De diepste, donkerste, en meest mysterieuze plaats op aarde is niet een vergeten grot of een afgelegen jungle, maar ligt verborgen onder de golven van de Stille Oceaan. Dit is de Marianentrog, een plek zo diep dat zelfs de hoogste berg op aarde, Mount Everest, erin zou passen. Laten we de diepten verkennen met deze tien fascinerende weetjes over de Marianentrog.
Ligging van de Marianentrog
De Marianentrog strekt zich uit over de westelijke Stille Oceaan, ten oosten van de Filipijnen en ten zuiden van Japan. Het ligt net ten oosten van de Marianen, een keten van eilanden waarvan het zijn naam heeft gekregen. Deze eilanden zijn de toppen van onderzeese bergen die een deel vormen van een subductiezone – een plaats waar twee tektonische platen botsen.
In het geval van de Marianentrog duwt de Pacifische plaat zich onder de Filipijnse plaat, een proces dat bekend staat als subductie. Dit creëert een zeer diepe en smalle trog, een fenomeen dat kenmerkend is voor subductiezones. De Marianentrog is de diepste van deze subductiezones en is daarom uniek.
Challengerdiepte – Het diepste punt op aarde
De Challengerdiepte is het laagste punt in de Marianentrog. Met een ongelooflijke diepte van ongeveer 10.994 meter, is dit deel van de oceaan zo diep dat het bijna ontoegankelijk is voor de mens. Het is zelfs een stuk dieper dan de hoogste berg op aarde hoog is (8.848 meter)
De Challengerdiepte is vernoemd naar de HMS Challenger, wiens bemanning de diepte van de trog voor het eerst mat tijdens hun expeditie van 1872-1876. Ze peilde met een peillood toen een diepte van meer dan 8.000 m. In 1951 kon echolood worden gebruikt en werd op één plaats 10.900 m. diepte gemeten.
De druk is immens
Op de bodem van de Marianentrog heerst een immense druk, meer dan 1.000 keer de normale atmosferische druk aan het aardoppervlak. Dat is het equivalent van het hebben van ongeveer 50 jumbojets die op je drukken. Maar verbazingwekkend genoeg, ondanks deze extreme omstandigheden, zijn er toch wezens die erin slagen om in deze harde omgeving te leven.
Heet en Koud
Verstoken van zonlicht is het ijskoud op de bodem van de oceaan. De gemiddelde temperatuur in de Marianentrog varieert tussen 1 en 4 graden Celsius. In het Challenger Diep ligt de temperatuur net boven het vriespunt, ongeveer 1 graden Celsius.
Maar er zijn ook hele hete plekken te vinden in de trog. In gebieden waar hydrothermale bronnen (vulkanische schoorstenen) op de zeebodem warm, mineraalrijk water in de oceaan spuwen, kunnen de temperaturen oplopen tot 450 graden Celsius!.
Ongelooflijke bewoners
De Marianentrog herbergt enkele van de meest vreemde dieren op aarde. Neem de spookvis, een dier dat zo vreemd is dat het lijkt alsof het rechtstreeks uit een sciencefictionfilm komt. En laten we de enorme diepzee-komkommers niet vergeten, schepselen die niet misstaan in een horrorverhaal. Maar niet alle dieren zien er angstaanjagend uit, zo is er ook de Dumbo-octopus, zo genoemd omdat hij de oortjes heeft van Dombo de Olifant.
We schreven al eerder een top 10 met de meest bijzondere dieren in de Marianentrog
Mensen in de Trog
Het aantal mensen dat de bodem van de Marianentrog heeft bereikt, is zeer klein. De allereerste waren Jacques Piccard en Don Walsh, die in 1960 afdaalden in de bathyscaaf Trieste. De volgende persoon die de bodem bereikte was filmmaker James Cameron, die in 2012 solo afdaalde in de Deepsea Challenger.
Meer hierover lees je in de 10 duikboten die het diepste duiken
Mysterieuze geluiden
De Marianentrog is niet alleen visueel intrigerend, maar ook auditief. In 2016 namen wetenschappers een mysterieus geluid op dat uit de Trog kwam. Dit geluid, dat bekend staat als het ‘bio-duck’-geluid, klinkt als een snelle reeks pulsen. Het exacte oorsprong en de betekenis van dit geluid blijven een mysterie voor onderzoekers.
Vuilnisbelt van de diepzee
Ondanks zijn afgelegen en ontoegankelijke locatie, is de Marianentrog niet immuun voor menselijke vervuiling. Onderzoekers vonden in 2019 een plastic zak op de bodem van de Trog, een triest bewijs van de wereldwijde plasticvervuiling. Dit toont aan dat onze acties een impact hebben, zelfs op de meest afgelegen plaatsen op aarde.
Aardbevingen en Tsunamis
De Marianentrog is gelegen in de Pacifische Ring van Vuur, een gebied dat bekend staat om zijn frequente aardbevingen en vulkanische activiteit. De trog is dan ook een hotspot voor seismische activiteit. Aardbevingen die hier plaatsvinden, kunnen krachtige tsunami’s veroorzaken die kustgebieden over de hele Stille Oceaan kunnen bereiken.
Een toevluchtsoord voor monsters
Door de angstaanjagende diepte en het onbekende, is de Marianentrog de perfecte bron van inspiratie voor griezelverhalen. Het bekendste voorbeeld is Steve Alten’s boek “MEG: A Novel of Deep Terror” en de daarop gebaseerde haaienfilm “The Meg”. Het idee is dat de uitgestorven megalodon-haai diep in de trog zou kunnen overleven, verborgen voor menselijke ogen.
