Top 10 Grootste Bedrijven van Nederland

Nederland heeft een rijke traditie van ondernemerschap. Het land was altijd al een voorvechter en zelfs een gids op het gebied van de moderne, vrije handel. Maar wie zijn vandaag de beste ondernemers van Nederland? Het weekblad Elsevier voerde het onderzoek in 2013 voor de tweede keer op rij – na een eerste enquête in 2012. Zopas publiceerde het de resultaten: een top vijfhonderd van Nederlandse bedrijven. Hieronder vind je daaruit de top tien.

10. Achmea

Achmea Holding N.V. is een leverancier van financiële diensten en dan met name verzekeringen. Het bedrijf is het resultaat van de fusie tussen Zilveren Kruis en Avéro Centraal Beheergroep (AVCB) op 1 januari 1995. De eigenlijke stichting van Achmea dateert echter van in 1811. Het is dan dat de Friese accountant, Ulbe Piers Draisma, de ‘Onderlinge Brand Assurantie Sociëteit’ opricht te Achlum (Friesland). Later, in 2000, werd Achmea onderdeel van Eurelo B.V., dat in 2011 fuseerde met de Duitse moederonderneming Achmea N.V. om zo Achmea B.V. te vormen. De bekendste merken van Achmea zijn onder andere: Agis, Avéro, Centraal Beheer, FBTO, Interpolis, Syntrus en Zilveren Kruis. In 2013 bedroeg de omzet van Achmea 25.257 miljoen Euro met een winst van 453 miljoen Euro.

9. Ingka Holding (IKEA)

foto: J. James / Wikicommons

Het zal velen verbazen, maar IKEA is wel degelijk een Nederlands bedrijf. Hoewel het naar origine en qua profilering op en top Zweeds is, is moederbedrijf Ingka Holding namelijk geregistreerd in Nederland en bevindt de wereldwijde hoofdzetel van IKEA zich in Delft. Het bedrijf is bekend voor haar kant-en-klare bouwpakketten van betaalbare designmeubelen (zoals bedden, stoelen en tafels). Sinds januari 2008 is IKEA zelfs ’s werelds grootste meubelverkoper. Het bedrijf is het geesteskind van de Zweed Ingvar Kamprad. In 1943, op zeventienjarige leeftijd, richtte hij het al op. De naam IKEA is een acroniem opgebouwd uit de initialen van zijn naam, de boerderij waar hij opgroeide en zijn thuisstad in Smaland, Zuid-Zweden: Ingvar Kamprad, Elmtaryd, Agunnaryd. Sinds januari 2014 bezit IKEA 349 winkels in 43 landen. Het stelt zo 139.000 mensen te werk. In 2013 bedroeg de omzet van het bedrijf 27.895 miljoen Euro en werd er 3.214 miljoen Euro winst gemaakt.

8. Ahold

De Koninklijke Ahold N.V. is een internationale warenhuisketen met hoofdzetel in Amsterdam. Het bedrijf werd opgericht in 1887 met de opening van de eerste Albert Heijn supermarkt te Oostzaan. Heijns kleinzonen, Albert en Gerrit Jan, zouden deze winkel in vier decennia laten uitgroeien tot een winkelketen. Met het oog op internationale uitbreiding wordt de naam ‘Albert Heijn’ in 1973 veranderd in ‘Ahold’, een afkorting van ‘Albert Heijn Holding’. Er volgen aankopen in Spanje en de Verenigde Staten en later ook in Zuid-Amerika, Centraal-Europa en Azië. In 1987 ontving Ahold de eretitel ‘Koninklijk’ van de Nederlandse Koningin Beatrix. Deze titel wordt enkel toegekend aan Nederlandse bedrijven die honderd jaar lang eerzaam handel drijven. In 2013 bedroeg de omzet van Ahold 32.841 miljoen Euro, waaruit een winst van 827 miljoen Euro overbleef.

7. ING Groep

De ING Groep is een op-en-top Nederlandse multinational. De naam is een afkorting van ‘Internationale Nederlanden Groep’. De oranje leeuw in het logo van ING is een allusie op de Nederlandse oorsprong van de groep, die groot werd onder de vleugel van het Huis van Oranje-Nassau. Het hoofdkwartier van ING is gevestigd in Amsterdam. De voornaamste activiteiten van de groep zijn te situeren op het gebied van het bankieren: direct, retail of commercieel. Maar ING is ook een investeringsbank, doet aan asset management en biedt verzekeringen aan. Volgens de lijst ‘Fortune Global 500’ was ING het grootste bankconglomeraat van 2012. In 2013 produceerde het een omzet van meer dan 42.644 miljoen Euro. Een winst van 4.003 miljoen Euro (overigens een daling van 32% ten aanzien van 2012) brengt ING op de achttiende plaats in de top twintig van meest rendabele bedrijven wereldwijd. Op die manier is ING ook meteen het Nederlandse lid van de Inter-Alpha Group of Banks, een coöperatief consortium dat de elf meest prominente banken van Europa verenigt.

6. LyondellBasell Industries

LyondellBasell Industries is een multinational die vanuit Nederland opereert, meer bepaald vanuit de hoofdzetel in Rotterdam. In oorsprong is het bedrijf echter Amerikaans en is het gebaseerd in Houston, Texas. LyondellBasell ontstaat in december 2007, wanneer Basell Polyolefins de Lyondell Chemical Company aankoopt voor 12,7 miljard dollar. Sindsdien is LyondellBasell de op twee na grootste chemische fabrikant ter wereld. Het bedrijf heeft zestig productieplaatsen in 19 landen en stelt 15.000 mensen te werk. In 2009 vocht LyondellBasell nochtans met een geschatte schuld van 26 miljard dollar en werd het gedwongen een beschermd faillissement aan te gaan (onder het zogenaamde ‘Chapter 11’ van het Amerikaans bedrijfsrecht). De schuld bedroeg dertien keer meer dan wat het bedrijf opbracht. Hoewel LyondellBasell in 2010 uit dit faillissement geraakte, blijft de buy-out van Lyondell door Basell tot vandaag voor controversen zorgen. Sommige stemmen beweren namelijk dat deze frauduleus verliep. Ondertussen draaide de groep in 2013 wel een omzet van 45.352 miljoen Euro en maakte het 2.158 miljoen Euro winst.

5. AEGON

foto: M.M.Minderhoud / Wikicommons

AEGON N.V. ontstaat in 1983 door de fusie van AGO en Ennia. AEGON is actief in meer dan twintig landen in Europa, Azië en Amerika. Daar biedt het levensverzekeringen, pensioenen en vermogensbeheerproducten aan aan zo’n 47 miljoen klanten. Het bracht de groep in 2013 een omzet van 47.264 miljoen Euro op en een winst van 1.571 miljoen Euro. De naam AEGON is een acroniem en verenigt de initialen van de vijf belangrijkste ‘voorgangers’ van de groep. Voor AGO (gevormd in 1968) zijn dat: de Algemeene Friesche Bank, de Groot-Noordhollandsche Bank en de Olveh Bank. Voor Ennia (gevormd in 1969) zijn dat: de Nillmij Bank en de Eerste Nederlandsche Bank. Aangezien ‘Ennia’ een sterk begrip was in de Nederlandse Antillen werd besloten de naamsverandering naar AEGON daar niet door te voeren. Leuk weetje: Aegon komt als personage ook voor in Bucolica, een herdersgedicht van de Romeinse meester Vergillius.

4. Unilever

Een omzet van 51.324 miljoen Euro en een winst van 4.948 miljoen Euro, dat zijn de voornaamste cijfers met betrekking tot Unilever in 2013. Op basis van dat winstcijfer behoort het bedrijf overigens op de tweede plaats van deze lijst te staan, want in Nederland doet enkel onze nummer één beter. Wereldwijd is de Engels-Nederlandse multinational – één van de oudsten ter wereld – de derde speler op het gebied van consumentengoederen, na Procter & Gamble en Nestlé. De Unilever-producten zijn beschikbaar in 190 verschillende landen. Het bedrijf bezit meer dan vierhonderd merken, waaronder veertien topmerken, die jaarlijks meer dan één miljard Euro omzetten. Dit zijn: Axe/Lynx, Dove, Omo, Becel/Flora, Heartbrand ice creams, Hellmann’s, Knorr, Lipton, Lux, Magnum, Rama, Rexona, Sunsilk en Surf. Unilever staat ook op twee beurzen genoteerd. Er is enerzijds Unilever N.V. met hoofdzetel in Rotterdam en anderzijds is er Unilever P.L.C. met hoofdzetel in London (UK). Beide bedrijven worden echter bestuurd door dezelfde bestuurders en opereren als één bedrijf met vier grote divisies: voedsel (foods), dranken en ijs (refreshments), huisproducten (home care) en persoonshygiëne (personal care).

3. EADS (The Airbus Group)

‘European Aeronautic Defence and Space Company’, dat is de volledige naam van de onderneming die afgekort wordt als ‘EADS’. Ook deze multinational is geregistreerd in Nederland, te Leiden. Het bedrijf is gespecialiseerd in de productie van civiele en militaire vliegtuigen, communicatiesystemen, raketten, ruimtevaartuigen, satellieten en aanverwante systemen. EADS is een jong bedrijf. Het werd pas opgericht in juli 2010 via de samensmelting van drie verschillende bedrijven: ‘Aérospatiale-Matra’, ‘DaimlerChrysler Aerospace A.G.’ (DASA) en ‘Construcciones Aeronáuticas S.A.’ (CASA). In 2013 zette de groep 56.664 miljoen Euro om en maakte 1.229 miljoen Euro winst. Begin dit jaar werd EADS gereorganiseerd tot ‘Airbus Group’. De Airbus Group heeft drie grote divisies: ‘Airbus’, ‘Airbus Defence & Space’ en ‘Airbus Helicopters’.

2. Vitol Holding

De Vitol Holding werd opgericht te Rotterdam in 1966 door de Zwitserse inwijkeling Henk Viëtor. De hoofdkantoren van de groep blijven tot vandaag in Rotterdam gevestigd, maar er zijn er ondertussen ook in Zwitserland zelf, te Geneve. De multinational Vitol verhandelt voornamelijk energie en verscheept bijvoorbeeld zo’n vierhonderd miljoen ton ruwe olie per jaar. Dat maakt van de Vitol Holding de grootste, onafhankelijke energiehandelaar ter wereld. In 2013 bedroeg de omzet van de groep een gigantische 229.598 miljoen Euro, waarvan 1.315 miljoen Euro als winst overbleef.

1. Royal Dutch Shell

In 2012 maakte Royal Dutch Shell (meestal gewoon aangeduid als ‘Shell’) een omzet van 365.007 miljoen Euro verdeeld over 140 landen. Dit is meer dan 1.000 miljoen Euro per dag en staat gelijk aan maar liefst 84% van het totale Bruto Binnenlands Product van Nederland. De brandstofreus hield daarvan een winst over van 20.338 miljoen Euro, hetgeen van Shell zowel qua omzet als qua winstcijfer de absolute nummer één in deze lijst maakt. Ter vergelijking: de op één na grootste winstmarge, die van Unilever, is nog geen vierde van die van Shell. Net als Unilever is Shell overigens een Anglo-Nederlands initiatief. Het bedrijf is geïncorporeerd in het Verenigd Koninkrijk, maar heeft haar hoofdkwartier in Nederland. In wezen is Shell dan ook een samensmelting van een Nederlandse en een Engelse onderneming: van de ‘Koninklijke Nederlandse Petroleum’ en het Engelse ‘Shell Transport & Trading’. Dankzij deze samensmelting werd Shell – in termen van omzet – meteen ook het grootste, staats-onafhankelijke, private bedrijf ter wereld en één van de zes ‘supermajors’ op de markt van gas en olie. Tegelijk maakte dit evenement van Royal Dutch Shell ook een van de meest waardevolle (en duurste) bedrijven ooit. Het is dus niet voor niks dat Shell momenteel niet alleen de aanvoerder is van onze lijst, maar ook van de ‘Fortune Global 500’, de lijst van ’s werelds grootste bedrijven