Maagden — vrouwen die bewust afzagen van huwelijk en seksualiteit — hebben in de geschiedenis een bijna mythische status verworven. Hun maagdelijkheid werd vaak gezien als teken van zuiverheid, kracht of goddelijke roeping. Soms waren ze religieus, soms rebels, maar altijd uitzonderlijk.
Deze tien vrouwen (of groepen vrouwen) bewijzen dat het concept van de “maagd” veel breder en krachtiger is dan alleen een lichamelijke toestand.
1. Jeanne d’Arc – De Maagd van Orléans
Geen enkele maagd is zo beroemd en heroïsch als Jeanne d’Arc. Geboren rond 1412 in het Franse dorp Domrémy beweerde zij op jonge leeftijd stemmen van heiligen te horen die haar opriepen Frankrijk te bevrijden van de Engelse bezetter. In een tijd waarin vrouwen niets te zoeken hadden op het slagveld, leidde zij het Franse leger naar een reeks overwinningen.
In 1431 werd ze door haar vijanden als heks veroordeeld en op de brandstapel gezet. Ze stierf op 19-jarige leeftijd — maar leeft voort als nationale heldin, martelares én heilige.
2. De Heilige Maagd Maria – Moeder van Jezus
De invloedrijkste maagd in de westerse geschiedenis: Maria, de moeder van Jezus. Volgens de christelijke leer werd zij zwanger door toedoen van de Heilige Geest, zonder ooit gemeenschap te hebben gehad.
Haar maagdelijkheid werd een kernpunt in de christelijke theologie en leidde tot haar verering als de “Moeder Gods”. Ze staat symbool voor zuiverheid, devotie en moederliefde — en is voor miljoenen mensen wereldwijd het gezicht van troost en hoop.
3. De Vestaalse Maagden – Wachters van het vuur
In het oude Rome waren de Vestaalse Maagden de priesteressen van Vesta, godin van het haardvuur. Slechts zes vrouwen tegelijk mochten deze rol vervullen, en ze legden een gelofte van maagdelijkheid af voor dertig jaar. Hun taak: het eeuwige vuur in de tempel van Vesta brandende houden. Brak een van hen haar gelofte, dan volgde een gruwelijke straf: levend begraven. Hun zuiverheid werd gezien als cruciaal voor het voortbestaan van de Romeinse staat.
4. Ursula van Keulen – Martelares met elfduizend maagden
Volgens de legende was Ursula een Britse prinses die met 11.000 maagdelijke metgezellen op pelgrimstocht ging. Ze weigerde te trouwen met een heidense prins en werd uiteindelijk in Keulen vermoord door de Hunnen.
Historici twijfelen sterk aan het waarheidsgehalte van deze aantallen, maar het verhaal inspireerde eeuwenlang pelgrims, schilders en kerkenbouwers. Ursula werd patrones van jonge vrouwen en onderwijs.
5. Onze-Lieve-Vrouw van Guadalupe – Verschijning op de Tepeyacheuvel
In 1531 zou de Maagd Maria verschenen zijn aan de inheemse Mexicaanse boer Juan Diego. Op zijn tilma (mantel) verscheen een afbeelding van haar, die nu nog steeds te zien is in de basiliek van Guadalupe. Zij werd niet alleen een religieus symbool, maar ook een krachtig symbool van Mexicaanse identiteit, verzet tegen kolonisatie en vrouwelijke spirituele kracht.
6. Maria d’Harcourt – De vrome hertogin
Maria d’Harcourt was in de 15e eeuw de hertogin van Gelre. In de schilderkunst werd ze vaak afgebeeld met een aureool — een verwijzing naar haar devotie en bijna heilige status. Hoewel er weinig over haar persoonlijke leven bekend is, werd haar maagdelijkheid als een vorm van koninklijke zuiverheid beschouwd. Ze werd in haar tijd bewonderd om haar vroomheid en zorg voor armen en zieken.
7. De Sabijnse Maagden – Mythische moeders van Rome
Volgens de Romeinse mythe ontvoerden de eerste Romeinse mannen vrouwen van het naburige Sabijnse volk. Deze gebeurtenis, later bekend als de Sabijnse Maagdenroof, leidde bijna tot oorlog. Maar de vrouwen — die inmiddels kinderen hadden met hun ontvoerders — wierpen zich tussen beide kampen en smeekten om vrede. Hun rol als vredestichters maakte hen tot onwaarschijnlijke heldinnen van de Romeinse geschiedenis.
8. Hildegard van Bingen – De visionaire abdis
Hildegard van Bingen was allesbehalve een stille non. Ze was abdis, componist, genezer, filosoof en profetes. Haar visioenen inspireerden theologische geschriften, haar kennis leidde tot medische traktaten, en haar muziek wordt vandaag nog uitgevoerd. In een tijd waarin vrouwen stemloos waren, zong Hildegard — letterlijk en figuurlijk — haar waarheid.
Haar maagdelijkheid werd gezien als bron van goddelijke inspiratie, haar werk als bewijs van vrouwelijke kracht.
9. Moeder Teresa – Maagd van de armen
Geboren als Anjezë Gonxhe Bojaxhiu in 1910 in Skopje, wijdde Moeder Teresa haar leven aan de zorg voor de allerarmsten in Calcutta. Ze legde geloften af van kuisheid, armoede en gehoorzaamheid als lid van de zusters van Loreto, en richtte later haar eigen orde op: de Missionarissen van Naastenliefde.
Haar leven van volledige toewijding aan anderen leverde haar in 1979 de Nobelprijs voor de Vrede op — en in 2016 werd ze heilig verklaard. Haar maagdelijkheid was geen onderwerp van mystiek, maar een bewuste keuze voor een leven in dienst van het geloof en de mensheid.
10. Elizabeth I – De Maagdelijke Koningin
Elizabeth I van Engeland (1533–1603) regeerde meer dan vier decennia en groeide uit tot een van de meest legendarische vorsten uit de geschiedenis. Ze bleef haar hele leven ongehuwd, ondanks talloze huwelijksaanzoeken en diplomatieke druk. Zelf noemde ze het Engelse volk haar “echtgenoot” — een symbolische verklaring waarmee ze haar politieke onafhankelijkheid benadrukte.
Haar status als maagd werd onderdeel van haar mythische imago, versterkt door staatspropaganda en kunst. Onder haar bewind kende Engeland een gouden eeuw van kunst, ontdekkingsreizen en nationale trots. Maagdelijkheid werd in haar geval geen beperking, maar een troon.
Deze vrouwen — en vrouwelijke groepen — stonden hun maagdelijkheid af aan iets groters: aan hun god, aan hun volk, aan de wetenschap of aan hun overtuiging. Maagdelijkheid was bij hen geen leegte, maar een keuze. En misschien zelfs een vorm van macht. Hun verhalen leven voort, juist omdat ze zich niet neerlegden bij de rol die de wereld voor hen klaar had liggen.
