Er zijn van die speeches, die men zich bijna woordelijk kan herinneren. Vaak weet je nog precies waar je op dat moment was. Overigens gaat dat niet voor alle onderstaande speeches op. Al is het maar omdat een aantal speeches lang geleden is uitgesproken!
10. “The Greatest Speech Ever” – Charlie Chaplin (1940)
https://www.youtube.com/watch?v=5IvPIWzQcUY
Vooropgesteld, elke speech moet je eigenlijk horen én zien. Dat gaat zeker op voor ‘The Greatest Speech Ever’ van Charlie Chaplin. Deze woorden maakten deel uit van de film ‘The Great Dictator’. Op onnavolgbare wijze roept Charlie Chaplin op tot saamhorighorigheid. Soldaten van over de hele wereld zouden niet tegen – maar met – elkaar moeten strijden! Samen zouden we werk moeten maken van een betere wereld. Zoals je uit het jaartal – waarin deze speech is uitgesproken – kunt opmaken, bevond men zich aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog. In ‘The Greatest Speech Ever’ sprak Chaplin zijn zorgen uit over de verbittering, die zich van vele mensen had meester gemaakt.
9. “Tear down this wall!” – Ronald Reagan (1987)
In 1987 bracht Ronald Reagan – destijds president van de Verenigde Staten – een bezoek aan Europa. Toen speelde de koude oorlog; een periode van vrede onder wapentoezicht tussen de kapitalistische wereld – het westen – en de communistische wereld. Met de laatstgenoemde wereld werd het oosten bedoeld. Op 12 juni verzorgde Ronald Reagan een legendarische toespraak bij de Brandenburger Tor. Op de achtergrond tekende zich de Berlijnse Muur af. Zijn woorden waren gericht aan het adres van Michael Gorbatsjov. De voormalig secretaris-generaal van de communistische Sovjet Unie werd dringend verzocht om de Berlijnse Muur af te breken. Volgens Reagan was dit de eerste stap in de richting van meer vrijheid voor de inwoners van de Sovjet Unie. Overigens zou het nog enkele jaren duren voordat de muur werd afgebroken.
8. The lady’s not for turning – Margaret Thatcher (1980)
Met het uitspreken van de legendarische woorden ‘the lady’s not for turning’ legde Margaret Thatcher haar tegenstanders het zwijgen op. Voor jouw beeldvorming; begin van de jaren ’80 had Engeland – Europa in het algemeen – te kampen met een ernstige recessie. Zoals elke leider, werd ook Thatcher regelmatig aangesproken op haar beleid. Meer concreet werd haar de toegenomen werkloosheid aangerekend. Met haar speech maakte Margaret Thatcher duidelijk dat ze geen duimbreedte wilde toegeven. Overigens is de betreffende speech geschreven door speechschrijver Sir Ronald Millar. Het tweetal heeft jaren samengewerkt. Je kunt wel stellen dat het imago – ijzeren dame – van Margaret Thatcher bijzonder zorgvuldig is opgebouwd.
7. Gettysburg Address – Abraham Lincoln (1863)
Dat een speech niet lang hoeft te duren om een onuitwisbare indruk achter te laten, dat heeft Abraham Lincoln bewezen. In 1863 sprak hij welgeteld 266 woorden uit. Toen kon hij nog niet vermoeden dat deze woorden zouden worden opgenomen in het lesprogramma op de Amerikaanse scholen! Met zijn woorden – getiteld de ‘Gettysburg Address’ – gaf Abraham Lincoln op bijzonder treffende wijze een uiteenzetting over de Amerikaanse Burgeroorlog. Hij sprak de woorden uit aan het graf van 7.863 Amerikaanse burgers, die waren omgekomen bij de slag van Gettysburg. Voordat de fotograaf er erg in had, was Abraham Lincoln alweer van het podium afgestapt! Zijn speech nam nog geen twee minuten tijd in beslag.
6. “Ask not what your country can do for you” – John F. Kennedy (1961)
In november 1960 werd John F. Kennedy uitgeroepen tot winnaar van de presidentsverkiezingen. Hij had nipt gewonnen van zijn Republikeinse rivaal Richard Nixon. Tijdens zijn inaugurele rede – die nog geen 14 minuten duurde – refereerde Kennedy onder meer naar de impact van de Koude Oorlog. Echter, een andere passage maakte meer indruk! Hierin gebruikte hij de woorden ‘ask not what your country can do for you, ask what you can do for your country’. Het Amerikaanse volk werd aangesproken op zelfredzaamheid. Natuurlijk speelde Kennedy slim in op de ‘American dream’. Later heeft Obama zich door zijn woorden laten inspireren. Op zijn beurt – in zijn overwinningstoespraak – heeft hij soortgelijke woorden uitgesproken.
[criteo]5. “It’s a small step for a man…” – Neil Armstrong (1969)
Op 20 juli 1969 sprak Neil Armstrong de legendarische woorden ‘it’s a small step for a man’. Of zei hij: ‘it’s a small step for man’? Je wilt niet weten hoe vaak men het betreffende fragment heeft afgeluisterd. Dat ene woordje maakt namelijk best veel verschil uit! Uitgaande van het eerste geval, dan kunnen zijn woorden als volgt worden vertaald: ‘een kleine stap voor een mens, een grote sprong voor de mensheid’. Het tweede geval zou afbreuk doen aan het succesverhaal. Hoe dan ook, de Amerikaanse astronaut was zojuist de ladder van de maanlander Apollo 11 afgegaan en had – als eerste mens – voet op de maan gezet.
4. “An ideal for which I am prepared to die” – Nelson Mandela (1964)
Kun jij je de speech van Nelson Mandela – na zijn vrijlating in 1990 – nog herinneren? Hierin waren de woorden ‘an ideal for wich I am prepared to die’ opgenomen. Overigens heeft hij deze woorden eerder uitgesproken. In 1964 om precies te zijn; toen moest Nelson Mandela zich verantwoorden in de rechtbank. Twee jaar eerder was hij gearresteerd. Het was duidelijk dat men hem niet meer liet gaan. In zijn verweer – dat hij zelf heeft geschreven – maakte Mandela duidelijk dat niets en niemand hem zijn idealen zou kunnen afnemen. Hij wilde zijn leven geven voor de belangen – én de vrijheid – van de zwarte Afrikanen.
3. “We shall fight on the beaches” – Churchill (1940)
In juni 1940 zetten de Duitsers voet aan de grond in Frankrijk. Het werd alle Europese leiders duidelijk dat Adolf Hitler er geen gras over liet groeien. Om zijn volk gerust te stellen – én een signaal naar andere leiders af te geven – gaf Winston Churchill een aantal speeches. Eén daarvan heeft hij de titel ‘We shall fight on the beaches’ gegeven.
Hij sprak de betreffende woorden uit op 4 juni 1940. Net daarvoor – om precies te zijn op 13 mei – had Churchill de speech ‘Blood, toil, tears and sweat’ ten gehore gebracht. De derde toespraak in deze serie – getiteld ‘This was their finest hour’ – vond plaats op 18 juni 1940. Je kunt wel spreken van een soort drieluik.
2. “Ich bin ein Berliner” – John F. Kennedy (1963)
Het staatsbezoek van John F. Kennedy aan West-Duitsland heeft de president – én zijn staf – vele slapeloze nachten bezorgd. Niet alleen maakten de Europese leiders duidelijk dat ze Kennedy maar een broekie vonden, ook speelde dit alles zich af in het decor van de Koude Oorlog. Aan de speech – die de Amerikaanse president zou verzorgen – is dan ook veel tijd besteed. Ondanks de goedbedoelde adviezen van zijn vaste speechschrijver, ging Kennedy zelf met de tekst aan de slag. Eigenhandig voegde hij er de zin ‘Ich bin ein Berliner’ aan toe. Op dat moment wist hij niet dat hij geschiedenis zou schrijven.
1. “I have a dream” – Martin Luther King (1963)
Hoewel er in 1865 ‘officieel’ een einde kwam aan de Amerikaanse Burgeroorlog, heeft het meer dan een eeuw geduurd voordat de rechten van de zwarte Amerikanen werden gerespecteerd. In 1963 vonden er diverse protestmarsen plaats. Zo ook op 28 augustus in Washington. Deze mars eindigde bij het Lincoln Memorial; hier hebben 18 sprekers de menigte toegesproken. Eén van hen – dominee Martin Luther King jr. – zei wat het publiek wilde horen. Met de woorden ‘I have a dream’ raakte King de gevoelige snaar. Sterker nog, zijn woorden bleken van onschatbare waarde.
[adsenseo]