Betwiste grenzen zijn geografische gebieden waarover twee of meer landen of groepen aanspraak maken, vaak resulterend in conflicten of spanningen. Het begrijpen van deze conflicten is essentieel, omdat ze invloed hebben op geopolitieke verhoudingen en vaak leiden tot humanitaire crises. Betwiste grenzen zijn niet alleen politieke kwesties, maar hebben ook grote gevolgen voor de bevolking die in deze gebieden woont.
Kasjmir
Het conflict in Kasjmir begon in 1947 na de onafhankelijkheid en opdeling van Brits-Indië in India en Pakistan. Kasjmir, een vorstenstaat, had de keuze zich bij een van beide aan te sluiten. De heerser koos voor India, wat leidde tot oorlog met Pakistan. Het gebied is sindsdien verdeeld tussen India en Pakistan, met beide landen die aanspraak maken op het hele gebied.
India, Pakistan en gedeeltelijk China zijn de belangrijkste betrokken partijen. China controleert de regio Aksai Chin, die door India wordt geclaimd.
De spanningen blijven hoog, met frequente schermutselingen langs de bestandslijn. Het conflict heeft geleid tot aanzienlijke militaire aanwezigheid en heeft ernstige gevolgen voor de lokale bevolking, waaronder mensenrechtenschendingen en beperkte economische ontwikkeling.
Zuid-Chinese Zee
De Zuid-Chinese Zee is een strategisch belangrijke waterweg met rijke visgronden en vermoedelijke olie- en gasreserves. Verschillende landen maken aanspraak op delen van deze zee, wat heeft geleid tot spanningen en territoriale geschillen.
China, Vietnam, de Filipijnen, Maleisië, Brunei en Taiwan claimen delen van de Zuid-Chinese Zee. China heeft de meest uitgebreide claims, ondersteund door de zogenaamde “negen-strepen-lijn”. Door middel van negen streepjes op een kaart in de vorm van een koeientong maakte China aanspraak op vrijwel de gehele Zuid-Chinese Zee, tot onvrede van buurlanden als Vietnam, de Filipijnen en Indonesië.
Internationale tribunalen, zoals het Permanent Hof van Arbitrage, hebben uitspraken gedaan die de claims van China nietig verklaren, maar China negeert deze uitspraken. De Verenigde Staten en andere grootmachten spelen ook een rol door vrijheid van navigatie-oefeningen uit te voeren en bondgenoten in de regio te ondersteunen.
Israël en Palestina
Het conflict tussen Israël en Palestina heeft diepe historische wortels, met name sinds de oprichting van de staat Israël in 1948. Het leidde tot oorlogen en ontheemding van Palestijnen.
Oorlogen in 1948, 1967 en 1973, evenals diverse vredesprocessen zoals de Oslo-akkoorden, hebben de dynamiek van het conflict gevormd. De status van Jeruzalem blijft een centraal twistpunt.
Het conflict is hevig, zeker na de aanslagen in Israël van Hamas en de vernietigende oorlog die Israël hierna startte in 2024. De humanitaire situatie in Gaza en de Westelijke Jordaanoever is zeer kritiek, met geen toegang tot basisvoorzieningen voor de Palestijnse bevolking.
Westelijke Sahara
Na het vertrek van Spanje in 1975 ontstond een conflict over de Westelijke Sahara tussen Marokko en het Polisario Front, dat streeft naar onafhankelijkheid.
Marokko claimt soevereiniteit over de Westelijke Sahara, terwijl het Polisario Front, gesteund door Algerije, vecht voor een onafhankelijk Sahrawi Arabische Democratische Republiek.
De Verenigde Naties hebben geprobeerd een referendum over zelfbeschikking te organiseren, maar zonder succes. Het conflict blijft onopgelost, met een de facto verdeling van het gebied en periodieke geweldsuitbarstingen.
Noord-Cyprus
Etnische spanningen tussen Grieks-Cyprioten en Turks-Cyprioten leidden tot geweld en politieke instabiliteit, culminerend in de Turkse invasie van 1974.
Na de invasie richtte Turkije de Turkse Republiek Noord-Cyprus op, die alleen door Turkije wordt erkend.
Ondanks verschillende pogingen tot hereniging, blijft Cyprus verdeeld. De internationale gemeenschap erkent de soevereiniteit van de Republiek Cyprus over het hele eiland, terwijl Noord-Cyprus geïsoleerd blijft.
Abchazië en Zuid-Ossetië
https://www.youtube.com/watch?v=M2jpMWNoJLE
De conflicten in Abchazië en Zuid-Ossetië ontstonden tijdens het uiteenvallen van de Sovjet-Unie. Beide regio’s verklaarden zich onafhankelijk van Georgië, wat leidde tot gewapende conflicten.
De jaren 90 zagen bloedige oorlogen, en in 2008 leidde een oorlog tussen Georgië en Rusland tot Russische erkenning van de onafhankelijkheid van beide regio’s.
Rusland erkent Abchazië en Zuid-Ossetië als onafhankelijke staten, terwijl de rest van de wereld, inclusief Georgië, hen beschouwt als bezette Georgische gebieden.
Krim
Krim, historisch onderdeel van Rusland en later Oekraïne, werd in 2014 door Rusland geannexeerd, wat leidde tot internationale veroordelingen en sancties.
De annexatie volgde op een omstreden referendum waarin de meerderheid van de Krim-bevolking zou hebben gestemd voor aansluiting bij Rusland.
De annexatie heeft geleid tot ernstige geopolitieke spanningen, met sancties tegen Rusland en voortdurende onrust in Oost-Oekraïne en uiteindelijk zelfs een oorlog tussen Rusland en Oekraïne.
Taiwan
Na de Chinese burgeroorlog vluchtte de nationalistische regering naar Taiwan, terwijl de communisten de Volksrepubliek China oprichtten op het vasteland.
Taiwan functioneert als een onafhankelijke staat, maar wordt door China geclaimd als een afvallige provincie. Slechts een handvol landen erkent Taiwan officieel.
China dreigt regelmatig met militaire actie om Taiwan weer onder controle te brengen, terwijl Taiwan economische en diplomatieke relaties met de wereld probeert te onderhouden.
Koerdisch Gebied
De Koerdische bevolking is verspreid over Turkije, Iran, Irak en Syrië, en streeft naar een onafhankelijke staat of meer autonomie binnen deze landen.
Koerdische groeperingen hebben lange tijd gevochten voor hun rechten, met name in Turkije en Irak, waar de strijd hevig is geweest.
In Irak bestaat een autonome regio Koerdistan, en Koerdische strijders spelen een cruciale rol in de strijd tegen ISIS in Syrië. Turkije blijft echter vijandig tegenover Koerdische autonomie.
Nagorno-Karabach
Nagorno-Karabach, een overwegend Armeense regio binnen Azerbeidzjan, werd het middelpunt van een langdurig conflict na de val van de Sovjet-Unie.
Grote conflicten vonden plaats in de jaren 90 en in 2020, met duizenden doden en ontheemden als gevolg.
Het conflict is recent weer opgelaaid, met een wapenstilstand bemiddeld door Rusland, maar de spanningen blijven bestaan en de toekomst van de regio is onzeker.
1 reactie
Noord-Korea en Zuid-Korea??
Die mis ik toch wel in dit rijtje.
DMZ van 250km lang en een Noord-Koreanse leider die regelmatig uitdagend en provocerend gedrag toont.