De paus is de benaming voor het hoofd van de Rooms-Katholieke kerk. De huidige paus is Paus Franciscus. Hij is sinds 28 februari 2013 de paus. Zijn ambtsperiode duurt dus intussen al langer dan 10 jaar. Een ambtsperiode van een paus heeft een speciale benaming: een pontificaat. In deze lijst vind je de 10 langste pontificaten ooit.
10. Urbanus VIII (1623 – 1644): 20 jaar, 11 maanden en 24 dagen
We beginnen met Paus Urbanus VIII, wiens pontificaat duurde van 1623 tot 1644. Hij werd geboren onder de naam Maffeo Barberini en was als paus een opmerkelijk figuur. Hij was een beschermheer van kunst en wetenschap, en zijn pauselijke hof in het Vaticaan trok enkele van de grootste kunstenaars en denkers van zijn tijd aan, waaronder Gian Lorenzo Bernini en Galileo Galilei. Onder zijn bewind werden enkele van de meest iconische kunstwerken in Rome gecreëerd, zoals de baldakijn boven het altaar van de Sint-Pietersbasiliek.
Paus Urbanus VIII is ook berucht vanwege zijn rol in het veroordelen van Galileo Galilei’s wetenschappelijke theorieën die het heliocentrische model van het zonnestelsel ondersteunden. Dit leidde tot de veroordeling door de katholieke kerk van Galileo. Verschillende familieleden van Urbanus werden dankzij hem heel erg rijk.
9. Leo I (440 – 461): 21 jaar, 1 maand en 13 dagen
Paus Leo I de Grote was, als 45e paus van de Rooms-Katholieke Kerk, de eerste paus van wie de levensloop bekend is en over wie informatie te vinden is. Zijn pontificaat, dat maar liefst 21 jaar duurde, van 440 tot 461 na Christus, was een periode vol belangrijke gebeurtenissen en theologische ontwikkelingen. Leo I was als paus een slimme denker, maar ook een vaardige diplomaat.
Hij stond aan het roer van de kerk tijdens een cruciale periode waarin het christendom werd geconfronteerd met uitdagingen en bedreigingen. Zo slaagde Paus Leo I erin om Attila de Hun, tijdens zijn pontificaat leider van de Hunnen, te ontmoeten en hem te overtuigen Rome niet te plunderen. Zijn diplomatieke bekwaamheid redde de stad van vernietiging. Wat Leo de Grote nog interessanter maakte, waren zijn theologische inzichten. Hij formuleerde de leer dat Jezus zowel volledig God als volledig mens was, een concept dat tot op de dag van vandaag centraal staat in het christelijk geloof.
8. Silvester I (314 – 335): 21 jaar, 11 maanden en 1 dag
Het oudste gedateerde pontificaat op deze lijst is die van Silvester I. Silvester I, wiens geboortedatum onbekend is, was geboren in het kleine dorpje Sant’Angelo a Scala. Zijn ambstperiode duurde van januari 314 tot aan zijn dood op 31 december 335. Je zal nu vast door hebben dat hij overleed op Oudejaarsavond, maar een leuk weetje is dat de feestdag vernoemd is naar hemzelf. Een andere benaming voor Oudejaarsavond is Silvesteravond.
Een van de meest legendarische verhalen die met hem worden geassocieerd, is het zogenaamde “Donatio Constantini,” een document dat later als vals werd ontmaskerd, maar dat beweerde dat keizer Constantijn de Grote grote stukken land aan de paus schonk. Dit had grote politieke gevolgen voor de positie van de paus in de middeleeuwse wereld.
7. Alexander III (1159 – 1181): 21 jaar, 11 maanden en 24 dagen
We gaan weer terug naar de middeleeuwen, waar we Paus Alexander III vinden. Geboren als Orlando Bandinelli in 1105, duurde zijn pontificaat van 1159 tot zijn dood in 1181. Een van de belangrijkste gebeurtenissen tijdens het pontificaat van Alexander III was zijn conflict met tegenpaus Victor IV, dat voortkwam uit een verdeeldheid binnen de katholieke kerk.
Alexander III slaagde erin om de legitieme paus te blijven en kreeg uiteindelijk de erkenning van veel kerkelijke en wereldlijke leiders. Een leuk weetje is dat Alexander III in 1163, in aanwezigheid van de toenmalige koning van Frankrijk: Lodewijk VII van Frankrijk, de eerste steen van de Notre-Dame in Parijs heeft gelegd.
6. Pius VII (1800 – 1823): 23 jaar, 5 maanden en 7 dagen
Paus Pius VII, die regeerde van 1800 tot 1823 na Christus, was een opmerkelijke paus die de katholieke kerk leidde tijdens een turbulente periode in de geschiedenis. Zijn pontificaat vond plaats gedurende de nasleep van de Franse Revolutie en de opkomst van Napoleon Bonaparte. Een van de meest belangrijke momenten in het pontificaat van Paus Pius VII was zijn conflict met Napoleon. Hij weigerde de inmenging van Napoleon in kerkelijke aangelegenheden te accepteren en werd daarom gevangengezet door de Franse keizer.
Deze periode van gevangenschap, die duurde van 1809 tot 1814, was een moeilijke tijd voor de paus en de katholieke kerk. Na zijn vrijlating in 1814, keerde Paus Pius VII terug naar Rome en werkte hij aan het herstellen van de kerk en het herstellen van de katholieke invloed in Europa. Hij speelde een actieve rol bij het Congres van Wenen in 1815, waar Europese machten de politieke kaart van Europa opnieuw tekenden na de nederlaag van Napoleon.
5. Adrianus I (772 – 795): 23 jaar, 10 maanden en 25 dagen
Paus Adrianus I, ook wel soms Hadrianus I genoemd, was de 95e paus. Hij werd circa 700 geboren in de stad Rome en overleed op 25 december 795. In het begin van zijn pontificaat werd het gebied van de pausen binnengevallen door de koning van de Longobarden: Desiderius. Paus Adrianus I vroeg hierop de hulp aan Karel de Grote (koning van de Franken) en met een enorm leger slaagde hij erin de Longobarden te verslaan.
4. Pius VI (1775 – 1799): 24 jaar, 6 maanden en 15 dagen
De vierde langst regerende paus, Pius VI, is de voorganger van Pius VII op deze lijst. Zijn pontificaat duurde van 15 februari 1775 tot aan zijn dood in 1799. Gedurende zijn ambstperiode vond de overgang van het ancien régime naar de moderne tijd plaats. Een van de meest opmerkelijke gebeurtenissen tijdens zijn pontificaat was zijn moeizame relatie met de Franse revolutionaire regering onder leiding van Maximilien Robespierre en later Napoleon Bonaparte. Hij verzette zich tegen de revolutionaire hervormingen in de kerk en weigerde de eed van trouw aan de Franse republiek af te leggen. Dit leidde tot zijn arrestatie en gevangenschap door de Franse troepen in 1798, waardoor hij de eerste paus in de geschiedenis werd die door een buitenlandse macht gevangen werd genomen. Paus Pius VI stierf uiteindelijk in ballingschap in 1799 in Valence, Frankrijk.
3. Leo XIII (1878–1903): 25 jaar, 5 maanden en 1 dag
We gaan nu naar een iets recentere paus. Paus Leo XIII werd geboren op 2 maart 1810 en was paus van 1878 tot en met 20 juli 1903. Hij leidde de kerk tot een leeftijd van 93 jaar en is hiermee, tot op de dag van vandaag, de oudst regerende paus in de geschiedenis. Paus Leo XIII staat vooral bekend om zijn belangrijke encycliek “Rerum Novarum,” die in 1891 werd uitgegeven. In deze encycliek gaf hij zijn visie op arbeiders. Hij pleitte voor de rechten van arbeiders en riep op tot rechtvaardige lonen en arbeidsomstandigheden, en hij benadrukte het belang van solidariteit en sociale rechtvaardigheid.
Hij was ook een mecenas van kunst en wetenschap en stond bekend om zijn steun aan kunstenaars en geleerden. Een leuk feitje over Paus Leo XIII: hij is de eerste paus van wie er filmbeelden zijn gemaakt en wiens stem ook is vastgelegd.
2. Johannes Paulus II (1978-2005): 26 jaar, 5 maanden en 17 dagen
De op één na langst regerende paus in de geschiedenis is Paus Johannes Paulus II. Hij werd op 18 mei 1920 geboren als Karol Józef Wojtyła in het Poolse stadje Wadowice. Hij is de opvolger van Paus Johannes Paulus I, die plotseling overleed na een bijzonder kort pontificaat van 33 dagen. Zijn pontificaat heeft uiteindelijk geduurd van 1978 tot zijn dood in 2005, wat een periode van 26 jaar is! Wat Paus Johannes Paulus II onderscheidde van andere pausen, was zijn charisma en zijn wereldwijde reizen. Hij bezocht tijdens zijn pontificaat meer dan 120 landen en ontmoette miljoenen mensen persoonlijk.
Hij stond bekend om zijn betrokkenheid bij tal van sociale kwesties, waaronder de strijd tegen het communisme in Oost-Europa. Zijn steun aan vakbonden in Polen wordt gezien als een belangrijke factor in het uiteindelijke vallen van het communistische regime in Polen. Als paus zag hij het belang in van het betrekken van de jeugd bij de Kerk en startte de Wereldjongerendagen om honderdduizenden jongeren vanuit de hele wereld samen te brengen om het geloof te vieren.
1. Pius IX (1846 – 1878): 31 jaar, 7 maanden en 23 dagen
Paus Pius IX, wiens pontificaat maar liefst 31 jaar, 7 maanden en 23 dagen duurde, is de langst regerende paus in de geschiedenis van de katholieke kerk. Zijn lange heerschappij begon in 1846 en eindigde in 1878. Een van de meest opvallende gebeurtenissen tijdens het pontificaat van Pius IX was de afkondiging van het dogma van de ‘Onbevlekte Ontvangenis van de Heilige Maagd Maria’ in 1854. Hiermee bevestigde de paus dat Maria zonder zonde was ontvangen en geboren, een belangrijk geloofspunt voor de katholieke kerk.
Paus Pius IX werd echter ook geconfronteerd met ernstige uitdagingen en conflicten, met name met de opkomst van het Italiaanse nationalisme en de beweging om Italië te verenigen. Hij verloor grote delen van de Kerkelijke Staat aan de Italiaanse eenmaking en werd uiteindelijk geïsoleerd in het Vaticaan. Hiermee kwam er onder zijn pontificaat een einde aan de wereldlijke macht van de paus.
