Ze zijn machtiger dan veel landen, verdienen miljarden per kwartaal en hebben invloed op geopolitiek, klimaatbeleid én je portemonnee aan de pomp: oliemaatschappijen.
Ondanks de energietransitie is olie nog altijd de levensader van de wereldeconomie. De bedrijven die deze markt beheersen, zijn niet alleen producenten — ze zijn raffinaderijen, distributeurs, beleggingen en soms zelfs instrumenten van staatsmacht.
1. Saudi Aramco (Saoedi-Arabië)
Type: Staatsbedrijf
Opgericht: 1933
Dagelijkse productie: ca. 12,8 miljoen vaten
Omzet (2023): \$603,7 mrd
Veruit de grootste en winstgevendste oliemaatschappij ter wereld. Saudi Aramco bezit ’s werelds grootste bewezen reserves en de laagste productiekosten. Sinds de beursgang in 2019 is het een van de meest waardevolle bedrijven ooit — de ruggengraat van de Saoedische economie én een geopolitiek machtsinstrument.
2. China National Petroleum Corporation (CNPC) (China)
Type: Staatsbedrijf
Opgericht: 1988
Dagelijkse productie: ca. 4,2 miljoen vaten
Omzet (2023): $483,0 mrd
CNPC is het hoofdbedrijf van PetroChina en grootste geïntegreerde olie- en gasgroep van China. CNPC verzorgt de meeste binnenlandse productie, raffinage en exportactiviteiten en speelt een centrale rol in China’s energiezekerheid en geopolitieke ambities.
3. Sinopec Group (China)
Type: Staatsbedrijf
Opgericht: 2000
Dagelijkse productie: ca. 2,8 miljoen vaten
Omzet (2023): \$471,2 mrd
China Petroleum & Chemicals Corporation, beter bekend als Sinopec, is ’s werelds grootste raffinader. Het bedrijf focust sterk op petrochemie en brandstoffen voor de binnenlandse markt, maar is ook actief in exploratie en productie in Afrika en het Midden-Oosten.
4. ExxonMobil (Verenigde Staten)
Type: Beursgenoteerd
Opgericht: 1999 (fusie Exxon & Mobil)
Dagelijkse productie: ca. 3,7 miljoen vaten
Omzet (2023): \$413,7 mrd
De grootste particuliere olieproducent in de VS en een van de meest gediversifieerde spelers wereldwijd. ExxonMobil is actief in meer dan 60 landen en heeft een toonaangevende positie in exploratie, productie, raffinage en chemie.
5. Royal Dutch Shell (Nederland/VK)
Type: Beursgenoteerd
Opgericht: 1907
Dagelijkse productie: ca. 3,7 miljoen vaten olie-equivalent
Omzet (2023): \$386,2 mrd
Een van de bekendste energiemerken ter wereld. Shell is actief in olie, gas, petrochemie én duurzame energie-inkoop. In 2022 verhuisde het juridische hoofdkantoor naar Londen, maar de Europese roots blijven sterk.
6. PetroChina (China)
Type: Beursgenoteerd (dochter CNPC)
Opgericht: 1999
Dagelijkse productie: ca. 4,4 miljoen vaten
Omzet (2023): \$283,0 mrd
PetroChina is de beursgenoteerde arm van CNPC en de grootste consumentenleverancier in China. Het bedrijf exploiteert ’s werelds grootste netwerk van tankstations en investeert sterk in binnenlandse raffinagesites.
7. TotalEnergies (Frankrijk)
Type: Beursgenoteerd
Opgericht: 1924
Dagelijkse productie: ca. 2,5 miljoen vaten
Omzet (2023): \$263,3 mrd
Voorheen Total, een geïntegreerde energiegroep met een breed portfolio in olie, gas, biobrandstoffen, waterstof en zonne-energie. TotalEnergies blijft echter sterk afhankelijk van de traditionele oliemarkt voor de bulk van zijn inkomsten.
8. BP (British Petroleum, VK)
Type: Beursgenoteerd
Opgericht: 1909
Dagelijkse productie: ca. 2,2 miljoen vaten
Omzet (2023): \$248,0 mrd
Na de ramp met Deepwater Horizon in 2010 herpositioneerde BP zich als “energiebedrijf van de toekomst”, met investeringen in hernieuwbare energie. Desondanks komt het merendeel van de winst nog altijd uit olie en gas, met sterke belangen in de Noordzee, VS en Midden-Oosten.
9. Chevron (Verenigde Staten)
Type: Beursgenoteerd
Opgericht: 1879 (als Standard Oil of California)
Dagelijkse productie: ca. 3,1 miljoen vaten
Omzet (2023): \$246,0 mrd
De op één na grootste Amerikaanse oliemaatschappij. Chevron heeft grote operations in Afrika, Latijns-Amerika en Azië en breidt uit via overnames zoals Noble Energy en Hess.
10. Lukoil (Rusland)
Type: Beursgenoteerd
Opgericht: 1991
Dagelijkse productie: ca. 1,6 miljoen vaten
Omzet (2023): \$128,0 mrd
De grootste private oliemaatschappij van Rusland, met activiteiten in meer dan 30 landen. Lukoil is toonaangevend in productie, raffinage en marketing in zowel de voormalige Sovjetrepublieken als Europa.
De grootste oliemaatschappijen ter wereld zijn niet alleen economische krachtpatsers, maar ook geopolitieke spelers. Ze beïnvloeden energieprijzen, internationale relaties en klimaatbeleid — en vormen de hoekstenen van de mondiale energiemarkt.
