Top 10 Zwaarste Aardbevingen (Sinds 1900)

Hieronder vind je de top tien van de zwaarste aardbevingen sinds 1900. De maat om de zwaarte van een aardbeving te bepalen is de Schaal van Richter, een logaritmische schaal van de hoeveelheid energie die bij de schok vrijkomt. Een aardbeving met een magnitude van 3 op deze schaal is vrijwel altijd voelbaar. Vanaf magnitude 5 is sprake van een sterke aardbeving, die vrijwel altijd matige tot aanzienlijke schade aanricht. Een aardbeving met een magnitude van 7 of nog hoger is een zware tot zeer zware aardbeving, die over het algemeen een grootschalige ramp veroorzaakt.

10. 1950: Assam, India & Tibet, China – 8.6 op de schaal van Richter

De Assam – Tibet aardbeving wordt ook wel de Assam aardbeving of de Medog aardbeving genoemd. De schok vond plaats op 15 augustus 1950 en vertoonde een magnitude van 8.6 Mw. Het epicentrum van de schudding lag in Rima te Tibet. Van daaruit werd schade aangericht in Tibet en Assam. In totaal kwamen 1.526 mensen om. De Assam – Tibet beving is de grootste, bekende aardbeving die niet werd veroorzaakt door een zogenaamde ‘megathrust’ of een oceanische subductie. Dit is het proces waarbij een oceaanplaat onder een andere (oceanische of continentale) plaat schuift. In plaats daarvan was er hier sprake van het divergeren van twee continentale aardplaten.

9. 1946: Aleoeten, Alaska, USA – 8.6 op de schaal van Richter

De aardbeving van de Aleoeten vond plaats op 1 april 1946. Ze werd onmiddellijk gevolgd door een tsunami in de Stille Oceaan. De beving had een kracht van 8.6 Mw en een diepte van 25 kilometer. Ze doodde 165 mensen (159 in Hawaï en zes in Alaska) en maakte voor 26 miljoen Dollar schade. De tsunami vertoonde verschillende destructieve golven met een hoogte tussen ongeveer 15 en 40 meter. Zo vernietigde hij onder andere de lichttoren ‘Scotch Cap’ op het eiland Unimak. Omdat de tsunami ongewoon krachtig was in vergelijking met de magnitude van de aardbeving wordt de beving van de Aleoeten geclassificeerd als een tsunami aardbeving. Naar aanleiding van de ramp werd het Seismic Sea Wave Warning System gecreëerd, wat in 1949 uitgroeide tot het Pacific Tsunami Warning Center.

8. 1965: Rat Islands, Alaska, USA – 8.7 op de schaal van Richter

Op 4 februari 1965 beefde de Aleoeten nogmaals, dit maal met een epicentrum op de Rat Islands. De beving had een kracht van 8.7 Mw en veroorzaakte een tsunami van meer dan tien meter hoog, die over Shemya Island spoelde – gelukkig zonder ernstige gevolgen. De ontwikkeling van de tsunami laat vermoeden dat de aardbeving in wezen bestond uit drie verschillende subevenementen, drie ‘blokkaden’ in de verschuivende aardplaten. Twee maanden later werd de beving overigens ook gevolgd door een tweede grote aardschok met een kracht van 7.4 Mw. Deze beving werd veroorzaakt door het ’terugschuiven’ van de aardplaten die de beving van de Rat Islands veroorzaakten.

7. 2010: Bio-Bio, Chili – 8.8 op de schaal van Richter

foto: Claduio Núñez / Flickr

De aardbeving van Chili ligt nog vers in ons collectief geheugen. Ze vond plaats op 27 februari 2010 en had een kracht van 8.8 Mw. Intense bevingen duurden tot drie minuten lang en werden gevoeld in zes verschillende Chileens regio’s (van Valparaiso in het noorden tot Araucania in het zuiden). Zo trof de beving ongeveer 80% van de Chileense populatie. Daarbij lieten 525 mensen het leven en 9% van de getroffen bevolking verloor zijn huis. De beving veroorzaakte ook een tsunami die in het zuiden van Centraal Chili verschillende kuststeden vernietigde en die ook daarbuiten in maar liefst 53 landen paniek zaaide. Verzekeraars schatten dat de beving van Bio-Bio de Chileense economie tussen de vijftien en de dertig miljard Dollar verlies heeft gebracht.

6. 1906: Ecuador, Columbia – 8.8 op de schaal van Richter

Deze aardbeving – van 31 januari 1906 – had een kracht van 8.8 Mw en veroorzaakte een destructieve tsunami die tenminste 500 slachtoffers maakte langs de kusten van Columbia. Het epicentrum lag even buiten de kust van Ecuador, nabij Esmeraldas. De schudding gebeurde langs de grenzen van de aardplaten van Nazca en Zuid-Amerika. Vermoedelijk werd ze veroorzaakt door de subductie van de Nazca plaat onder de Zuid-Amerikaanse plaat. De regio heeft immers een geschiedenis van bevingen veroorzaakt door deze platen.

5. 2011: Stille Oceaan, Tōhoku Regio, Japan – 9 op de schaal van Richter

De Tohoku aardbeving kreeg de bijnaam van ‘Grote Oost-Japanse aardbeving’. Ze vond plaats op vrijdag 11 maart 2011 en had een kracht van 9.0 Mw. Het epicentrum situeerde zich op ongeveer zeventig kilometer ten oosten van het schiereiland Oshika. Het hypocentrum lag zo’n dertig kilometer onder de zeespiegel. De Tohoku beving was de grootste aardbeving ooit in de Japanse regio, sinds het begin van de moderne metingen in 1900. Ze veroorzaakte een tsunami met golven tot 40,5 meter hoog. Schattingen van de schade liepen op tussen 14,5 en 34,6 miljard Dollar.
In het gebied dicht bij het epicentrum lagen maarliefst vier kerncentrales: Onagawa, Tokai en Fukushima I (Dai-ichi) en Fukushima II. Door een serie ongelukken in de centrale Fukushima I is een aanzienlijke hoeveelheid radioactief materiaal vrijgekomen en werd de nucleaire noodtoestand uitgeroepen. De tsunami vernielde de noodstroomvoorziening, waardoor de koeling van de kernreactoren uitviel. Bij drie kernreactoren vond er een kernsmelting (meltdown) van de reactorkernen plaats. Meer dan 200.000 mensen werden geëvacueerd.

4. 1952: Kamchatka, Rusland – 9 op de schaal van Richter

De Kamchatka aardbeving van 4 november 1952 was één van drie bevingen die tot nog toe plaats vonden aan de kusten van het Oost-Russische schiereiland Kamchatka. De twee andere bekende bevingen dateren van 1737 en 1923. Er was daarbij telkens sprake van een zogenaamde ‘megathrust’ of ‘megaseïsme’, telkens met een tsunami tot gevolg. Megathrusts zijn de zwaarste soort bevingen, waarbij één tektonische plaat onder een andere terecht komt. In het geval van de Kamchatka schuddingen was het telkens de Pacifieke plaat die onder de plaat van Okhotsk terechtkwam. De schok van Kamchatka had een magnitude van 9.0Mw.

3. 2004: Indische Oceaan, Sumatra, Indonesië – 9.1 op de schaal van Richter

foto: David Rydevik / Wikicommons

Ook deze beving betrof een onderzeese megathrust. Ze vond plaats op zondag, 26 december 2004 en kende een epicentrum nabij de westelijke kust van Sumatra, Indonesië. De serie van tsunami’s die daaruit voorkwam staat ook wel bekend als de Kerstmis tsunami of de Boxing Day Tsunami (de tsunami van Tweede Kerstdag). De beving van Sumatra ontstond door de subductie van de Indische aardplaat door de Burmese aardplaat. De ramp ontnam het leven van meer dan 230.000 mensen in veertien verschillende landen. Zo werd het een van de dodelijkste rampen in de geschiedenis van de mensheid. Ook houdt de schudding het record van de langste duur: tussen 8,3 en 10 minuten. De Sumatra beving had een magnitude tussen 9.1 en 9.3 Mw.

2. 1964: Prince William Sound, Alaska, USA – 9.2 op de schaal van Richter

Op Goede Vrijdag, 27 maart 1964 vond de Grote Alaskaanse aardbeving plaats. Met een magnitude van 9.2 Mw, een duur van bijna drie minuten en zo’n 139 dodelijke slachtoffers blijft dat tot vandaag de krachtigste aardbeving in de geschiedenis van de USA en Noord-Amerika. Een van de gevolgen, een tsunami van 8,2 meter hoog, vernietigde het dorp Chenega en 23 van haar 68 inwonenden. Ook de Portage aardbeving – zoals deze schudding ook wel wordt genoemd – was een ‘megathrust’. Ze werd veroorzaakt door de subductie van de Oceanische plaat onder een continentale plaat.

1. 1960: Valdivia, Chili – 9.5 op de schaal van Richter

Deze schok van zondag, 22 mei 1960 blijft tot vandaag de grootste aardbeving aller tijden. Ze had een magnitude van 9.5 Mw op de MMS. De tsunami die erop volgde, bracht schade naar Chili, Hawaï, Japan, de Filipijnen, Nieuw Zeeland, Australië en de Aleoeten. Het epicentrum lag nabij Lumaco, ten zuiden van Santiago. Het meest getergd werd echter de stad Valdivia, die zo haar naam aan de schudding gaf. Omdat de schaal van deze aardbeving zo groot was, blijft de dodental van de ramp tot vandaag onzeker. Cijfers variëren tussen de 2.231 en de 6/000 doden. De geldschade werd geschat tussen 2,9 en 5,8 miljard (herrekende) Dollars.

Zwaarste Aardbeving Nederland

De laatste jaren hoor je dagelijks wel in het nieuws over de Nederlandse aardbevingen in Groningen. Dit zijn echter kleine bevingen (maar niet minder vervelend) als je het vergelijkt met de zwaarste aardbeving die ooit plaats vond in Nederland.

De sterkste aardbeving ooit in Nederland vond plaats aan de andere kan van Nederland, in Roermond Limburg werd op 13 april 1992 om 3.20 ’s nachts een beving waargenomen van 5,8 op de Schaal van Richter. De aardbeving werd gevoeld tot in Tsjechië, Zwitserland, Frankrijk en Engeland. De totale schade werd geschat op 275 miljoen Nederlandse gulden (ca. 125 miljoen euro), waarvan 170 miljoen (ca. 77 miljoen euro) in Nederland. (bron).