In 2002 webslingerde Spider-Man voor het eerste over het witte doek. Sindsdien kende Peter Parkers alter ego een bewogen filmcarrière. Nauwelijks 5 jaar na Sam Raimi’s ‘Spider-Man 3’, rebootte Marc Webb in 2012 de franchise met ‘The Amazing Spider-Man’. Het vervolg daarop bleek minder ‘amazing’ dan gehoopt.
In 2015 sloot Sony Pictures een veelbesproken deal met Marvel Studios. Sony bezit sinds 1998 de filmrechten op Spider-Man. Maar het mediabedrijf kon duidelijk wat expertise gebruiken. De Russo Brothers hadden met ‘Captain America: Civil War’ en ‘Avengers: Infinity War’ en ‘Endgame’ wel wat leuke verhaallijnen klaarliggen voor de alom geliefde muurkruiper.
De samenwerking werd een groot succes. Tom Holland, de nieuwe Spider-Man, tekende ook voor 3 solofilms in het Marvel Cinematic Universe. Spider-Mans MCU-avonturen raasden afgelopen jaren voorbij als een sneltrein. ‘Spider-Man: Far From Home’ cashte in 2019 zelfs vlot 1,12 miljard dollar.
Ondertussen maakte Sony in 2018 met ‘Spider-Man: Into the Spider-Verse’ een instant animatieklassieker. Tom Holland kruipt in juli 2021 weer over het scherm voor zijn derde solofilm. In tussentijd houdt deze Top 10 Beste Spider-Man Films je wel even zoet.
10. The Amazing Spider-Man 2 (2014)
Marc Webbs ‘The Amazing Spider-Man 2’ zag het groots. De film moest 2 vervolgen en een rist spin-offs (‘Sinister Six’ en ‘Venom’) gangmaken. Wat Marvel Studios deed met het Marvel Cinematic Universe, kon Sony Pictures ook, toch? Het publiek dacht er duidelijk anders over. De ambitieuze sequel had met 708 miljoen dollar de laagste box-office van al Spideys live-actionuitjes.
De recensenten waren ook verre van overtuigd. De vakpers hekelde de rommelige subplots en overvloed aan schurken. Exact dezelfde kritieken die het verguisde ‘Spider-Man 3’ in 2007 te slikken kreeg. Het aandeel van Paul Giamatti’s Rhino bleek je reinste boerenbedrog. Jamie Foxx’ Electro en Dane DeHaan Green Goblin reikten nog niet aan de enkels van Alfred Molina, die als villain in Sam Raimi’s bejubelde ‘Spider-Man 2’ de lat wolkenkrabbers hoog legde.
Maar die fatale afloop in de klokkentoren, exact 121 minuten ver in de film? Die blijft weergaloos mooi in beeld gebracht. Dat tijdstip koos de regisseur niet zomaar. De hele scène inspireert zich op ‘The Amazing-Spiderman #121’. Emma Stone’s outfit komt zelfs regelrecht uit de iconische comic uit 1973. Naar verluidt was Andrew Garfield er dagen niet goed van! De chemie tussen Peter Parker en zijn Gwen Stacy (Emma Watson) knetterde dan ook als een malle. Iets wat, eerlijk is eerlijk, Tobey Maguire en Kirsten Dunst altijd een beetje misten in Sam Raimi’s trilogie.
Eind 2014 hackten onverlaten de computers van Sony. De gelekte info had grote gevolgen voor de franchise. Uit e-mails bleek dat Sony’s nieuwe bestuur de plannen voor de aangekondigde 3de en 4de ‘Amazing Spider-Man’-films in de papierversnipperaar wou duwen. Hoofdacteur Andrew Garfield wist nog van niets. Enkele maanden verbrak Emma Stone de relatie met Garfield. Soms zit het leven je echt niet mee.
9. Spider-Man 3 (2007)
Na het sublieme ‘Spider-Man 2’ zou Sam Raimi zijn trilogie met een knaller van formaat afsluiten. Ondertussen swingde het productiebudget gevaarlijk de pan uit. Officieel kostte de film 258 miljoen dollar. Er gaan geruchten dat het eigenlijk nog eens 100 miljoen meer was. Als dat waar is, zou de film anno 2020 nog steeds in de top 3 van duurste films ooit staan.
Wat deden de makers eigenlijk met al dat geld? Peperdure visuele effecten tevoorschijn toveren. De ‘Birth of Sandman’-scène is ongeëvenaarde blockbusterpoëzie. Helaas gebruikte Sony de poen ook voor onnodig veel plotlijnen en wisselvallige slechteriken. Zo moést Venom ondanks Sam Raimi’s veto in het script. En dat was eraan te zien.
Topher Grace’s door een buitenaardse symbiont geplaagde Eddie Brock is zonder twijfel de achilleshiel van de film. De ‘That’s 70s Show’-ster reageert gelukkig als een heer wanneer talkshowhosts en bloeddorstige filmpersmuskieten hem voor de tienduizendste keer aan de rol herinneren. De acteur nam al lang weerwraak met glansprestaties in ‘BlacKkKlansman’ en ‘Back Mirror’.
Ondanks de negatieve kritieken, werd ‘Spider-Man 3’ wel mooi de zomerblockbuster van 2007 en tot ‘Spider-Man: Far From Home (1,12 miljard dollar in 2019) de best verdienende Spider-Man-film (890 miljoen dollar).
Overigens: hoe vaak wordt die Mary Jane (Kirsten Dunst) eigenlijk ontvoerd? Wel erg leuk: Bruce Campbells cameo als Franse Maître d’ in het restaurant waar Peter Mary Jane wil ten huwelijk vragen. Alweer Campbells derde rolletje in de reeks. Aandachtige kijkers merkten de ‘Evil Dead’ cultacteur beslist ook in de 2 voorgaande delen op.
8. The Amazing Spider-Man (2012)
Fans keken raar op toen Sony enkele jaren na Sam Raimi’s ‘Spider-Man’-trilogie met een blanco blad herbegon. Goed. ‘Spider-Man 3’ was bezwaarlijk een hoogvlieger. Maar ondanks de negatieve recensies, graaide de film als grootverdiener van 2007 toch opvallend veel poen. Bovendien waren er nog steeds plannen voor een 4de deel in voorjaar 2011. Daarin zouden The Black Cat, The Vulture, The Lizard én Mysterio Spider-Man het leven zuur maken. Begin 2010 gooide Sam Raimi de handdoek in de ring na creatieve meningsverschillen. Niet lang daarna gaf Sony groen licht voor een reboot.
De casting van Andrew Garfield werd met gemengde gevoelens onthaald. Was de toen 27-jarige Brits-Amerikaanse acteur eigenlijk niet een beetje te oud om een scholier neer te zetten? Marc Webb, die met ‘500 Days of Summer’ de leukste romantische komedie van 2009 maakte, had alvast zijn naam mee. Webb beloofde een donkerdere hervertelling van Spider-Mans ‘origin story’. We zouden zelfs geheime zaakjes over Peter Parkers ouders ontdekken! Ja, werkelijk geen enkele superheld is sinds ‘Batman Begins’ veilig voor de Christopher Nolan-behandeling.
Nou. Dat viel uiteindelijk allemaal wel mee. Michael Sheen speelde een hartverwarmende Uncle Ben zoals je hem altijd al had voorgesteld. Spider-Man slingert, trouw aan de comics, ook voor het eerst met zelfgemaakte webschieters en een hoop praatjes door New York. Maar als je Rhys Ifans Lizard door Willem Dafoe’s Green Goblin vervangt, besef je meteen hoe overbodig deze reboot eigenlijk was.
Toch deed ‘The Amazing Spider-Man’ het meer dan behoorlijk aan de kassa’s. Critici prezen het heerlijke samenspel tussen Andrew Garfield en Emma Stone. De twee dumpten al snel hun toenmalige partners en vormden tot 2015 een van Hollywoods populairste stelletjes.
7. Captain America: Civil War (2016)
https://www.youtube.com/watch?v=4alNXfUAM6Q
Sony Pictures bezit sinds 1998 de filmrechten op Spider-Man. Na het lauw onthaalde ‘The Amazing Spider-Man 2’ besefte Sony dat ze wat hulp van Marvel Studios kon gebruiken. De Russo Brothers, de regisseurs achter de ‘Captain America’ en ‘Avengers’-films, wouden op hun beurt maar al te graag het personage in hun verhaallijnen schrijven.
In februari 2015 sloten Sony en Marvel Studios een veelbesproken deal. Spider-Man mocht meespelen in het Marvel Cinematic Universe, in ruil voor een fors deel van de koek. Zo kreeg de stripheld met ‘Spider-Man: Homecoming’ nauwelijks 5 jaar na ‘The Amazing-Spiderman’ alweer een reboot.
In ‘Captain America: Civil War’ kreeg het publiek alvast een voorproefje. De kijkers waren helemaal dol op Tom Hollands okselfrisse Peter Parker. De Brit debuteerde als 12-jarige op de West End-planken in ‘Billy Elliot: The Musical’. Lenigheid is altijd meegenomen voor Spider-Man. De chemie met Chris Evans en Robert Downey Jr. tijdens Hollands audities in mei 2015 deed de rest.
Het vertrouwen van Sony en Marvel was groot. De 19-jarige Tom Holland kreeg meteen een contract voor 3 solofilms en 3 Avengers-avonturen. Terwijl de verdeelde Avengers over de grond rollen over de ‘Hero Registration Act’, ronselt Tony Stark een piepjonge Peter Parker in zijn kamp. In ruil krijgt de tiener een nieuw pak vol leuke snufjes, de knokpartij van zijn leven én Starks geflirt met zijn wel heel appetijtelijke Aunt May (Marisa Tomei).
6. Avengers: Infinity War (2018) & Avengers: Endgame (2019)
‘Mr. Stark? I don’t feel so good.’ Wie kreeg het niet moeilijk in de bioszaal toen Peter Parker (Tom Holland) die woorden stamelde en zijn mentor Tony Stark (Robert Downey Jr.) in de armen viel? Des te indrukwekkender, gezien Tom Holland de hele scène ter plaatse improviseerde! Het einde van ‘Avengers: Infinity War’ kwam aan als een mokerslag met Thanos’ Infinity Gauntlet. Toen was het 365 dagen wachten op ‘Avengers: Endgame’.
Het vervolg overtrof alle verwachtingen. Een box-office van 1 miljard dollar? ‘Avengers: Endgame’ lacht daar eens mee. Hét filmevenement van 2019 haalde 2,8 miljard op. Ter vergelijking: het even groots aangekondigde ‘Star Wars: Rise of Skywalker’ bereikte pas na 28 dagen de kaap van 1 miljard.
Marvel Studios staat op eenzame hoogte in het superheldengenre. Uiteraard verzilverde ‘Avengers: Endgame’ een Oscarnominatie voor Beste Visuele Effecten. Gevierde regisseurs als Martin Scorsese, Terry Gilliam, Ken Loach en Francis Ford Coppola haalden al meermaals uit naar de goed scorende superheldenfilms. Onterecht. Tussen al het technische vernuft, barsten de films ook van emotie. De mooi uitgewerkte band tussen Spider-Man en Iron Man in dit dubbelluik is daar misschien wel het beste bewijs van.
5. Spider-Man: Homecoming (2017)
Regisseur Jon Watts leerde uit de fouten van zijn voorganger Marc Webb. Watts ‘Spider-Man: Homecoming’ beloofde dolle pret en zette daarvoor gul in op Peter Parkers privésores in Queens. Aan zijn schoolvriendjes Ned (Jacob Batalon), Liz (Laura Harrier), MJ (Zendaya) en Flash (Tony Revolori) heeft de 15-jarige superheld al een stevige kluif. De volwassenen in Peters leven zijn ook niet bepaald hartslagbevorderend.
Opvallende afwezige in deze reboot: Uncle Ben. Aunt May (een ravissante Marisa Tomei), Happy Hogan (Jon Favreau) en Tony Stark vangen die leegte gelukkig geweldig op. 3 jaar na ‘Birdman’ kroop Michael Keaton in het hightech vogelpak van The Vulture. Dat deze booswicht ook de vader van Spider-Mans crush Liz is, levert een geniaal autoritje op.
Sommige rabiate comicsfans gruwen van Spider-Mans hi-tech suit. Toch benadert de overenthousiaste Tom Holland met zijn jongensachtige charme en spitante uitspraken ‘your friendly neighborhood Spider-Man’ zoals Stan Lee hem altijd al bedoeld had.
4. Spider-Man: Far From Home (2019)
Na het goed onthaalde ‘Spider-Man: Homecoming’, keerde Jon Watts terug voor ‘Spider-Man: Far From Home’. Daarin deed hij een Sam Raimi’tje: hij maakte een vervolg dat op alle vlakken superieur is aan zijn sowieso al sterke voorganger. Peter Parkers Europese schoolreisje werd op meerdere vlakken een unicum. Als eerste solo Spider-Man-film sprong ‘Far From Home’ over de grens van 1 miljard én werd ie meteen ook Sony’s best verdienende film ooit.
Uiteraard ving Marvel Studios ook een deel van de poen. ‘Far From Home’ is namelijk de epiloog van MCU’s Phase 3. Het verhaal volgt 8 maanden na ‘Avengers: Endgame’ en toont hoe de wereld omgaat met de gevolgen van ‘The Blip’. Jake Gyllenhaal zorgt voor enkele geweldige spektakelstukken als Mysterio (incl. de iconische goudvisbokaalhelm!), terwijl Nick Fury (Samuel Jackson) Maria Hill (Cobie Smulders) en Happy Hogan (Jon Favreau) over de onstuimige Peter waken.
Spider-Man belandt ook heel even in Broek op Langedijk. Of toch niet? De markt- en tulpenveldscènes werden in het Tsjechische Praag gefilmd. Die cameo van Jeroen van Koningsbrugge is dan wél weer echt. Over cameo’s gesproken. De leukste krijg je op het einde, wanneer J.K. Simmons onvergetelijke J. Jonah Jameson uit de oorspronkelijke trilogie opduikt. De Daily Bugly-hoofdredacteur eindigt de film met een onthulling van jewelste. De impact daarvan zie je in juli 2021, wanneer Jon Watts voorlopig nog naamloze 3de Spider-Man-film verschijnt.
3. Spider-Man (2002)
In de zomer van 2001, enkele maanden voor twee vliegtuigen zich door de Twin Torens boorde, verscheen de eerste teaser voor ‘Spider-Man’. Daarin weefde de muurkruiper een web tussen de beroemdste wolkenkrabbers van New York City. De eerste poster toonde hun weerspiegeling in Spideys masker. Na 9-11 verdween elke verwijzing naar het World Trade Center uit de marketing en film.
Het zegt iets over het tijdperk waarin Sam Raimi zijn ‘Spider-Man’ maakte. De wereld was een andere plaats. Er bestonden nog geen gedeelde filmuniversums. Het superheldengenre krabde met ‘Blade’ (1998) en ‘X-Men’ (2000) voorzichtig uit het puin dat ‘Batman & Robin’ veroorzaakt had. En toen kwam daar die geweldige filmadaptatie van Stan Lee’s Peter Parker die na een beet van een radioactieve spin zich in het ‘Spider-Man’-spandex hijst.
Tobey Maguire en Kirsten Dunst wonnen het jaar daarop uiteraard de MTV Award voor Beste Kus dankzij hun omgekeerd tonggeworstel in de regen. Willem Dafoe kwijt zich perfect van zijn taak als slechterik Norman Osborn/Green Goblin. Maar dé onbetwiste ster van de film is uiteraard de geweldige J.K. Simmons als J. Jonah Jameson.
2. Spider-Man 2 (2004)
Na de meer dan geslaagde introductie van ‘Spider-Man’ op het zilveren scherm, maakte Sam Raimi een vervolg dat zijn voorganger op alle punten overklaste. De casting van karakteracteur Alfred Molina bleek een schot in de roos. Al te vaak lijden superheldenfilms onder een slappe slechterik. Zo niet bij Alfred Molina’s Doc Ock.
Zijn ‘The power of the sun, in the palm of my hand’ ging jaren later een tweede leven leiden in allerlei memes en andere internetongein. Wie Dr. Octopus’ tentakels ziet toeslaan in de beruchte ‘hospital scene’ piept wel snel anders. Het ijzingwekkende gebeuren verraadt meteen de horror roots van Sam ‘Evil Dead’ Raimi.
Tobey Maguire en Kirsten Dunst zijn opnieuw op hun best als klunzige Peter Parker en zijn eeuwige liefde Mary Jane. Het scheelde maar een haartje, of Jake Gyllenhaal had de titelrol overgenomen. Tobey Maguire kampte met hardnekkige rugproblemen, een souvenirtje van zijn rol als jockey in ‘Seabiscuit’. Zijn personage was al even beklagenswaardig. Peters Mary Jane is inmiddels verloofd met een astronaut, die toevallig nog eens de zoon van Peters chagrijnige werkgever J. Jonah Jameson (J.K. Simmons) blijft te zijn.
‘Spider-Man 2’ won terecht de Oscar voor Beste Visuele Effecten. Een blik op de epische climax waarin Spider-Man een trein stopt zegt genoeg. Maar het is het emotionele ‘He’s just a kid. No older than my son.’, dat Spider-Mans essentie zo perfect samenvat.
1. Spider-Man: Into the Spider-Verse (2018)
Disney en Pixar stonden er maar beteuterd bij die avond in het Dolby Theater. Niet ‘Ralph Breaks the Internet’ of ‘Incredibles 2’ won op 24 februari 2019 de Oscar voor Beste Animatiefilm. Een welverdiende erkenning voor de 180 animatoren die 4 jaar lang aan het visuele huzarenstukje werkten. De eerste filmstappen van Miles Morales (Shameik Moore) als nieuwe Spider-Man zijn een lust voor het oog. Anders dan in de live-action films, worden de talrijke booswichten (waaronder een vrouwelijke Doc Ock!) hier uitstekend benut.
De ontmoeting met Miles’ alternatieve medemuurkruipers uit parallelle werelden levert hilarische taferelen op. De multigetalenteerde Hailee Steinfeld toont met haar animatie-uitje als Gwen Stacy/Spider-Woman dat we nog heel wat moois van de jonge Amerikaanse mogen verwachten. De aan lager wal geraakte Peter B. Parker (Jake Johnson) is heerlijk herkenbaar voor wie al eens graag in zelfmedelijden dobbert. Nicolas Cage haalt zijn beste Humphrey Bogart boven als stem van de vigilante Spider-Man Noir. En hoe kan je niet van Peter Porker, ‘The Spectacular Spider-Ham’ (John Mulaney) en Peni Parker (Kimiko Glenn) houden?
De film zit vernuftig in elkaar en bulkt van de referenties voor de hardcore comicfan. Denk maar aan de iconische ‘Spider-Man pointing at Spider-Man’-meme, die een update krijgt waarin Spider-Man 2099 (Oscar Isaac) ruziet met zijn geanimeerde evenknie uit 1967.
Vergeet tenslotte de talrijke hommages aan Stan Lee niet. Spider-Mans geestelijke vader, die onze Earth-616 verliet op 12 november 2018, kreeg een prachtafscheid als verkoper die Miles én het kijkpubliek geruststelt met de woorden ‘It always fits, eventually’. Geoefende kijkers spotten nog tientallen andere subtiele eerbetoontjes.
Natuurlijk kan een vervolg dan niet uitblijven. ‘Spider-Man: Into the Spider-Verse 2’ mikt zijn webvloeistof op 8 april 2022. Mooi 60 jaar nadat Stan Lee’s en Steve Ditko’s Spider-Man debuteerde in ‘Amazing Fantasy #15’.
Dit artikel is geschreven door Matthias Van de Velde. Hij komt uit de verguisde carnavalsstad Aalst en studeerde Klassieke Geschiedenis en Europese Politiek aan UGent. Hij is nog steeds boos dat hij als 6-jarige dreumes niet mee mocht toen ‘Bram Stoker’s Dracula’ en ‘Jurassic Park’ in de bios draaide. Hij schrijft nooit een woord te veel, tenzij hij zich laat gaan.
Lijstjes van andere film franchises
- Top 10 Beste Batman Films
- Top 10 Beste Fast and the Furious Films
- Top 10 Beste Harry Potter Films
- Beste Transformers films
- Top 10 Beste James Bond films
- 10 beste Superman films
- Top 8 Beste Teenage Mutant Ninja Turtles films
- Top 6 Beste Terminator films