Kunst … iedereen vindt er iets van. En die meningen lopen uiteen! Kunst is gecompliceerd. Niet alleen de uitingen, maar ook de technieken. Het begrip ‘obscuur’ laat minder aan de verbeelding over. In dit lijstje lees je meer over obscure kunstbewegingen.
10. Intentiestroming
Wat bedoelt de kunstenaar? Om een kunstwerk te begrijpen, kan het helpen als je bekend bent met de intenties van de maker. Deze gedachtegang inspireerde een aantal kunstenaars bij het ontwikkelen van hun visie. Aanhangers van de zogenaamde intentiestroming (Intentism)– waaronder schilders, schrijvers, acteurs en muzikanten – geloven dat kunst een bewuste boodschap kan overbrengen op de toehoorders. Of kijkers. Zij zien kunst als een manier om de samenleving te vormen. En dat kan maar beter zo doelgericht mogelijk gebeuren! Kunst met een boodschap, dat is waar de intentiestroming voor staat.
9. Orfisme
Het orfisme is voortgekomen uit een andere kunstbeweging, namelijk het kubisme. Dat zie je terug in de relatief abstracte werken: de geometrische opbouw komt overeen met die van kubistische werken. Wel gebruikten de aanhangers van het orfisme graag felle kleuren. De combinatie van geometrie en kleur is heel bepalend voor deze kunstbeweging. Overigens zijn er niet veel werken gemaakt: aan het begin van vorige eeuw speelde het orfisme slechts twee jaar een rol van betekenis. Net voor het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog legden de betreffende kunstenaars hun pencelen neer.
8. Fluxus
De naam fluxus is afgeleid van het Latijnse woord, dat ‘vloeibaar’ betekent. George Maciunas – de grondlegger van de fluxus kunstbeweging – had geen betere naam kunnen bedenken! Deze stroming staat namelijk symbool voor continue verandering. Wat daarmee wordt bedoeld? Fluxuskunstenaars willen kunst en het alledaagse leven bij elkaar brengen. Oftewel, kunst en leven moeten elkaar bepalen. In hun optiek houden musea er veel te elitaire kunstopvattingen op na. Zo wordt er een drempel opgeworpen. En die wil fluxus wegnemen. De meeste volgers van deze kunstbeweging staan op het toneel. Hun optredens houden het midden tussen beeldende kunst en muziek.
7. Arte povera
In 1967 werd er voor het eerst geschreven over ‘arte povera’. Met deze aanduiding schreef een Italiaanse kunstcriticus over het werk van enkele kunstenaars. Zij hadden een installatie gemaakt van eenvoudige materialen. Kenmerkend voor deze kunstbeweging is ook dat het zich op allerlei locaties kan afspelen. Geïnspireerd door onder meer het neo-dadaïsme treden de aanhangers van ‘arte povera’ graag naar buiten met hun kunstwerken. Of zoals zij zeggen: “We maken kortstondige creaties van vergankelijke materialen op wisselende plekken.” In de jaren ’70 raakten vele kunstenaars geïnspireerd door deze grondbeginselen. Met evenzoveel bijzondere creaties als gevolg.
6. Yellowisme
Een paar jaar geleden – in 2012 om precies te zijn – maakte de wereld kennis met een nieuwe kunststroming: Yellowisme. Toen moest Vladimir Umanets voor de rechtbank verschijnen. Eerder had hij een werk van Rothko in het Tate Modern in Londen met zwarte inkt voorzien van de woorden: Vladimir Umanets, A Potential Piece of Yellowism. Bij de rechter gaf hij aan het schilderij niet te hebben vernield. Sterker nog, met de handtekening van een heuse Yellowisme meester erop, was het nog meer waard. Sindsdien staat deze kunstbeweging symbool voor vandalisme.
[criteo]5. Maniërisme
Deze kunstbeweging is omstreeks 1520 ontstaan in Italië. Waar andere kunstenaars zich toelegden op realistische werken, lieten de aanhangers van het Maniërisme zich inspireren door complexiteit. Ook virtuositeit is een kenmerk. Dan kun je denken aan niet realistische settings en een unieke lichtinval. Ze vonden de heersende stijl wat vlak. En zelfs ook te simpel. Met hun werken wilden zij de kunstwereld wat meer pit geven. Een van de meest bekende kunstenaars – die zich heeft toegelegd op Maniërisme – is Giuseppe Arcimboldo. Als geen ander wist hij fruit, groenten of bloemen op te waarderen tot ware kunstobjecten.
4. The Incoherents
In 1882 introduceerde de Franse schrijver Jules Levy een nieuwe kunstbeweging: ‘the Incoherents’. Overigens was dit helemaal niet bedoeling! Voor een experiment had Levy een aantal mensen, zonder enige schilderervaring, gevraagd om hun visie op de heersende politieke en sociale opvattingen op een doek weer te geven. Dit leverde een aantal werken op, die enorm in de smaak vielen bij het grote publiek. Niet veel later – vier jaar om precies te zijn – viel het doek voor Jules Levy. En voor ‘the Incoherents’. Levy werd verweten dat hij op deze manier vooral zijn eigen standpunten tentoonstelde.
3. Dazzle camouflage
Dazzle camouflage werd toegepast tijdens de Eerste Wereldoorlog. Om de vijand af te leiden, werden er heel verwarrende patronen op schepen aangebracht. Door het gebruik van opvallende kleuren en lijnen werd het moeilijker om de juiste snelheid, richting en grootte van de schepen in te schatten. Het idee kwam van Norman Wilkinson. Ook in de Tweede Wereldoorlog pasten de Amerikanen en Engelsen zijn techniek toe. Hoewel de meeste schepen – uitgerust met Dazzle camouflage – zijn gesloopt, kun je er nog een paar bewonderen in diverse musea in Amerika en Engeland.
2. Fauvisme
Begin van de vorige eeuw – aan de vooravond van het avant-garde – maakte de kunstwereld kennis met het fauvisme. Aanhangers van deze kunstbeweging hielden er een heel eigen denkwijze op na: zij lieten zich niet leiden door theorie, maar door intuïtie. Ze gebruikten geen penseel, maar brachten de verf direct uit de tube op het doek aan! Kunstcriticus Louis Vauxcelles sprak wel van ‘wilde beesten’. Dat verklaart de naam van deze kunstbeweging. Kunstenaars Henri Matisse en Andre Derain worden gerekend tot aanhangers van het fauvisme.
1. Stuckisme
Als je werken ziet, die onder de noemer stuckisme vallen, dan zul je waarschijnlijk de vergelijking maken met stripfiguren. Charles Thomson en Billy Childisch stonden aan de basis van deze kunstbeweging. Hun stijl staat haaks op die van de conceptuele kunst. Overigens was het Childisch’ vriendin die de naam heeft bedacht. Zij noemde het werk van haar vriend ‘stuck, stuck, stuck’. Overigens gaat deze kunstbeweging verder dan doek: het stuckisme is uitgegroeid tot een internationale beweging met afdelingen in maar liefst 45 landen. Tijdens demonstraties spreken aanhangers van deze beweging hun afkeer uit over de conceptuele kunst. En dat leidt weer tot veel exposure voor hun eigen kunstwerken.
[adsenseo]