Facebook Twitter Instagram
    Alletop10lijstjes
    • Algemeen
      1. Weetjes
      2. Geschiedenis
      3. Kinderen
      4. Eten
      5. Psychologie
      6. Wetenschap
      7. Ruimte
      8. Duurste
      9. View All

      11 Weetjes over (de geschiedenis) van Carnaval in Nederland

      maart 13, 2023

      Top 10 Leuke Koala Weetjes

      januari 7, 2023

      10 Leuke weetjes over Zwembaden

      november 29, 2022

      10 Weetjes over het Dark Web

      augustus 8, 2022

      11 Weetjes over (de geschiedenis) van Carnaval in Nederland

      maart 13, 2023

      Top 10 Meest bizarre tanks ooit gemaakt

      januari 31, 2023

      10 Bizarre Anticonceptie Methoden van Vroeger

      januari 26, 2023

      Raspoetin – 10 Weetjes over de “De bezeten monnik”

      januari 26, 2023

      Top 10 Populairste RC Merken (radio bestuurbare voertuigen)

      februari 22, 2023

      Top 10 Beste Roald Dahl Kinderboeken

      februari 21, 2023

      Top 10 Constructiespeelgoed – Speelgoed voor bouwers

      december 2, 2022

      Top 10 Musthaves voor een nieuwe baby

      november 20, 2022

      Top 10 Kleine Bierbrouwerijen in Nederland die je wilt bezoeken

      maart 15, 2023

      10 Ideeën voor een gezonde schoollunch

      maart 10, 2023

      10 Groenten met de meest proteïne

      januari 26, 2023

      Top 10 Dingen die elke (beginnende) kok moet weten

      januari 24, 2023

      10 Cognitieve Biases (Denkfouten die iedereen maakt)

      februari 22, 2023

      Top 10 Psychologieboeken die bij iedereen in de boekenkast moeten staan

      november 10, 2022

      10 Redenen om in een dagboek te schrijven

      augustus 1, 2022

      Top 10 tips om je relatie te redden

      juni 13, 2022

      10 Verschillende vormen van Energie

      januari 16, 2023

      10 Alledaagse Fenomenen Wetenschappelijk Uitgelegd

      december 14, 2022

      Top 10 Weetjes over de Melkweg: ons eigen sterrenstelsel

      oktober 24, 2021

      Supernova: 10 Weetjes over de spectaculaire explosie van een ster

      oktober 19, 2021

      Top 10 Weetjes over de Melkweg: ons eigen sterrenstelsel

      oktober 24, 2021

      Supernova: 10 Weetjes over de spectaculaire explosie van een ster

      oktober 19, 2021

      10 Weetjes over de bizarre ‘Black Knight Satellite’ complottheorie

      oktober 19, 2021

      10 Manieren waarop het heelal kan eindigen

      oktober 19, 2021

      Top 10 Grootste bedrijven in Nederland

      maart 21, 2023

      Top 10 Tips bij het inrichten van je thuiskantoor

      maart 17, 2023

      Top 30 Beste “Domme Blondje” Moppen

      maart 17, 2023

      Top 10 Nederlandse Boybands Aller Tijden

      maart 16, 2023

      10 Tips om een goede magneetvis locatie te vinden

      maart 14, 2023

      12 Grootste provincies van Nederland

      maart 13, 2023

      Top 10 Populairste tijdschriften van Nederland

      februari 28, 2023

      10 Dingen waar Nederland in het buiteland beroemd om is

      februari 27, 2023
    • Entertainment
      1. Films
        • Netflix
      2. Muziek
        • Nederlandstalig
      3. Games
      4. Boeken
      5. Tech
        • Cryptocurrency
        • Youtube
      6. Sexy
      7. Fun
      8. Auto
      9. Kunst
      10. Beroemdheden
      Featured

      Top 10 Nederlandse Boybands Aller Tijden

      Top 10maart 16, 20230
      Recent

      Top 10 Nederlandse Boybands Aller Tijden

      maart 16, 2023

      Top 10 Populairste Nederlandse Meidengroepen allertijden

      maart 16, 2023

      Top 10 Punk Bands uit de jaren ’70

      maart 7, 2023
    • Dieren
      Featured

      10 Kattenrassen met een vreemd uiterlijk

      Top 10maart 8, 20230
      Recent

      10 Kattenrassen met een vreemd uiterlijk

      maart 8, 2023

      Top 10 Populairste Hondennamen in Nederland (2023)

      januari 18, 2023

      Top 10 Dieren Met Bizar Grote Ogen

      januari 18, 2023
    • Bizar
      Featured

      Top 10 Meest bizarre tanks ooit gemaakt

      Top 10januari 31, 20231
      Recent

      Top 10 Meest bizarre tanks ooit gemaakt

      januari 31, 2023

      10 Bizarre Anticonceptie Methoden van Vroeger

      januari 26, 2023

      Top 10 Meeste Vreemde Planten die op aarde groeien

      januari 26, 2023
    • Sport
      1. voetbal
      Featured

      Top 10 Beste Nederlandse keepers aller tijden

      Top 10maart 14, 20230
      Recent

      Top 10 Beste Nederlandse keepers aller tijden

      maart 14, 2023

      Top 10 Grootste voetbalstadions van Italië

      februari 7, 2023

      Top 10 Grootste Voetbalstadions van Spanje

      februari 7, 2023
    • Vakantie
      1. Stedentrip
        • Nederland
        • Belgie
        • Europa
        • Wereld
      Featured

      Top 10 Kleine Bierbrouwerijen in Nederland die je wilt bezoeken

      Top 10maart 15, 20230
      Recent

      Top 10 Kleine Bierbrouwerijen in Nederland die je wilt bezoeken

      maart 15, 2023

      Top 10 Activiteiten om te doen in Den Bosch

      februari 7, 2023

      Top 10 Beste campingvakanties in Zuid-Europa

      januari 31, 2023
    • Populair
    • Contact
    Alletop10lijstjes
    Home»Geschiedenis»Cleopatra – 10 Majestueuze weetjes over de Koningin van de Nijl
    cleopatra niet egyptisch
    Geschiedenis

    Cleopatra – 10 Majestueuze weetjes over de Koningin van de Nijl

    By Matthias Van de Veldedecember 11, 2022Updated:december 11, 202217 Mins Read

    Weinig vrouwen uit de wereldgeschiedenis spreken zo tot onze verbeelding als Cleopatra (69 – 30 v.Chr.). De Egyptische koningin verleidde met Julius Caesar en Marcus Antonius de 2 machtigste mannen van haar tijd, stortte Rome in een burgeroorlog en bezegelde bijna eigenhandig het einde van het Romeinse Rijk.

    Het draaide helaas anders uit. Cleopatra draagt de betreurenswaardige eretitel van “Egyptes laatste farao”. Na haar tragische zelfmoord vervelde het eens zo machtige Egypte tot een Romeinse provincie. Maar de erfenis van de “Koningin der Koningen” bleek niet min. Eeuwen na haar dood inspireert het exotische icoon nog altijd schrijvers, kunstenaars, filmmakers en andere artiesten.

    Shakespeare introduceerde de gedoemde koningin bij het grote publiek als furieuze femme fatale in zijn meesterwerk “Antonius en Cleopatra”. De Ierse Nobelprijswinnaar George Bernard Shaw verdiende op zijn beurt zijn strepen met het fel gefictionaliseerde “Caesar and Cleopatra”. Kunstenaars van het renaissancegenie Michelangelo, tot de Franse oriëntalist Jean-Léon Gérôme, en zelfs de popart-paus Andy Warhol interpreteerden Cleopatra’s edele trekken op hun schilderdoek. Als enige zet de pittige Elizabeth Taylor-lookalike Caesar op zijn plaats in de Asterix-strips, terwijl ze millennials uren voor hun spelconsole kluistert met haar sleutelrol in “Assassin’s Creed: Origins”.

    En toch weten we tegelijkertijd zo weinig over de échte Cleopatra. Maar deze 10 majestueuze weetjes zijn alvast een goed begin!

    Inhoudsopgave

    • 1. Cleopatra was helemaal niet Egyptisch
    • 2. Cleopatra trouwde met haar broer (en dat liep niet goed af)
    • 3. Cleopatra verleidde Julius Caesar zodat hij haar weer op de troon hielp
    • 4. Cleopatra trouwde ook met haar tweede broer (terwijl ze zwanger was van Caesar)
    • 5. Cleopatra verbleef in Rome tijdens de moord op Caesar
    • 6. Cleopatra was geen Miss Universe
    • 7. Cleopatra verleidde Caesars wapenbroeder Marcus Antonius (en hoe!)
    • 8. Cleopatra deed Marcus Antonius vergeten dat hij een Romein was
    • 9. Cleopatra’s zelfmoord blijft een mysterie
    • 10. Filmstudio 20th Century Fox ging bijna failliet door het kassucces met Liz Taylor
    • Meer lijstjes over het oude Rome

    1. Cleopatra was helemaal niet Egyptisch

    cleopatra niet egyptisch
    John William Waterhouse/Publiek Domein

    Cleopatra is met voorsprong de beroemdste koningin van Egypte (hoewel Nefertiti daar waarschijnlijk heel anders over denkt). Toch was Cleopatra zelf geen Egyptische. Ze leefde haar roemrijke 39 jaren in een periode die geschiedkundigen het “Grieks Egypte” of “Hellenistisch Egypte” noemen. Dit tijdperk loste het “Oude Egypte” af en startte glorieus in 332 v.Chr. toen Alexander de Grote Egypte veroverde en Alexandrië stichtte aan de Middellandse Zeekust. Het eindigde in mineur met de zelfmoord van Cleopatra en haar minnaar Marcus Antonius in 30 v.Chr. Na Octavianus’ annexatie van Egypte begon de tijd van het “Romeins Egypte”.

    Alexander de Grote (356 – 323 v.Chr.) stichtte in nauwelijks één decennium een wereldrijk. Wat hij niet kon was malaria uitzweten. Na zijn vroege dood viel zijn levenswerk ten prooi aan chaos en twisten. Alexanders enige erfgenaam was zijn zwakzinnige halfbroer Arrhidaeus, zijn weduwe Roxane was nog maar 6 maanden zwanger, en zijn trouwe generaals hadden allemaal wel hun mening over wie de Macedonische koning moest opvolgen.

    Al snel bekampten de ex-wapenbroeders elkaar in de Diadochenoorlogen. Na een halve eeuw bloedvergieten bracht 275 v.Chr. eindelijk vrede. Alexander de Grote’s vertrouweling Ptolemaeus I Soter vestigde inmiddels in Egypte de Ptolemeïsche dynastie. Nu kon zijn zoon Ptolemaeus II deze in alle rust uitbouwen. De Ptolemaeën regeerden 300 jaar als farao’s over Egypte, maar bleven trouw aan hun Grieks-Macedonische wortels. Ze spraken de Egyptische taal niet, eerden hun oude goden en kweekten ondertussen als konijnen en dan vooral met elkaar. Zo kwam het dat toen Cleopatra VII Philopator in 69 v.Chr. ter wereld kwam, het meisje zo Grieks-Macedonisch was als olijfolie, schabouwelijke Eurosongfestival-inzendingen en moussaka. Zelfs haar naam is Grieks, en betekent “vaders glorie”.

    cleopatra de nieuwe isis
    Pierre Olivier Joseph Coomans /Publiek Domein

    Wel was er iets bijzonders met deze dochter van Ptolemaeus XII Auletes. Als eerste van haar geslacht leerde ze de Egyptische taal en identificeerde ze zich openlijk met de goden van haar bevolking. Ze ging zelfs een stapje verder en liet zich aanbidden als de nieuwe Isis. Onderzoekers denken daarom dat er toch wel enkele druppeltjes Egyptisch bloed door haar aderen stroomden. Mogelijk was haar moeder, of grootmoeder, deels of zelfs helemaal Egyptisch en respecteerde Cleopatra zo haar roots. Ook wijzen gevonden botresten van Cleopatra’s jongere zus Arsinoë IV op een gemengde etniciteit. Maar zijn deze fragmenten daadwerkelijk van Arsinoë IV, en had zij wel dezelfde moeder? De discussie of Cleopatra al dan niet zwart was, blijft een gevoelig debat waarbij internettrollen nooit ver weg zijn. Over naar wat we wél met zekerheid weten: het sappigste familiedrama sinds “Dynasty”!

    2. Cleopatra trouwde met haar broer (en dat liep niet goed af)

    Ptolemy XIII en cleopatra
    screenshot Rome

    Na Ptolemaeus XII Auletes’ dood besteeg de 18-jarige Cleopatra in 51 v.Chr. als oudste kind de Egyptische troon. Haar oudere zus Berenice IV lag al sinds 55 v.Chr. onthoofd onder het zand – haar vader had zo zijn eigen antwoord op puberale rebellie. Van de mysterieuze zus Cleopatra VI ontbreekt elk spoor. De nieuwe koningin moest de troon wel delen met haar 10-jarige broertje Ptolemaeus XIII, met wie ze meteen ook trouwde. Daar keek geen enkele Egyptenaar raar van op: de Ptolemeïsche stamboom was al 300 jaar een kluwen van incest.

    De gewiekste Cleopatra zou niet lang de macht delen. Al snel verwijderde ze haar broertjes naam op de staatsdocumenten en sierde enkel haar portret de Egyptische munten. Ptolemaeus XIII’s weinig feministisch ingestelde hofhouding zag Cleopatra’s ontluikende alleenheerschappij met lede ogen aan. Vrouwelijke co-regeerders moesten hun plaats kennen. De invloedrijke eunuch Pothinus, die als regent optrad voor de minderjarige koning, zette het jongetje op tegen zijn machtsgeile zus. Cleopatra vluchtte naar Syrië, vanwaar ze haar burgeroorlog organiseerde. Ze kreeg al snel een machtige bondgenoot, want Pothinus maakte een cruciale fout die de hele geschiedenis veranderde.

    3. Cleopatra verleidde Julius Caesar zodat hij haar weer op de troon hielp

    Terwijl de strijd om de Egyptische troon het Oosten beheerste, stond er in het Westen ook heel wat op spel. De ambitieuze Julius Caesar stak in 49 v.Chr. met de gevleugelde woorden “alea iacta est” de Rubicon over en stortte zo de Romeinse Republiek eveneens in een burgeroorlog. In 48 v.Chr. waaide de Romeinse heibel over naar Egypte, waar Caesars aartsrivaal Pompeius bescherming zocht tegen de kalende dictator.

    afgehakte hoofd van pompeius

    Het kamp van Cleopatra’s broertje kreeg het lumineuze plan om Pompeius’ afgehakte hoofd als relatiegeschenk aan Caesar te overhandigen. Die strategie had niet meteen het gewenste effect. Ptolemaeus XIII’s gevolg was even vergeten dat Caesar bekend stond om zijn genade én dat Pompeius ondanks alle onmin wel nog steeds de weduwnaar van Caesars overleden dochter was. Resultaat: Caesar barstte vol afschuw in tranen uit. Ja, “GTST” en “Days of our Lives” waren nooit ver weg in het oude Rome.

    cleopatra kwam uit een tapeit bij julius cesar
    Jean-Léon Gérôme/Publiek Domein

    Dat was het moment waarop Cleopatra’s vernuftig brein in werking schoot. De afgezette koningin zou koste wat kost een audiëntie met Caesar regelen, en hoe. Caesar had inmiddels met geweld het koninklijke paleis van Alexandrië als Airbnb geboekt. Volgens bewonderaars met iets te veel fantasie rolde Cleopatra zich in een Perzisch tapijt en sprong ze als een Kinder Surprise-speeltje uit het vloerkleed in Caesars vertrekken. Jean-Léon Gérôme versterkte in 1866 met zijn beroemde tableau “Cléopâtre et César” de mythe, maar de waarheid was iets minder spectaculair: Cleopatra liet zich binnensmokkelen in een zak bedlinnen.
    Het schouwspel maakte in elk geval grote indruk op Caesar. De 52-jarige Romein sloot meteen een bondgenootschap met de 21-jarige verleidster. De manipulatieve Pothinus beet snel in het zand, broer Ptolemaeus XIII verdronk tijdens het strijdgewoel in de Nijl en Cleopatra keerde triomfantelijk terug naar de troon.

    4. Cleopatra trouwde ook met haar tweede broer (terwijl ze zwanger was van Caesar)

    Dankzij Caesar zat Cleopatra’s verleidelijke derrière in 47 v.Chr. terug op de Egyptische troon. Naar goede familiegewoonte trouwde de koningin dit keer met haar andere broertje: de toen 13-jarige Ptolemaeus XIV. Van co-bestuur kwam opnieuw weinig in huis. Het jongetje zat er voor spek en bonen bij, tot Cleopatra hem volgens de overlevering in 44 v.Chr. vergiftigde met een scheutje monnikskap zodat hij plaats kon maken voor haar zoontje Caesarion.

    zoon van cleopatra

    Caesarion? Jawel! De Romeinse veldheer en Cleopatra vierden hun overwinning met een cruise op de Nijl. Naast het bewonderen van de lokale fauna en flora en elkaar overbluffen tijdens diepgravende politieke gesprekken was er ook ander vermaak. 9 maanden later beviel Cleopatra van Ptolemaeus XV, beter bekend als Caesarion: “Kleine Caesar”.

    aankomst in rome van cleopatra
    Screenshot Cleopatra (1964)

    Caesarions verwerker zat inmiddels al weer in Rome, zijn minnares volgde in 46 v.Chr. Cleopatra’s met veel poeha aangekondigd bezoek ontketende een groot schandaal in de Romeinse hoofdstad. Plots stond daar een koningin uit het decadente Oosten die beweerde dat haar zoontje Caesars kind was. Het hielp ook niet bepaald dat de Romeinse veldheer al een vrouw had. Calpurnia was alweer zijn derde echtgenote en nog steeds was de krasse Romein kinderloos. De Romeinen schrokken zich dan ook de tyfus toen Caesar uitpakte met een opvallend verguld standbeeld van Cleopatra in de nieuwe tempel van Venus Genetrix.

    5. Cleopatra verbleef in Rome tijdens de moord op Caesar

    dood van julius cesar
    Vincenzo Camuccini/Publiek Domein

    Naarmate Caesar almaar meer macht claimde, veranderde de frustratie van de Senaat van “lichtjes geïrriteerd” naar “tijd voor een aanslag!”. Macht werd traditiegetrouw gedeeld in de Romeinse Republiek. Caesars strapatsen herinnerden zijn politieke tegenstanders aan de Romeinse koningstijd, een periode van doffe ellende die eindigde met de verdrijving Tarquinius Superbus, de laatste koning. En van de gedachte dat een oosterse bastaard op een dag over Rome zou heersen, werden ze zeker loco in the coco.

    Cleopatra verbleef met haar koninklijke entourage in Caesars privé-villa op de westoever van de Tiber, toen op de noodlottige “Idus” van maart in 44 v.Chr. de samenzweerders met 23 messteken de dictator duidelijk maakten hoe ze over zijn alleenheerschappij dachten. Cleopatra wachtte niet op de daarop volgende burgeroorlog en vluchtte halsoverkop met haar zoontje Caesarion en haar broer Ptolemaeus XIV naar Egypte. Slim plan, want uit Caesars testament bleek dat diens geadopteerde achterneef Octavianus zijn wettelijke erfgenaam was. Eens thuis ruimde Cleopatra haar broer uit de weg en zette ze haar koningschap verder met de 3-jarige Caesarion als mede-heerser.
     

    6. Cleopatra was geen Miss Universe

    cleopatra elizabeth taylor
    Screenshot Cleopatra (1964)

    In de 20th Century Fox-productie Cleopatra uit 1963 fleemde Julius Caesar-acteur Rex Harrison “Isis herself would surrender her place in heaven to be as beautiful as you”. De echte Cleopatra was anders niet bepaald een Liz Taylor, laat staan een supermodel als Monica Bellucci (de Italiaanse actrice vertolkte de Egyptische koningin in het amusante “Astérix & Obélix: Mission Cléopâtre”).

    cleopatra toch niet zo knap bewijzen munten

    Overgeleverde munten tonen Cleopatra met verdacht ruwe, mannelijke trekken. De koningin had een plat voorhoofd, de brede kaaklijn van haar vader, een vooruitstekende kin en een kanjer van een haakneus. Allicht bleef de generatielange Ptolemeïsche inteelt dan toch niet zonder risico’s – al was Cleopatra beslist niet de lelijkste van de bende. Sommige onderzoekers denken dat het best allemaal nog meeviel, en dat ze zich bewust mannelijker portretteerde.

    buste cleopatra - was ze wel of niet knap

    Bewaarde Egyptische bustes zoals het granieten exemplaar van het Canadese Royal Ontario Museum tonen de jonge koningin in een geïdealiseerde traditionele stijl en zijn dus niet bepaald een referentiepunt. De Romeinse buste (de zogenaamde “Berlijnse” Cleopatra”) uit het Berlijnse Altes Museum laat weinig twijfel over de neus bestaan.

    Plutarchus schreef dat Cleopatra je niet zozeer overdonderde met haar looks, maar met haar ongeëvenaarde conversatie-skills en intellect. Het moet zijn, want de Griekse historiograaf kan amper een halve regel over Cleopatra zwijgen in zijn Marcus Antonius- biografie. De zelfverzekerde spraakwaterval liet moeiteloos 9 talen van haar verleidelijke tong rollen (waaronder Hebreeuws en Arabisch). De geschiedschrijver Cassius Dio prees de koningin van Nijl als een onovertroffen schoonheid, briljant om naar te kijken. Maar die knakker pende dat wel pas 2 eeuwen na haar dood, dus ja.
    In elk geval raakten Julius Caesar, Marcus Antonius én het Romeinse volk bezeten van de exotische vorstin. De Romeinse elite schudde minachtend het hoofd als haar naam viel, maar tegelijkertijd kopieerden Romeinse vrouwen schaamteloos Cleopatra’s stijl. Met haar opvallende haarsnit, Egyptische gewaden, brede diadeem en pareljuwelen was de exotische minnares een onvervalste trendsetter en influencer!

    7. Cleopatra verleidde Caesars wapenbroeder Marcus Antonius (en hoe!)

    wilde nachten met cleopatra
    Frederick Arthur Bridgman/Publiek Domein

    Na Caesars dood had Cleopatra een nieuwe bondgenoot nodig. Rome dreigde al jaren Egypte te annexeren, maar onder Caesar bleef het land onafhankelijk als “heersers en vrienden van het Romeinse volk”. Nu Caesars aanhangers over de straat rolden met zijn moordenaars, hing die precaire positie aan een zijden draadje.
    Marcus Antonius was een geniale generaal en één van Caesars beste maatjes. Hij stuurde al even aan op een tête-à-tête met Cleopatra, maar de koningin zou zelf wel beslissen wanneer ze daar zin in had. Ze verkleedde zich in de godin Aphrodite en arriveerde met een indrukwekkend feestboot over de Cydnus-rivier in Tarsus. Zodra Marcus Antonius aan boord stapte, raakte de generaal helemaal in de ban van Caesars vroegere minnares.

    cleopatra en marcus antonius
    Charles-Joseph Natoire/Publiek Domein

    Het duo begon in de winter van 41 v.Chr. een veelbesproken relatie gedrenkt in dolle slemppartijen –ze hadden zelfs hun eigen drinkclub, de “Onnavolgbare Levers”, plezieruitjes en vooral bloedhete nachten. Cleopatra kreeg met Alexander Helios, Cleopatra Selene II en Ptolemaeus Philadelphus 3 kinderen van de beruchte womanizer (Marcus Antonius was al 4 keer getrouwd, had al 5 kinderen, en zat eigenlijk vast aan zijn huwelijk met Octavia, de zus van Octavianus).

    8. Cleopatra deed Marcus Antonius vergeten dat hij een Romein was

    marcus antonius geobesseerd door cleopatra
    Jean Gigoux/Publiek Domein

    Je kan Cleopatra’s invloed op Marcus Antonius nog het best vergelijken met wat er bij The Beatles gebeurde toen John Lennon Yoko Ono de Abbey Road Studios binnensmokkelde. Niet was te veel voor Marcus Antonius. Toen zijn minnares opmerkte dat haar zusje Arsinoë IV in de weg liep, liet hij haar openbaar executeren op de traptreden van de Artemis-tempel in Efeze. Met de “Donaties van Alexandrië” schonk de dolverliefde Marcus Antonius in 34 v.Chr. hun kinderen verschillende koninkrijken, doopte hij Cleopatra “Koningin der Koningen” en riep hij Caesarion uit tot Caesars enige wettelijke erfgenaam.

    Daar kon Caesars geadopteerde achterneef Octavianus uiteraard niet mee lachen. De triumviraten die samen de Caesar-samenzweerders Brutus en Cassius hadden opgejaagd tot de Slag bij Philippi, zouden hun alliantie niet vernieuwen. Marcus Antonius zat ondertussen verkleed als Osiris-Dionysus op een gouden troon naast Cleopatra, of beter gezegd Isis-Aphrodite. Aan het thuisfront maakten de Romeinen zich steeds meer zorgen over hun generaal die helemaal onder de plak van de Hellenistische heerseres zat.

    slag bij actium
    Lorenzo A. Castro/Publiek Domein

    Genoeg is genoeg. Octavianus ontfutselde Marcus Antonius’ testament uit de Tempel van Vesta (waar de Romeinen wettelijke testamenten en documenten van senatoren en cultusobjecten bewaarden) en maakte de inhoud openbaar. Die was niet fraai en Octavianus had dan ook niet veel overtuigingskracht nodig om Rome Marcus Antonius en zijn succulente poppenspeelster in 32 v.Chr. de oorlog te verklaren.
    De laatste Romeinse burgeroorlog beloofde een titanenstrijd, maar niet met gelijke wapens. Marcus Antonius was een briljante generaal, maar een beroerde admiraal. En Octavianus had met vlootaanvoerder Agrippa een eersteklas zeeschuimer in zijn gelederen. Marcus Antonius en Cleopatra voerden samen de Egyptische vloot aan bij de Slag van Actium op 2 september 31 v.Chr., maar kozen na een blik op de uitzichtloze situatie het hazenpad.

    9. Cleopatra’s zelfmoord blijft een mysterie

    zelfmoord van marcus antonius
    Joannes Echarius Carolus Alberti/Publiek Domein

    Bijna een jaar na Cleopatra’s nederlaag voor de Griekse kust, bereikte Octavianus Alexandrië. Door een misverstand dacht Marcus Antonius dat Cleopatra dood was en stortte hij zich ontroostbaar op zijn zwaard. Zijn grote liefde volgde enkele dagen later. Naar verluidt probeerde Cleopatra eerst nog Octavianus in haar web te strikken, maar bleef die immuun voor haar beruchte charmes. De verslagen koningin bespaarde zich de vernedering van een sleeptocht naar Rome als oorlogsbuit – wat Caesar nota bene 17 jaar daarvoor met haar eigen zusje Arsinoë IV gedaan had. Ze verzegelde zich met 2 dienaressen in haar mausoleum en sloeg de hand aan zichzelf.
    dood van cleopatra
    Juan Luna/Publiek Domein

    Meer dan 2 millennia na Cleopatra’s dood zijn historici het nog steeds niet eens over haar exacte doodsoorzaak. Iedereen weet dat ze op 12 augustus in 30 v.Chr. zelfmoord pleegde, maar hoe? “Niemand zal ooit zeker weten wat er echt gebeurde”, mijmerde Plutarchus 130 jaar na haar dood. De Griekse historiograaf somt wel verschillende scenario’s op.

    Cleopatra hield niet van half werk, dus testte ze eerst allerlei dodelijk giffen op veroordeelden. De “aspis”, het symbool van het goddelijk koningschap, bleek uiteindelijk geknipt. Vertrouwelingen smokkelden de Egyptische cobra met een mand vijgen Cleopatra’s schuilplaats in, waar de slang haar giftanden in de uitgestrekte arm van de 39-jarige koningin zette. Alleen: de beet van een aspis is niet altijd fataal. Een dodelijke beet verloopt bovendien verschrikkelijk langzaam en gaat gepaard met een hevig schouwspel. Plutarchus verklaart dat er op 2 gaatjes na geen spatje van vergiftiging te zien was aan Cleopatra’s voluptueuze lichaam. En ook die andere historiograaf, Cassius Dio, schreef overtuigend dat de laatste farao een rustige en pijnloze dood stierf. Het is ook aardig ondenkbaar dat het beest nog ongemerkt 2 dienaressen mee het graf inbeet.
    cleopatra dood door slangen gif
    Giampietrino/Publiek Domein

    Volgens andere bronnen zat de slang helemaal niet in een vijgenmand, maar in een vaas waarin Cleopatra uitdagend roerde tot het serpent toesloeg. Kunstenaars leefden zich vanaf de 15de eeuw in elk geval helemaal uit op het noodlotstafereel. Op latere schilderdoeken klemt de Egyptische koningin de slang zelfs parmantig tegen haar ontblote boezem. Een ander mogelijkheid is een holle haarspeld met gif, die Cleopatra in haar koninklijke kapsel verstopte. Hedendaagse toxicologen vermoeden dat de koningin een mengsel van gevlekte scheerling, monnikskap en opium dronk.

    Cleopatra’s belager was in elk geval helemaal van slag. Octavianus verbond Egyptes laatste farao en haar geliefde Marcus Antonius voor de eeuwigheid in een gezamenlijk graf. Hun laatste rustplaats is nooit gevonden. Egypte werd een Romeinse provincie en Octavianus loodste enkele jaren later als Augustus Rome de Keizertijd in. Die nieuwe naam was niet zomaar gekozen. Octavianus was zo geobsedeerd door Cleopatra, dat hij als eretitel de maand koos waarin hij de machtige vrouw definitief versloeg. En Caesarion? Die werd uiteraard vermoord.

    10. Filmstudio 20th Century Fox ging bijna failliet door het kassucces met Liz Taylor

    Al sinds de begindagen van de rolprent verbrassen filmstudio’s om de zoveel jaar tijd miljoenen dollars aan decors, rekwisieten en kostuums om Cleopatra’s extraordinaire leven op het witte doek te toveren. De ultieme Cleopatra-film blijft natuurlijk Joseph L. Mankiewiczs “Cleopatra” uit 1963.

    De veelgeplaagde productie van het 4 uur durende sandalenepos is ronduit legendarisch. Het oorspronkelijk budget van 2 miljoen dollar explodeerde uiteindelijk tot een waanzinnige 44 miljoen dollar. Dat was meer dan het dubbele van MGM’s “Mutiny on the Bounty”, tot dan de duurste film. Gecorrigeerd door inflatie zou dat anno 2019 360 miljoen dollar zijn. Hoofdactrice Elizabeth Taylor kreeg een loonbriefje van 1 miljoen dollar, en eiste nog eens 10% van de box-office hoewel haar kostuums alleen al 200.000 dollar kostten!

    cleopatra film duur

    Het prestigeproject was niet alleen door de aanslepende productieproblemen en budgettaire wantoestanden voer voor de roddelpers. Elizabeth Taylor nam haar rol als verleidster wel heel serieus en begon een affaire met Marcus Antonius-speler Richard Burton. De drankverslaafde, aan slapeloosheid lijdende Burton was een getrouwd man en had vanaf dag 1 continue knetterende ruzies met zijn nieuwe vlam. Het stel zou later 2 keer trouwen en even vaak scheiden. Als je eens goed wil lachen, strekt de erbarmelijke biopic “Liz & Dick” met Lindsay Lohan tot aanbeveling. Het publiek raakte zo bezeten van de stormachtige liaison, dat de studio het aanvankelijke plan van 2 films (“Caesar & Cleopatra”, gevolgd door “Antony & Cleopatra”) afvoerde. Alsof iemand zou opdagen voor deel 1 waar Elizabeth Taylor tegenover Julius Caesar-acteur Rex Harrison stond.
    Toen de film na 3 helse jaren eindelijk in de zalen belandde, rinkelde de kassa’s als Las Vegas-fruitmachines (er is overigens zo’n 1-armige bandiet naar de koningin vernoemd). Cleopatra was met voorsprong hét kassucces van 1963. Alleen dekte de kaartjesverkoop allesbehalve de exuberante kosten. Fox moest als een slager in haar andere productiebudgetten snijden om het faillissement te vermijden. Pas in de jaren 70 draaide Cleopatra break-even.
    Gecorrigeerd door inflatie bleef Cleopatra 4 decennia lang de duurste Hollywood-productie, tot de “Pirates of the Caribbean”-franchise daar in 2007 met “At World’s End” een stokje voorstak. Dure jongens, die piraten, want al 4 jaar later brak de sequel “On Strangers Tide” dat record.

    Dit artikel is geschreven door Matthias Van de Velde. Hij komt uit de verguisde carnavalsstad Aalst en studeerde Klassieke Geschiedenis en Europese Politiek aan UGent. Hij is nog steeds boos dat hij als 6-jarige dreumes niet mee mocht toen ‘Bram Stoker’s Dracula’ en ‘Jurassic Park’ in de bios draaide. Hij schrijft nooit een woord te veel, tenzij hij zich laat gaan.

    Meer lijstjes over het oude Rome

    • 10 weetjes over gladiatorengevechten en gladiatoren
    • 10 Beroemde Gladiatoren
    • Pompeii en de Vesuvius uitbarsting
    • 10 weetjes over het Romeinse colosseum
    • Arminius en de slag bij het Teutoburgerwoud – 10 weetjes
    • Vreemde festivals van de oude Romeinen
    • Romeinse Goden
    • 10 Weetjes over Caligula
    • 10 Weetjes over Julius Caesar
    • Spartanen – 10 Weetjes over deze brute strijders
    • Top 10 Gestoorde Koningen en Koninginnen in de Geschiedenis
    Matthias Van de Velde
    • Website

    Matthias Van de Velde komt uit de verguisde carnavalsstad Aalst en studeerde Klassieke Geschiedenis en Europese Politiek aan UGent. Hij is nog steeds boos dat hij als 6-jarige dreumes niet mee mocht toen ‘Bram Stoker’s Dracula’ en ‘Jurassic Park’ in de bios draaide. Hij schrijft nooit een woord te veel, tenzij hij zich laat gaan.

    Vergelijkbare Lijstjes

    Raspoetin – 10 Weetjes over de “De bezeten monnik”

    12 Werken van Hercules – Halfgod uit de Griekse Mythologie

    Caligula – 10 Weetjes over de beruchte Romeinse Keizer

    Ragnar Lodbrok – 10 Weetjes over de Legendarische Viking

    10 Weetjes over Frankenstein en zijn Monster

    Top 10 Weetjes over Pablo Escobar – de grootste drugsbaron van de 20ste eeuw

    View 4 Comments

    4 reacties

    1. melana on juli 3, 2019 5:21 pm

      bezoek de lijst met nieuwe films, vind hier ook de meest complete high-performance films >>
      ➜ ➜ ➜ MOV IEXKA. COM ➜ ➜ ➜

      Reply
    2. mirana54 on juli 15, 2019 6:13 pm

      . [spiderman ver van huis] Ned Sub 2019 is voltooid
      . Als je wilt kijken is dit een goede site beschikbaar.
      . Geniet hier van spelen … platinum6. blogspot. com

      Reply
      • Anoniem on januari 15, 2020 10:51 pm

        Cleopatra was Nubische vrouw uit nubia

        Reply
    3. Patrick Caen on januari 1, 2022 3:56 pm

      Octavianus was zo geobsedeerd door Cleopatra, dat hij als eretitel de maand koos waarin hij de machtige vrouw definitief versloeg…?

      In de bijdrage over de Juliaanse kalender staat dat de achtste maand later als eerbetoon naar keizer Augustus werd genoemd.
      Octavianus kan dus niet de naam Augustus aangenomen hebben via de naam van de maand, gezien dit toen nog niet het geval was.

      Uw bewering kan dan wel mooi klinken, maar is foutief.

      Reply

    Leave A Reply Cancel Reply

    Laatste Lijstjes

    Top 10 Grootste bedrijven in Nederland

    maart 21, 2023

    Top 10 Tips bij het inrichten van je thuiskantoor

    maart 17, 2023

    Top 30 Beste “Domme Blondje” Moppen

    maart 17, 2023

    Top 10 Nederlandse Boybands Aller Tijden

    maart 16, 2023

    10 Tips voor een kindvriendelijke, stijlvolle woonkamer

    maart 15, 2023

    Top 10 Kleine Bierbrouwerijen in Nederland die je wilt bezoeken

    maart 15, 2023
    © 2023 alletop10lijstjes.nl by groei.media kvk: 30256107

    contact & adverteren | over ons

    Type above and press Enter to search. Press Esc to cancel.