Top 10 feiten over Alexander de Grote – Koning van het oude Macedonië

Koning Alexander III van Macedonië ging de geschiedenis in als Alexander de Grote. De benaming ‘de Grote’ is volledig terecht, want Alexander slaagde erin om op dertigjarige leeftijd een van de grootste rijken uit de oudheid te stichten, een rijk dat zich uitstrekte van Macedonië tot aan de Himalaya. Ongetwijfeld behoort hij tot de meest succesvolle veroveraars uit de klassieke oudheid. Na zijn dood in 323 voor Christus werd Alexander de Grote haast een mythologische figuur. Hieronder enkele interessante feiten over Alexander.

Hij kreeg les van Aristoteles

Alexander werd geboren in het jaar 356 voor Christus. Hij was de zoon van koning Philippus II van Macedonië. Toen zijn zoon 13 jaar oud was, besloot Philippus dat Alexander op een degelijke manier voorbereid moest worden op zijn toekomstige taak als koning. Hij stelde daarom Aristoteles aan als leraar van Alexander, een van de invloedrijkste filosofen van die tijd. Als wederdienst vroeg Aristoteles dat zijn geboortestad, Stageira, zou heropgebouwd worden. Philippus ging hier graag op in, omdat Stageira immers jaren voordien op zijn bevel verwoest was.

Aristoteles onderwees de jonge Alexander in de wetenschappen van die tijd. Alexander kende zijn klassieken: de Ilias van Homerus leerde hij naar verluidt helemaal van buiten.

Koning op 20-jarige leeftijd

Koning Philippus II werd in 336 voor Christus door een lid van zijn lijfwacht, Pausanias, vermoord. Alexander was toen slechts 20 jaar oud en kreeg de last van het koningschap op zich.

Alexander had onmiddellijk te maken met opstanden in zijn koninkrijk, maar het werd voor zijn onderdanen al snel duidelijk dat er met deze jonge en onervaren koning niet te spotten viel. De opstandige Griekse stad Thebe werd door Alexander al een jaar later, in 335 voor Christus, veroverd, geplunderd en tenslotte met de grond gelijkgemaakt. Alexander nam de inwoners gevangen om ze tot slaaf te maken. De rust keerde snel terug in zijn koninkrijk.

Alexander bewonderde Diogenes

Een andere befaamde filosoof uit de tijd van Alexander was Diogenes van Sinope. Diogenes was een wijsgeer die rijkdom verachtte. Hij leefde in volstrekte armoede, bezat geen huis en leefde winter en zomer op straat in Athene. Het verhaal gaat dat Alexander een grote bewondering had voor Diogenes. Hij reisde speciaal naar Athene om de filosoof te ontmoeten.

Toen Alexander met zijn gevolg de armoedige wijsgeer zag, vroeg hij aan Diogenes wat hij het liefst als geschenk zou ontvangen. Diogenes antwoordde simpelweg dat hij het liefst wilde dat Alexander een beetje opzij ging, zodat hij het zonlicht niet belemmerde. Alexander, verrast door dit eerlijke en ongenuanceerde antwoord, repliceerde dat hij Diogenes had willen zijn als hijzelf niet de koning van Macedonië was geweest.

Hij verloor nooit een veldslag

Alexander de Grote ging met recht en reden de geschiedenis in als een van de grootste militaire genieën aller tijden. Toen hij op 16-jarige leeftijd zijn vader, die op veldtocht was, tijdelijk als regent moest vervangen, onderdrukte hij al een paar kleine opstandjes in het koninkrijk. Zijn eerste grote militaire overwinning behaalde hij op de prille leeftijd van 18 jaar. Hij veroverde een enorm grondgebied tijdens een veldtocht die 15 jaar duurde en verloor geen enkele veldslag.

Toen hij op 33-jarige leeftijd stierf, was hij in de ogen van vele bewonderaars een halfgod. De strategie en tactiek van Alexander worden tot op de dag van vandaag bestudeerd in militaire opleidingscentra over heel de wereld.

Vele steden werden naar Alexander genoemd

Alexander was zich van zijn eigen talenten heel goed bewust en het ontbrak hem niet aan egotripperij. Hij had de vreemde gewoonte om in overwonnen gebieden steden te stichten die zijn eigen naam droegen. Het bekendste voorbeeld hiervan is de stad Alexandrië, tegenwoordig de tweede grootste stad in Egypte. Andere nieuw gestichte steden die destijds de naam Alexandria kregen, bevonden zich in het hedendaagse Turkije, Afghanistan, Iran en Tadzjikistan. Alexander liet deze steden vaak oprichten rond veroverde militaire bolwerken.

Alexanders liefdesleven

Alexander de Groote trouwde drie keer met prinsessen uit het overwonnen Perzische rijk: Roxane, Stateira en Parysatis. Zijn huwelijken dienden ook een politiek doel: hij streefde naar een vermenging van de overwonnen volkeren met de Grieken en Macedoniërs. Op een massabruiloft in Susa (tegenwoordig een stad in Iran) liet hij bijvoorbeeld 80 officieren uit zijn leger trouwen met Perzische meisjes.

Bij Roxane verwekte hij een zoon: Alexander IV, die een aantal jaren na de dood van Alexander de Grote samen met zijn moeder werd vermoord.
De grote liefde in het leven van Alexander was echter geen vrouw, maar een man: Hephaestion. Biseksualiteit was in de Griekse wereld van die tijd helemaal geen taboe. Hephaestion groeide samen op met Alexander en vergezelde hem tijdens zijn veldtochten. Hij werd generaal in het leger van Alexander en was zelf een verdienstelijk veldheer.

Een ijdele koning

Het kwam in de oudheid niet veel voor dat veroveraars en veldheren veel aandacht besteedden aan hun persoonlijke hygiëne. Alexander vormde op deze regel een grote uitzondering. Volgens de Griekse biograaf Plutarchus gebruikte de ijdele Alexander flink wat parfum en rook hij altijd fris. Zelfs zijn adem stonk niet.

Het wordt ook beweerd dat Alexander in zijn leger het scheren heeft ingevoerd. Afbeeldingen en beeldhouwwerken tonen Alexander in de meeste gevallen inderdaad zonder baard.

Vermenging van culturen

In het jaar 330 voor Christus veroverde Alexander het Perzische rijk. Door de overwinningen van Alexander verspreidde de Griekse cultuur zich naar het Midden-Oosten. Omgekeerd had de Perzische cultuur weer een invloed op de Griekse gewoonten. Deze periode in de geschiedenis wordt ook wel het ‘Hellenisme’ genoemd.
In de veroverde Perzische steden waar Alexander zijn hof installeerde, werden er door zijn hofhouding Perzische gebruiken gevolgd en Perzische kledij gedragen. Ook Alexander zelf droeg Perzische kleren en vertoonde zich meer en meer als een Oosterse vorst.

Een geheimzinnige dood

De dood van Alexander de Grote blijft tot op de dag van vandaag een mysterie. Hij stierf vrij plotseling aan hoge koorts in de Perzische stad Babylon. Diverse theorieën over de oorzaak van zijn dood doen de ronde. Het is mogelijk dat de grote veroveraar stierf ten gevolge van een longontsteking of malaria.

Sommigen beweren echter dat Alexander werd vergiftigd. Na het drinken van een beker wijn voelde hij zich plots niet goed en moest zich terugtrekken in zijn slaapkamer. In de twee weken die hierop volgden, werd zijn gezondheid steeds slechter. Alexander stierf op 11 juni 323 voor Christus. Hij was net geen 33 jaar oud.

Het onbekende graf van Alexander de Grote

Het lijk van Alexander zou naar verluidt in een vat honing gestopt zijn om het te bewaren en terug naar Macedonië te brengen voor een staatsbegrafenis. Zover is het echter nooit gekomen, want de Egyptische vorst Ptolemaeus I maakte zich meester van het lijk en zette het uiteindelijk bij in een gouden graftombe in Alexandrië.

In de loop der tijd is de precieze locatie van Alexanders graf verloren gegaan. De eerste Romeinse keizers zouden zijn graf nog bezocht hebben, maar sindsdien werd er geen spoor meer van ontdekt. Tot op de dag van vandaag blijft het een raadsel waar zich het graf bevindt van een van de grootste veldheren uit de geschiedenis.