Superfoods zijn de laatste jaren steeds populairder geworden. Dit komt, omdat ze vaak vrij zijn van bestrijdingsmiddelen en hulpstoffen. Daarnaast worden superfoods vaak geteeld met aandacht voor mens en natuur. Superfoods zijn sterk en vitaal en bevatten veel goede stoffen, zoals antioxidanten, vitamines en mineralen. Ze zijn een stap gezonder dan ons fruit en onze groenten. Ze zijn vaak ook wat duurder, maar je hebt maar een kleine dosering per dag nodig.
Een van de oudste mensen die ooit geleefd heeft was een kruidenmenger en at ook superfoods. Zijn naam: Li Ching Yuen. Kortom, superfoods zijn goed voor je immuunsysteem, je lichaam en geest. Steeds meer winkels bieden superfoods aan en ook in sommige supermarkten zijn zelfs superfoods te vinden. Geen zin om het allemaal zelf uit te zoeken, dan kun je ook kiezen voor een sapjeskuur waarin alle juiste verhoudingen van superfoods al voor je zijn uitgezocht.
10. Paddenstoelen
Hieronder benoemen wij twee soorten paddenstoelen die onder de superfoods vallen.
Shiitake
Shiitake: shiitake is een paddenstoel die ook wel ‘de keizer onder de paddenstoelen’ wordt genoemd, hij wordt al bijna 6.000 jaar in China gegeten. Tijdens de Ming-Dynastie (1368-1644) werd de paddenstoel bekender en kreeg het de stempel ‘levenselixer’. De paddenstoel was toen echter alleen voorbehouden aan de keizer en zijn familie. De shiitake komt van nature voor in China en Japan en wordt daar dus ook veelvuldig verbouwd. Tegenwoordig zijn er ook enkele kwekerijen in Nederland en België. De paddenstoel groeit op boomstammen van bijvoorbeeld kastanjebomen, beuken, etc. De shiitake wordt vaak eerst gedroogd, zodat de smaak beter tot zijn recht komt.
Shiitake bevat veel eiwitten en is vitaminerijk. Shiitake kun je voornamelijk in speciaalzaken kopen, maar ook in sommige supermarkten is de paddenstoel tegenwoordig te koop.
Reishi
Reishi, ook wel de gesteelde lakzwam, is een paddenstoel afkomstig uit Azië (Korea, Japan en China). In Japan staat de paddenstoel bekend als ‘de onsterfelijkheidsplant’, in China wordt de paddenstoel LingZhi of Ling Zhi genoemd, wat ‘magische zwam’ of ‘bovennatuurlijke zwam’ betekent.
Reishi wordt in de Chinese geneeskunde al duizenden jaren toegepast. Net als de Shiitake was de Reishi eerst een zeldzame paddenstoel, ze kwamen weinig voor in de natuur en werden nog niet gekweekt. Ze groeien net als Shiitake op boomstammen. Ze waren slechts voorbehouden aan de elite in het land. Daar is in de laatste jaren verandering in gekomen. De Reishi wordt in steeds meer landen in tunnelkassen gekweekt.
De reishi paddenstoel wordt niet echt als voedsel gebruikt, maar meer als geneesmiddel. Desondanks wordt de paddenstoel wel in gerechten verwerkt en bestaan er koffiesoorten en theesoorten die afkomstig zijn van reishi. Reishi is bijna alleen maar in speciaalzaken te vinden en nog niet echt in supermarkten. Herinner je de kruidenmenger van de inleiding (Li Ching Yuen) nog? Hij at ook regelmatig reishi.
9. Bessen
Hieronder benoemen wij twee soorten bessen die onder de superfoods vallen.
Goji bessen:
Goji bessen worden ook wel boksdoorn genoemd. Ze komen oorspronkelijk uit China en werden rond de 18e eeuw in Europa ingevoerd. In Nederland en België is de plant verwilderd geraakt en groeien ze tegenwoordig langs rivieren en in duinen, maar de plant groeit voornamelijk in Azië (China, Korea, Japan, Vietnam).
De goji bes wordt al meer dan 2.000 jaar gebruikt als medicijn. Goji bessen worden ook wel wolfsbessen genoemd, vanwege de lyciumplant waar zij aan groeien. Lycium is afgeleid van het Griekse woord ‘lycos’, dat wolf betekent.
Goji bessen worden vaak gedroogd gegeten, maar kunnen ook worden verwerkt in een kruidenthee of in sappen. Zitten er alleen maar voordelen aan goji bessen? Nee, helaas, er zijn ook wat bijwerkingen. Wanneer je goji bessen met mate eet, zijn ze zeer gezond. Bij grote porties kunnen ze echter een bloed verdunnende werking hebben. Daarnaast zijn er tegenwoordig ook steeds vaker met pesticiden vervuilde goji bessen op de markt te vinden.
Incabessen
Alle voorgaande superfoods komen van oorsprong uit Azië, zo niet de incabessen. Incabessen ook wel Kaapse goudbessen, komen van oorsprong uit het Andesgebied. Daar werden ze allereerst als tuin- en kamerplant gekweekt, aangezien de mensen de lampionachtige bolletjes zo mooi vonden. De bes is later ook overgebracht naar ons land, waar hij verwilderd is geraakt. Incabessen komen uit de nachtschadefamilie, net als tomaten en aardappels.
Incabessen kun je gewoon rauw eten of gedroogd, maar je kunt ze ook verwerken in een sapje. Let wel op dat je versgeperst sap hebt en geen sap van gevriesdroogde incabessen. Wanneer de bessen gevriesdroogd worden, gaan de goede stofjes eruit. Daarnaast is het gevaarlijk voor het hart, aangezien vriesdrogen van incabessen een toxicologische werking heeft. Drink dus verse incabessap!
8. Quinoa
Quinoa komt van oorsprong uit Zuid-Amerika en is daar al eeuwenlang een belangrijke voedselbron. In ons land is quinoa pas sinds een aantal jaren echt bekend. Quinoa hoort bij de amarantenfamilie, waar toe ook spinazie en bieten behoren. Quinoa wordt echter op dezelfde manier gebruikt als granen. In plaats van rijst of couscous wordt quinoa vaak gegeten. Aangezien quinoa niet onder de granen valt, kunnen mensen met een glutenallergie wel quinoa eten. Let daarbij wel op, want volgens het voedingscentrum kunnen soms sporen van gluten op quinoa terechtkomen. Kies daarbij dus voor de zekerheid voor de glutenvrije variant. Quinoa is gezond, aangezien quinoa veel eiwitten, mineralen, koper en magnesium bevat. Daarnaast bevat Quinoa veel vezels, ijzer en de vitamines B en E. Quinoa wordt vooral verwerkt in salades, maar je kunt er ook koekjes en brood van bakken.
7. Chlorella
Chlorella is een groen algje, dat oorspronkelijk werd aangetroffen in de meren en rivieren in Oost-Azië. De naam Chlorella is afkomstig van het Griekse woord ‘Chloros’, dat groen betekent. Algen zijn een van de oudste levensvormen van onze aarde en chlorella valt daar dus ook onder. Ze bewonen als zo’n 2,5 miljard jaar onze planeet en werden in 1890 ontdekt door de Nederlandse microbioloog Martinus Willem Beijerink. Na de Tweede Wereldoorlog was men bang voor een enorme bevolkingsgroei. Men zag in chlorella de oplossing voor wereldwijde honger, aangezien er veel van gemaakt kan worden, het voedzaam is en daarnaast verkocht kan worden voor een relatief lage prijs. Het algje groeit inderdaad razendsnel: het verdubbelt zichzelf iedere 10 uur en het algje is inderdaad voedzaam, maar er waren enkele problemen. Er is veel kunstlicht voor de algen nodig en om het kweken te bevorderen moet het kweekwater van extra koolstofdioxide worden voorzien. Dit is een duur proces. Daarnaast is het oogsten ook een duur proces. De celwanden van chlorella moeten namelijk verpulverd worden om bruikbaar voedsel op te leveren. Het algje was niet verteerbaar voor ons spijsverteringsstelsel, waardoor de voedingsstoffen niet konden worden opgenomen. Dit probleem is in 1975 in Japan opgelost, waardoor het geschikt werd voor menselijke consumptie. Chlorella kan dus de honger in de wereld verminderen, maar het is geen wondermiddel wat de honger oplost, tenzij in de toekomst de techniek wordt verbeterd.
Chlorella bevat alle vitaminen behalve vitamine D. Chlorella bevat daarnaast veel eiwitten, 8 essentiële aminozuren en helpt bij de regulering van je bloedsuikerspiegel.
6. Grassen
Twee grassen die onder de superfoods vallen
Gerstegras
Zowel gerstegras als tarwegras zijn in feite de jonge scheuten van een graansoort waaraan zich nog geen aren hebben gevorm. Gerstegras zijn dus de jonge scheuten van gerst. Op gerstegras kun je kauwen of verwerken in gerechten, maar beter is het nog om er sap van te maken. Dit kan door de scheuten in een sapcentrifuge of een juicer te doen. Er bestaan zelfs speciale juicers voor deze ‘grassen’. In Amerika zijn de sapjes van gerstegras en tarwegras geliefd en kun je ze in bijna iedere sapjesbar wel krijgen. Bij ons zijn de grassen nog minder bekend. Gerstegras bevat veel vitamines, mineralen, aminozuren, enzymen en chlorofyl.
Tarwegras
Tarwegras wordt eigenlijk op dezelfde manier genuttigd als gerstegras, dus als poeder, tablet, maar voornamelijk als sap. Tarwegras kun je dus ook zelf maken met een sapcentrifuge of juicer. Tarwegras bevat vele vitamines en fosfor. Tarwegras wordt echter afgeraden voor mensen die bloedverdunners gebruiken, aangezien tarwegras veel vitamine K bevat.
5. Zaden
Hieronder twee soorten zaden die onder de superfoods vallen.
Lijnzaad
Lijnzaad is het zaad van vlas. Het is een superfood aangezien het rijk is aan alfa-linoleenzuur en dat is goed voor je hart en je bloedvaten. Daarnaast bevat lijnzaad vitamine B1 en 2, calcium, magnesium, zink en kalium. Lijnzaad wordt veel gebruikt bij het bevorderen van de stoelgang, aangezien het zaad veel vezels bevat, die weer goed zijn voor de darmwerking en de darmen reinigen. Verder bevat lijnzaad polyfenolen, die weer rijk zijn aan antioxidanten.
Lijnzaad kun je gebroken, heel of als olie kopen. De voorkeur gaat uit naar gebroken, aangezien het lichaam dan de voedingsstoffen veel beter opneemt. Lijnzaad kun je beter niet verhitten, aangezien dan de goede stoffen eruit gaan. Lijnzaad wordt vaak in salades, kwark of smoothies verwerkt. Gebruik lijnzaad wel met mate, tussen de 15 en 45 gram per dag. Het voedingscentrum adviseert om niet te veel lijnzaad te eten, aangezien lijnzaad cyanogenen bevat en het lichaam deze cyanogenen kan omzetten in het giftige cyanide. Een hoge dosis cyanide kan de ademhaling belemmeren en een hartstilstand veroorzaken. Hoe fijner het zaad gemalen wordt, des te groter is de kans dat schadelijk verbindingen worden opgenomen door het lichaam.
Chiazaad
Chiazaden zijn kleine zwarte zaadjes van de chiaplant die veel in Mexico groeit. Deze zaden werden al door de Azteken gegeten en door hen werden de zaden ook gebruikt als kostbaar offer voor de goden. Omdat ze een enorm hoge voedingswaarde hebben worden ze in Europa en Amerika steeds vaker gegeten. Chiazaad bevat verschillende goede voedingsstoffen. Het bevat onder andere eiwitten, antioxidanten, calcium, kalium, ijzer, foliumzuur, omega-3-vetzuren en borium.
Chiazaad kun je verwerken in salades, in de soep, in de yoghurt en je kunt er zelfs een natuurlijke energiedrankje van maken. Chiazaad is niet voor iedereen geschikt, het heeft namelijk een bloedverdunnende werking. Mensen met een lage bloeddruk kunnen beter ook geen chiazaad nemen.
4. Kokoswater
Kokoswater is afkomstig van de kokosnoot. Hoewel de naam anders doet vermoeden is de kokosnoot een fruitsoort en dus geen noot. Kokoswater is het sap in het midden van een jonge, groene kokosnoot en voedt het fruit. Kokoswater is niet hetzelfde als kokosmelk.
3. Gember
Gember is de wortelknol van de gemberplant. Gember is een plant die alleen in gecultiveerde staat voorkomt. De gemberplant maakt deel uit van dezelfde plantenfamilie als geelwortel en kardemom. De oude Grieken waren al lang geleden op de hoogte van de indrukwekkende werking van gember. In de middeleeuwen was gember een kostbaar specerij dat zeevaarders meebrachten uit het Verre Oosten. Monniken in kloosters ervoeren als eersten de heilzame werking van gember. De belangrijkste bestanddelen van gember zijn gingerol en shogaol. Deze stoffen zorgen voor de pittige, hete smaak van gember.
Gingerol blijkt tevens goed te werken als antioxidant. Verse gember is te koop bij de supermarkt of groentewinkel. Er bestaat ook gemberpoeder, gembersiroop, gemberolie en gekonfijte gember. Deze wereldwijd veelgebruikte specerij heeft een heel eigen, mild pittige smaak. Je kunt gember toevoegen aan een glas heet water met citroen, of je kunt het gebruiken als smaakmaker in voedsel.
2. Ginseng
Ginseng bestaat uit de wortels van de ginsengplant, behorend tot de klimopfamilie. Rode Ginseng werd voor het eerst rond 1080 geproduceerd. In de 18e eeuw kreeg ginseng bekendheid in het Westen. Ginseng komt het nauwelijks meer in het wild voor. Er zijn verschillende soorten ginseng, namelijk de Koreaanse ginseng, de Siberische ginseng, rode ginseng en Amerikaanse ginseng. Ginseng bevat vitamines A, B6 en het mineraal zink, maar het voornaamste actieve component zijn de ginsenosiden. Ginsengwortel bevat onder andere panaxanen, polysachariden en ginsenosiden.
Net als bij veel andere superfoods heeft ginseng ook een effect op de bloeddruk en moet je dus uitkijken wanneer je een te lage of te hoge bloeddruk hebt.
1. Gotu Kola
Gotu Kola, in het Nederlands de Aziatische Waternavel, is een plant afkomstig uit Azië (India en China, maar ook Japan en Indonesië). Van de plant worden de bladeren en de stengel gebruikt voor de gezonde en geneeskrachtige werking. Gotu Kola zou vooral de werking van de hersenen ondersteunen en verbeteren. Het heeft effect op ons geheugen en de snelheid waarmee we opgeslagen informatie naar boven kunnen halen.
Gotu Kola kun je echter beter niet nemen wanneer je bloedverdunners gebruikt. Het is meestal verkrijgbaar in poedervorm of capsules en eigenlijk alleen bij speciaalzaken.
Superfoods zijn gezond, als je de onderzoeken mag geloven. Superfoods kunnen echter niet je dagelijkse portie eten vervangen. Superfoods zijn dus in principe gezonde aanvullingen op het eten wat je op een dag eet. Gevarieerd eten is het belangrijkste.