen ten koste van je ziel.
8. Djinn (Arabische mythologie)
Djinn komen voort uit de Arabische mythologie en islamitische cultuur. Ze zijn wezens van rookloos vuur en leven in een parallelle wereld naast de mensheid. Djinn kunnen zowel goed als slecht zijn, maar ze staan vooral bekend om hun vermogen om mensen te verleiden of in de val te lokken.
Verhalen zoals Duizend-en-één-nacht hebben de Djinn wereldwijd beroemd gemaakt, waarbij ze vaak wensen vervullen – maar altijd tegen een prijs.
9. Oni (Japanse mythologie)
In de Japanse folklore zijn Oni angstaanjagende demonen met kleurrijke huiden (rood, blauw of groen), grote hoorns en enorme kracht. Ze worden vaak gezien als kwaadaardige wezens die ziektes verspreiden of chaos veroorzaken, maar ze kunnen ook optreden als bewakers van de onderwereld.
Oni zijn een vast onderdeel van Japanse festivals, waar mensen zich verkleden om hen af te weren of om hun macht te bespotten. Ze zijn iconisch in zowel Japanse kunst als moderne anime.
10. Mara (Boeddhistische mythologie)
In het boeddhisme is Mara de demon die probeert mensen af te leiden van hun pad naar verlichting. Hij vertegenwoordigt verlangen, twijfel en angst – de grootste obstakels voor spirituele vooruitgang.
In het verhaal van Siddhartha Gautama, de Boeddha, probeert Mara hem te verleiden terwijl hij mediteert onder de Bodhiboom. Deze demon is minder fysiek angstaanjagend, maar des te gevaarlijker door zijn invloed op de menselijke geest.