We kennen allemaal de hoogste berg op aarde: de Mount Everest. Volgens zeer recente (en zeer precieze) metingen in december 2020 is de Mount Everest zelfs nog een metertje hoger dan altijd al werd beweerd: 8848, 86 meter om precies te zijn.
Veel minder bekend is het diepste punt op aarde. Welk punt dat is en hoe diep, verklappen we op het einde van dit lijstje. Er zijn nog tal van andere heel diepe kloven, holen en grotten op onze wereld, sommige van natuurlijke oorsprong, sommige door de mens gedolven of geboord. Lees hieronder meer over 10 merkwaardige diepe holen op aarde, waar je liever niet in terechtkomt.
De Berkeley Pit
Deze door de mens gedolven put vind je bij de stad Butte in de Amerikaanse staat Montana. De put is 540 meter diep en was oorspronkelijk een kopermijn. Vanaf 1955 tot 1982 werd er dagelijks kopererts uit de bodem naar boven gehaald. Na de sluiting in 1982 vulde de mijn, die een breedte heeft van 800 meter en 1600 meter lang is, zich met grondwater. Dat water reageerde met de zwavelhoudende mineralen in de omringende grondlagen, waardoor de zuurtegraad van het water steeg. Het zure water lost op zijn beurt zware metalen op uit de bodem, vooral koper. Daarom kleurt het water aan de oppervlakte giftig rood. Vogels die op het water landen en ervan drinken, vinden al snel de dood. De voormalige kopermijn evolueerde op enkele tientallen jaren tijd tot een enorm milieuprobleem.
Berezniki – Zinkgat in Rusland
Zinkgaten hebben het Russische Berezniki een spookstad gemaakt. In de buurt zijn veel mijnen te vinden. Dat vermindert de stabiliteit van de grond, waardoor de grond zomaar in kan storten. De grootste van de zinkgaten heeft de bijnaam “de grootvader” en is 237 meter diep. De omgeving van het zinkgat moest gestabiliseerd worden, zodat de omliggende huizen hopelijk niet instorten.
Monticello Dam
In Berryessa meer in Californië staat een grote dam van 93 meter hoog, de Monticello dam. Deze is vooral beroemd door het noodoverlaat. Dit gat heeft een diameter van 22 meter en bijna 1.400 kubieke meter water per seconde gaat hier door heen.
De Krater van Derweze
‘De Poort naar de Hel’, zo wordt de Krater van Derweze (Turkmenistan) ook wel genoemd. In 1971 werd daar overgegaan tot de winning van natuurlijke gassen in een grot. Voor de ontginning werd een gat van zeventig meter diameter gecreëerd. Tenminste: totdat de grond onder de boorinstallatie inzakte. Aangezien methaan een hoger broeikaseffect heeft dan koolstofdioxide besloten geologen over te gaan tot de uitbranding van het boorgat – en dit om de rechtstreekse ontsnapping van methaan in de atmosfeer te vermijden. ‘De Poort naar de Hel’ was geboren – ook al is men ondertussen wel van plan haar te verzegelen, ter bescherming van de andere gasbronnen in haar nabijheid.
Het IceCube Neutrino Observatory
Het IceCube Neutrino Observatory is een detector voor neutrino’s, die precies op de zuidpool werd gebouwd, nabij het Amerikaanse Zuidpoolstation Amundsen-Scott. Voor de IceCube werden er in het zuidpoolijs 86 kokers gemaakt (met behulp van een warmwaterstraal) tot een diepte van 2,5 kilometer. Daarin werden kabels neergelaten die elk 60 optische sensoren bevatten. De bedoeling is om neutrino’s te detecteren, elementaire subatomaire deeltjes die heel weinig wisselwerking vertonen met andere materie. Om de kans op het waarnemen van een neutrino zo groot mogelijk te maken, moet men deze deeltjes bestuderen in een zo groot mogelijke massa. Daarom werden de detectoren verspreid over een volume van ongeveer één kubieke kilometer zuidpoolijs.
De Krubera-grot
De Krubera-grot, ook wel de Voronjagrot of de Grot van Kruber genoemd, is de (tot nu toe) diepste bekende grot aarde. Ze bevindt zich in het Arabika-bergmassief in Georgië. Hoe diep de grot precies is, is zelfs niet exact bekend. De voorlopig laatste expeditie stelde in 2007 vast dat het hoogteverschil in de grot minstens 2197 meter bedraagt, maar mogelijk is het diepste punt nog niet bereikt. In de grot bevindt zich ook een onderaardse waterval. Er leven allerlei organismen in de Krubera-grot die nergens anders ter wereld voorkomen.
Het Grote Blauwe Gat
Het Grote Blauwe Gat, beter bekend als ‘the Great Blue Hole’, is een onderwatergrot dicht bij de kust van het Centraal-Amerikaanse land Belize. Het gat ligt ongeveer in het midden van een koraalrif. Het heeft een diameter van zo’n 300 meter en is 124 meter diep. Het was de bekende onderzoeker Jacques-Yves Cousteau die de diepte bepaalde tijdens een expeditie in 1971. Geologen veronderstellen dat het Grote Blauwe Gat tijdens de laatste ijstijd een kalksteengrot was. Op het einde van de ijstijd steeg de zeespiegel en stortte het dak van de kalksteengrot in, waardoor een diepe onderwatergrot ontstond. Het Grote Blauwe Gat is een geliefde attractie voor sportduikers.
De Bingham Canyon Mijn
De grootste dagbouwmijn ter wereld vind je in de Amerikaanse staat Utah. Sinds 1906 worden er uit de Bingham Canyon Mine allerlei metaalertsen gehaald, vooral koper, goud, zilver en molybdeen. Het totale oppervlak van de mijn beslaat maar liefst 7,7 vierkante kilometer. De mijn is 1210 meter diep. De Bingham Canyon Mine was ook het decor van een enorme grondverschuiving in 2013. Toen stortte er zo’n 70 miljoen kubieke meter rots en vuil van de rand van de mijn naar beneden. Gelukkig hadden sensoren het risico op een gigantische grondverschuiving al een dag op voorhand gedetecteerd en was het werk in de mijn al stilgelegd.
De Mir Diamanten mijn
De Diamantenmijn in het Russiche Mir is 525 meter diep en heeft een diameter van 1200 meter. Het was de eerste en een van de grootste diamanten mijnen in de Sovjet Unie. Het is nu verlaten. Toen de mijn nog operationeel was, duurde het twee uur voor een vrachtwagen om van de top naar de bodem van de mijn te rijden.
Het superdiep boorgat van Kola
De diepste boorgaten die ooit door mensen werden gemaakt, bevinden zich op het Russische schiereiland Kola in het uiterste noordwesten van Rusland. Met het boren van een reeks heel diepe gaten wilden Russische wetenschappers de structuur van de bodem bestuderen. Het diepste boorgat bereikt een diepte van maar liefst 12.262 meter. Het boren van de gaten leverde interessante vondsten op. Zo werden er op een diepte van 6700 meter fossielen gevonden van micro-organismen. 9000 meter onder de grond stootten de onderzoekers op zout grondwater, dat grote hoeveelheden opgelost goud bevatte. Oorspronkelijk was het de bedoeling om tot op een diepte van 15.000 meter te boren, maar wegens aanhoudende problemen met de boorinstallatie stopte men voortijdig het boorproject.
De Marianentrog
De diepste punt op aarde is de Marianentrog, een trog (kloof) in de Stille Oceaan op ongeveer 2600 kilometer ten oosten van de Filipijnen. De Marianentrog is 11 kilometer diep en 2500 kilometer lang. De druk op de bodem van de Marianentrog is gigantisch: deze is meer dan 1000 keer groter dan de druk aan de oppervlakte. Slechts een handvol mensen is ooit in een speciale duikboot afgedaald naar de bodem van de Marianentrog. Dat gebeurde voor het eerst op 23 januari 1960 met de bathyscaaf Trieste. Twee mensen waren aan boord: Don Walsh en Jacques Piccard. Op 26 maart 2012 slaagde filmregisseur James Cameron er nogmaals in om de bodem te bereiken in een speciaal uitgeruste duikboot. Het bleek dat er zelfs op deze enorme diepte en bij deze kolossale druk leven was op de zeebodem. De expedities ontdekten micro-organismen, grote vlokreeften en zeekomkommers op het diepste punt van de aarde.
1 reactie
rakie