Hoewel je onderstaande woorden vast niet dagelijks gebruikt, maken ze deel uit van onze vocabulaire. Als je weet dat deze woorden stuk voor stuk zijn vernoemd naar mensen, zul je ze vaker uitspreken. Het heeft de betreffende mensen in elk geval wereldfaam gebracht!
10. Boycot
Halverwege de negentiende eeuw was het heel gebruikelijk dat de boeren grote sommen pachtgeld moesten afstaan. Zo ook in Ierland. Om het geld te innen stelde de graaf van Earne mensen aan. Charles Boycott was één van hen. Ondanks al zijn inspanningen – en machtvertoon – lukte het Boycott niet om zijn taken te volbrengen. Hij werd simpelweg genegeerd door de boeren en arbeiders. Er was onmiskenbaar sprake van een boycot. Door hem doelbewust buiten te sluiten, oftewel te isoleren, wisten zij aan hun afdrachtverplichting te ontkomen.
9. Chauvinisme
Het zal je maar gebeuren; word je opgeroepen om te dienen in het leger van Napoleon, raak je welgeteld 17 keer gewond en schepen ze je af met een klein pensioentje. Én met een eresabel! Het overkwam de Franse soldaat Nicolas Chauvin. Als je denkt dat hij werd overmand door wraakgevoelens, dan heb je het mis. Chauvin manifesteerde zich als een heuse Napoleonfan! Overal waar hij kwam prees hij de legerleider de hemel in. Zijn dweepzucht inspireerde een tweetal toneelschrijvers tot het schrijven van ‘La Cocarde tricolore’. Hierin werd Chauvin op sublieme wijze gepersifleerd.
8. Decibel
De naam Alexander Graham Bell doet vast een belletje rinkelen. Aan deze Schotse uitvinder – ook wel bekend als wetenschapper – hebben we de telefoon te danken. Althans, hij heeft een bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van dit communicatiemiddel. Het principe, waarop deze uitvinding berust, komt neer op het verspreiden van geluidsgolven. De intensiteit van het geluid wordt uitgedrukt in decibel. Zoals je hieruit kunt opmaken staat één decibel gelijk aan 1/10 van een bel. Welke maatstaf je ook hanteert, je komt de naam Alexander Graham Bell tegen. Vermeldenswaardig is dat de door hem opgerichte telefoonmaatschappij Bell is uitgegroeid tot de ‘American Telephone and Telegraph Company (AT&T). Een aanbieder van formaat!
7. Saxofoon
Antoine Sax, die leefde van 1814 tot 1894, is geboren tussen muziekinstrumenten. Zijn vader was eigenaar van een muziekatelier in Brussel. Hier werden muziekinstrumenten gebouwd. Het kon niet uitblijven dat Antoine zijn vader zou opvolgen. Misschien is het begrip overtreffen beter van toepassing. Tijdens één van de vele experimenten met instrumenten vond Antoine Sax een nieuw blaasinstrument uit: de saxofoon. Overigens heeft het even geduurd voordat het publiek mocht zien om welk instrument het ging. Zo vonden de eerste optredens plaats achter een gordijn! Sax was toonde de saxofoon pas op het moment dat hij patent had aangevraagd.
6. Nicotine
Als ambassadeur mag je vaak op reis, de Franse ambassadeur Jean Nicot kon erover meepraten. Tijdens een handelsmissie naar Portugal – eind zestiende eeuw – kreeg hij een tabaksplant mee naar huis. De plant groeide goed onder de Franse zon. Al snel kreeg Jean Nicot in de gaten dat hij geld kon verdienen aan de in tabak aanwezige nicotine. Hij zegde zijn baan als ambassadeur op en legde de basis onder een bedrijf, dat vele mensen aan zich wist te binden. Dit leverde hem – ten koste van vele nicotineverslaafden wereldwijd – een gigantisch fortuin op!
[criteo]5. Sadisme
Ook de oorsprong van het woord sadisme ligt in Frankrijk. Ooit leefde hier Markies de Sade. Hij maakte deel uit van de Franse aristocraten. Op papier dan, want hij heeft het grootste deel van zijn leven achter tralies doorgebracht. Markies de Sade hield er gewelddadige seksuele praktijken op na. Men sprak wel van ‘schandalige daden van seksuele perversie’. Overigens werden zijn gevoelens in de gevangenis niet onderdrukt. Sterker nog, hier schreef hij vele toneelstukken en romans met seksuele wreedheid als thema. Zijn inspanningen zijn beloond met een eigen woord: sadisme.
4. Lynchen
In de periode dat William Lynch leefde, speelde ook een naamgenoot zich in de kijker. Politicus Charles Lynch maakte deel uit van het Huis van Afgevaardigden in Virginia. Echter, hij heeft zich nooit schuldig gemaakt aan lynchen. Om die reden is het heel waarschijnlijk dat dit werkwoord niet naar hem is vernoemd. Net als vele inwoners van Virginia werd William Lynch geplaagd door overvallen van bandieten. Keer op keer wist de bende uit handen van de politie te blijven. Samen met wat vrienden nam William het heft in eigen handen; ze pakten de bandieten op en organiseerden eigenmachtig een terechtstelling. Hier komt het woord lynchen vandaan.
3. Silhouet
Een silhouet staat gelijk aan een schaduwportret. Dit begrip is van toepassing op de werkwijze van de Fransman Étienne de Silhouette. Als controleur-generaal van Financiën besloot hij halverwege de achttiende eeuw om een nieuw belastingstelsel in te voeren. Zo moest de Franse economie hersteld worden. Zijn aanpak bleek niet succesvol. Toen duidelijk werd dat hij een graantje had meegepikt van het binnenhalen van de gelden, werd Silhouette ontslagen. Hij had zich bediend van broeken zonder zakken. Én van schaduwportretten! Wel heeft hij aan zijn carrière een naar hem vernoemd woord overgehouden.
2. Braille
Als het noodlot je overvalt, dan kan dat leiden tot innovaties van hoog niveau. Op driejarige leeftijd was Louis Braille betrokken bij een ongeluk. Hij werd blind. Toch weerhield deze beperking hem er niet van om zich te ontwikkelen. Louis Braille was vastbesloten om te leren lezen. Samen met een aantal deskundigen ontwikkelde hij boeken voor blinde mensen; zij maakten gebruik van in reliëf ingedrukte letters. In de afgelopen eeuwen is een groot aanbod aan brailleboeken uitgebracht.
1. Sandwich
John Montagu, een Brits staatsman erfde als 10-jarige kleinzoon van Edward Montagu, de titel van graaf van Sandwich (Earl of Sandwich). Toen de kok van graaf hem een sandwich serveerde, verwierf dit broodje wereldfaam. Montagu was een fervent pokerspeler; hij wist niet van ophouden. Zelfs niet als de klok etenstijd aangaf. De kok maakte zich zorgen om de gezondheid van de graaf. Daarom maakte hij een dubbeldikke boterham klaar van twee dunne sneden brood rijkelijk belegd vleeswaren, kaas en rauwkost. Zo kon de pokerverslaafde graaf gewoon doorspelen aan tafel! Overigens is het heel aannemelijk dat deze manier van brood beleggen al langer bestond. Aangezien John Montagu woonachtig was in het dorp Sandwich – én de nodige bekendheid genoot – werd het broodje opgemerkt. Hoe dan ook, deze graaf heeft in elk geval een bijdrage geleverd aan de bekendheid van de sandwich.
[adsenseo]
8 reacties
ik vond sandwich wel grappig opsich
Ja
ik vind dat zoo raar omfg
ik vind dat zoo raar omfg :)))
Ik vind het zóóóóó niet raar
hugyhj
❤ ik kende heel veel woorden niet ?????????